Pytanie pochodzi z Serwisu Budowlanego
Czy zezwolenie na lokalizację zjazdu, wydane na podstawie art. 29 ustawy o drogach publicznych, podlega możliwości przeniesienia na inny podmiot w sytuacji, gdy na skutek sprzedaży nieruchomości, na której jest planowana inwestycja zmienił się inwestor?
W jakiej procedurze można przenieść to zezwolenie na nowego inwestora (właściciela gruntu) – czy na podstawie art. 155 k.p.a. w formie decyzji zmieniającej, czy też na podstawie art. 155 k.p.a. należy uchylić decyzję dotychczasową i wydać nową na nowego właściciela terenu?
Odpowiedź:
Decyzja o lokalizacji zjazdu nie może zostać przeniesiona na inny podmiot. Nowy właściciel gruntu może jedynie zwrócić się do zarządcy drogi z wnioskiem o wydanie nowej decyzji, o której mowa w art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 260 z późn. zm.) – dalej u.d.p.
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 29 ust. 1 u.d.p., budowa lub przebudowa zjazdu należy, co do zasady, do właściciela lub użytkownika nieruchomości przyległych do drogi, po uzyskaniu, w drodze decyzji administracyjnej, zezwolenia zarządcy drogi na lokalizację zjazdu lub przebudowę zjazdu. Zgodnie natomiast z art. 155 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 267 z późn. zm.) – dalej k.p.a., decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony.
Rozważenie możliwości stosowania trybu przewidzianego w art. 155 k.p.a. wymaga uprzedniego ustalenia, czy w konkretnym przypadku występuje tożsamość sprawy administracyjnej w znaczeniu materialnym, na którą składają się elementy podmiotowe i przedmiotowe. Tożsamość elementów podmiotowych to tożsamość podmiotu będącego adresatem praw lub obowiązków, a tożsamość przedmiotowa to tożsamość treści tych praw i obowiązków oraz ich podstawy faktycznej i prawnej. O tożsamości sprawy mówimy zatem, gdy występują te same podmioty, gdy dotyczy ona tego samego przedmiotu i tego samego stanu prawnego w niezmienionym stanie faktycznym.
Jak zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie, „ocena istnienia tożsamości sprawy administracyjnej w wypadku trybów nadzwyczajnych powinna uwzględniać, że nieuchronne zmiany stanu faktycznego nie mogą mieć na nią wpływu, gdy chodzi o konkretyzację jednego stosunku administracyjnoprawnego. W wypadku stosowania art. 155 k.p.a. regułą jest, że to właśnie zmiana okoliczności faktycznych, następująca po skonkretyzowaniu uprawnień lub obowiązków strony, uzasadnia skorzystanie z instytucji zmiany (uchylenia) decyzji. W związku z tym należało uznać, że jeżeli wspomniana zmiana zachodzi w ramach jednego stosunku administracyjnoprawnego, to tożsamość sprawy nie zostaje naruszona. W wypadku przyjęcia poglądu przeciwnego możliwość stosowania art. 155 k.p.a. zostałaby istotnie ograniczona. Podsumowując, należy stwierdzić, że dopóki mamy do czynienia z tymi samymi prawami i obowiązkami tych samych podmiotów, ukształtowanymi obowiązującą decyzją, z tym samym lub zachowującym ciągłość regulacji stanem prawnym i niezmienionym w kwestiach prawnie istotnych stanem faktycznym, dopóty można mówić o tożsamości sprawy administracyjnej w znaczeniu materialnoprawnym” (zob. uchwała z dnia 3 listopada 2009 r., II GPS 2/09, LEX nr 528035).
Ponadto, „postępowanie prowadzone w trybie art. 155 k.p.a. jest samodzielnym postępowaniem, odrębnym od tego, w którym wydano kwestionowaną decyzję ostateczną. Jednakże decyzja kończąca postępowanie prowadzone w trybie przewidzianym w art. 155 k.p.a. zapada w sprawie tożsamej z punktu widzenia materialnego ze sprawą zakończoną decyzją wydaną w sprawie pierwotnej. Na sprawę administracyjną w znaczeniu materialnym składają się elementy podmiotowe i przedmiotowe (…). W związku z tym nie może budzić wątpliwości, ze decyzja wydawana na podstawie art. 155 k.p.a. może dotyczyć wyłącznie kwestii rozstrzygniętych decyzją, której dotyczy wniosek o jej uchylenie lub zmianę, a nie kwestii nowych. Dlatego też stwierdzić należy, że prawna możliwość zastosowania trybu przewidzianego w art. 155 k.p.a. uwarunkowana jest prowadzeniem postępowania w ramach tego samego stanu prawnego i faktycznego oraz z udziałem tych samych stron. Niedopuszczalna jest zatem w omawianym trybie – co do zasady zmiana decyzji polegająca na zmianie adresata, czy podstawy prawnej rozstrzygnięcia” (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 stycznia 2011 r., I OSK 339/10, LEX nr 745219).
W świetle powyższych uwag należy stwierdzić, że zmiana decyzji w sprawie lokalizacji zjazdu w zakresie odmiennego kręgu stron postępowania i zmianą adresata decyzji, jest niedopuszczalna w świetle unormowania przewidzianego art. 155 k.p.a. W sytuacji przeniesienia własności nieruchomości, nabywca czy też nabywcy tej nieruchomości mogą zaś jedynie zwrócić się do zarządcy drogi z wnioskiem o wydanie nowej decyzji w przedmiocie lokalizacji zjazdu w trybie art. 29 ust. 1 u.d.p. Podobnie wypowiedział się w jednej ze spraw Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (zob. wyrok z dnia 26 października 2011 r., VII SA/Wa 1224/11, LEX nr 1155818).
Michał Bursztynowicz, autor współpracuje z Serwisem Budowlanym
Odpowiedzi udzielono 6 sierpnia 2014 r.