Zgodnie z art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego przez urządzenia budowlane rozumie się urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.

Także sądy administracyjne wskazują, że przyłącze jest tylko elementem, który spaja dwie odrębne całości, czyli instalację zewnętrzną (np. konstrukcję wsporczą anten i urządzeń) oraz instalację wewnętrzną w budynku (wyrok NSA z 16 kwietnia 2019 r., II OSK 1418/17, LEX nr 2681735).

Czytaj też: Budowa nie każdej wiaty wymaga zgłoszenia >

Sprawdź też: Palarz Henryk "Przyłącza wodociągowe i kanalizacyjne. Problemy prawne" >

Czytaj też: Pojęcie przyłącza kanalizacyjnego w doktrynie i orzecznictwie Sądu Najwyższego >>>

Formalności przy budowie przyłączy

Przyłącza mogą być realizowane w trzech formach - na podstawie pozwolenia na budowę wówczas, gdy przyłącze jest tylko częścią większej inwestycji budowlanej (np. osiedla mieszkaniowego, domu wielomieszkaniowego, zakładu), na podstawie zgłoszenia, lub też bez pozwolenia na budowę i zgłoszenia - do czego upoważnia pod określonymi warunkami art. 29a prawa budowlanego.

Zgłoszenie dotyczy zamiaru budowy przyłączy elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i telekomunikacyjnych (art. 29 ust. 1 pkt 23 prawa budowlanego). W zgłoszeniu określa się: rodzaj, zakres, miejsce i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia, a także dołączyć niezbędne dokumenty (np. oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane). Takiego zgłoszenia nie wolno dokonać przed terminem zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych. Organ administracji architektoniczno-budowlanej, w terminie 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia, może, w drodze decyzji, wnieść sprzeciw. Do budowy przyłącza można przystąpić, jeżeli organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniósł sprzeciwu w tym terminie.

Czytaj też: Infrastruktura towarzysząca budownictwu mieszkaniowemu a podatek od towarów usług >>>

Trzeba jednak pamiętać, że za dzień wniesienia sprzeciwu uznaje się nie dzień, w którym sprzeciw dotarł do inwestora a dzień nadania decyzji w placówce pocztowej operatora pocztowego albo, w przypadku doręczenia na adres do doręczeń elektronicznych, dzień wystawienia dowodu wysłania albo, w przypadku skorzystania z publicznej usługi hybrydowej, dzień odebrania dokumentu elektronicznego przez operatora wyznaczonego (art. 30 ust. 6a Prawa budowlanego).

Ostatni z wymienionych trybów budowy przyłączy (bez pozwolenia na budowę i zgłoszenia) .został uregulowany w art. 29a prawa budowlanego, który mówi, że budowa przyłączy, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 23, wymaga sporządzenia planu sytuacyjnego na kopii aktualnej mapy zasadniczej lub mapy jednostkowej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Do takiej budowy stosuje się przepisy prawa energetycznego albo o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.

Warto wiedzieć, że w przypadku realizacji przyłącza bez pozwolenia oraz zgłoszenia, skoro organy administracji publicznej nie uczestniczą w procederze przyłączania do sieci, to również nie weryfikują prawidłowości podjętych w tym względzie czynności. Kompetencja organu administracji publicznej w tym zakresie sprowadza się jedynie do ustalenia, czy przyłącze zostało wykonane legalnie - a więc z zachowaniem warunków z art. 29a ust. 1 Prawa budowlanego. O legalności przyłącza w takiej sytuacji przesądza więc samo ustalenie, że inwestor zrealizował je w ramach unormowanej tam procedury. Dopiero w przypadku stwierdzenia, że zawarte w ww. przepisie warunki nie zostały dochowane, organ nadzoru budowlanego obowiązany jest dokonać weryfikacji, czy budowa przyłącza została przez inwestora wykonana zgodnie z prawem, a jeśli nie - wdrożyć procedurę naprawczą z art. 50 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego.

Czytaj więcej: Przyłączenie podmiotów do sieci wodociągowych i kanalizacyjnych - czy gminy mogą pobierać opłaty? >>>

Wyłączanie przyłączy z zakresu opracowania

Powszechną praktyką jest wyłączanie przyłączy z zakresu pozwolenia na budowę. Organy administracji architektoniczno-budowlanej oraz sądy administracyjne różnie podchodziły do takiego rozwiązania – w niektórych województwach wyłączenie przyłączy z zakresu opracowania stanowiło nawet podstawę do uchylenia decyzji udzielającej pozwolenia na budowę.

Ustawodawca zauważył ten problem i ustawą z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie prawa budowlanego wprowadził  art. 33 ust. 1a o treści: Pozwolenie na budowę obiektu budowlanego może nie obejmować przyłączy wymienionych w art. 29 ust. 1 pkt 23, które są wymagane dla takiego obiektu. Nie zwalnia to z obowiązków, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 23, art. 29a i art. 57 ust. 1 pkt 4 lit. a. Regulacja ta wejdzie w życie 10 sierpnia 2022 r.

Autorka: dr. Martyna Sługocka, senior associate w kancelarii GWW, autorka Legal Alertu.

Więcej na ten temat w Legal Alercie

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.