Jak powinien wyglądać wniosek o wydanie pozwolenia wodnoprawnego w przypadku naturalnej przydomowej oczyszczalni ścieków?

Pytanie Gmina chce wybudować na własnym terenie oczyszczalnię dla trzech budynków mieszkalnych o łącznej ilości mieszkańców równej 50. Ilość ścieków...

Pytanie

Gmina chce wybudować na własnym terenie oczyszczalnię dla trzech budynków mieszkalnych o łącznej ilości mieszkańców równej 50. Ilość ścieków prognozowana to średnio 5m3/dobę i maksymalnie 6,5 m3/dobę. Projektuje się naturalną oczyszczalnię ścieków opartą o technologię wielostopniowych procesów oczyszczania ścieków na drodze mechanicznej, biologicznej i chemicznej. Wymienione procesy przebiegać będą w osadniku oraz filtrze roślinnym o pionowym przepływie ścieków. Tak oczyszczone ścieki będą doczyszczane w denitryfikacyjnym złożu korzeniowym. Złoże będzie siedliskiem bytowania wielu gatunków roślin i zwierząt wodno-bagiennych. Gmina wystąpiła do starosty z wnioskiem o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na budowę naturalnej przydomowej oczyszczalni ścieków. Przepisy ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 z późn. zm.) – dalej pr. wod., nie definiują oczyszczalni przydomowej jako urządzenia wodnego natomiast kwalifikuje jako urządzenie stawy do oczyszczania ścieków.

Czy gmina powinna poprawić wniosek, czy też należy uznać, że naturalna oczyszczalnia przydomowa to staw do oczyszczania ścieków?

Czy gmina powinna ponadto uzyskać pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie ścieków do ziemi?

Czy ilość ścieków określona w pr. wod., tj. art. 36 pr. wod., stanowiąca o 5m3/dobę dotyczy wartości średniej czy maksymalnej na dobę - ponieważ w przedmiotowym przypadku właśnie ilość ścieków maksymalna na dobę przekracza 5m3?

Odpowiedź

odpowiedzi udzielono: 1 lutego 2012 r.

Przydomowe oczyszczalnie ścieków są przykładem jednego z rodzajów indywidualnych niewielkich oczyszczalni, które często są stosowane do utylizacji ścieków bytowych, tj. wody zużytej na zaspokajanie potrzeb własnego gospodarstwa domowego oraz rolnego. Zgodnie z obowiązującym systemem prawnym właściciele ww. gospodarstw mogą bez pozwolenia wodnoprawnego wprowadzać oczyszczone ścieki w ilości nie przekraczającej wielkości 5 m3/dobę do gruntu stanowiącego ich własność. Odbywa się to w ramach zwykłego korzystania z wód, na podstawie art. 36 pr. wod. Jednocześnie w przypadku realizacji urządzeń służących wyłącznie do oczyszczania ścieków powstających w związku z funkcjonowaniem własnego gospodarstwa domowego i rolnego, takich jak oczyszczalnie przydomowe, stosowany jest uproszczony proces inwestycyjny. Takie podejście wynika z art. 29 ust. 1 pkt 3 oraz art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późn. zm.). Natomiast dopuszczenie takiej instalacji do użytkowania regulują przepisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.) - dalej p.o.ś., oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy. Zgodnie z art. 152 ust. 1 p.o.ś., oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia (Dz. U. Nr 130, poz. 880), eksploatacja oczyszczalni ścieków o przepustowości do 5 m3 na dobę, wykorzystywanej na potrzeby własnego gospodarstwa domowego oraz rolnego w ramach zwykłego korzystania z wód, podlega zgłoszeniu organowi ochrony środowiska (wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta).

Reasumując, ustawodawca jednoznacznie wskazał, że w ramach zwykłego korzystania, czyli nie wymagającego stosownych pozwoleń wodnoprawnych, nie będzie mieściło się odprowadzanie ścieków innych niż powstających w wyniku funkcjonowania własnego gospodarstwa domowego oraz rolnego, jak też ścieków wprowadzanych do wód publicznych oraz do ziemi innej niż własnej. Już z tego powodu nie wydaje się, aby zasadnym było uznanie opisywanego przypadku w kategorii korzystania zwykłego, nawet przy założeniu spełnienia kryterium ilościowego podanego w cytowanym przepisie (co także wydaje się nierealne do dotrzymania). Bowiem planowane zamierzenie ma być wybudowane na terenie stanowiącym własności gminy i ze względu na podaną liczbę mieszkańców prawdopodobnie ma służyć do obsługi budynków kilkurodzinnych Wydaje się zatem, że w sprawie tej należałoby liczyć się z posiadaniem pozwolenia wodnoprawnego zarówno na wprowadzanie do ziemi ścieków pochodzących z ww. budynków, jak też na wykonanie urządzenia wodnego (wylotu).

Wątpliwości budzi także próba potraktowania opisywanej oczyszczalni ścieków jako urządzenia wodnego, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 19 lit. c pr. wod., czyli stawu do oczyszczania ścieków. Ocenia się, że w analizowanym przypadku mamy do czynienia z przykładem zastosowania hydrofitowej oczyszczalni ścieków składającej się z zintegrowanych układów technologicznych, tj. osadnika, filtra roślinnego i denitryfikacyjnego złoża korzeniowego, w których zachodzą poszczególne procesy technologiczne.

Ewa Piętowska