Jedynie oryginalne teksty EKG ONZ mają skutek prawny w międzynarodowym prawie publicznym. Status i datę wejścia w życie niniejszego regulaminu należy sprawdzać w najnowszej wersji dokumentu EKG ONZ dotyczącego statusu TRANS/WP.29/343/, dostępnej pod adresem: http://www.unece.org/trans/main/wp29/wp29wgs/wp29gen/wp29fdocstts.htmlRegulamin nr 69 Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG ONZ) - Jednolite przepisy dotyczące homologacji tylnych tablic wyróżniających pojazdów o (konstrukcyjnie) ograniczonej prędkości i ich przyczep
(Dz.U.UE L z dnia 31 lipca 2010 r.)
Obejmujące wszystkie obowiązujące teksty, w tym:
Suplement nr 5 do serii poprawek 01 - Data wejścia w życie: 24 października 2009 r.
1. ZAKRES
Niniejszy regulamin dotyczy tylnych tablic wyróżniających dla pojazdów kategorii M, N, O i T oraz maszyn samojezdnych, które konstrukcyjnie nie mogą poruszać się z predkością większą niż 40 km/h(1).
2. DEFINICJE(2)
2.1. Do celów niniejszych przepisów zastosowanie mają następujące definicje:
2.1.1. "Tylna tablica wyróżniająca POP" oznacza tablicę w kształcie trójkąta ze ściętymi wierzchołkami, noszącą charakterystyczny wzór utworzony przez materiały lub urządzenia odblaskowe i fluorescencyjne (klasa 1) bądź przez materiały lub urządzenia wyłącznie odblaskowe (klasa 2).
2.1.2. "Jednostka badana" oznacza kompletną, skończoną tablicę POP gotową do montażu na pojeździe i reprezentatywną dla bieżącej produkcji.
2.2. Odblask
Odbicie promieniowania w kierunku zbliżonym do kierunku, z którego promieniowanie takie pada, przy czym właściwość ta jest zachowana nawet przy dużym zróżnicowaniu kierunków padającego promieniowania:
2.2.1. "Materiał odblaskowy" oznacza powierzchnię lub urządzenie odbijające względnie dużą część promieniowania, którym jest kierunkowo napromieniowywane.
2.2.2. "Urządzenie odblaskowe" oznacza gotowy do użycia zespół obejmujący jedną lub więcej optycznych jednostek odblaskowych.
2.3. Definicje geometryczne (zob. załącznik 1, rys. 1).
2.3.1. "Środek odniesienia" oznacza punkt na lub w pobliżu powierzchni odblaskowej, wyznaczony jako środek urządzenia do celów określenia jego charakterystyki.
2.3.2. "Oś oświetlenia" oznacza odcinek linii od środka odniesienia do źródła światła.
2.3.3. "Oś obserwacji" oznacza odcinek linii od środka odniesienia do głowicy fotometrycznej.
2.3.4. "Kąt obserwacji (symbol α)" oznacza kąt między osią oświetlenia i osią obserwacji. Kąt obserwacji ma zawsze wartość dodatnią, a w przypadku odblasku ograniczony jest do niewielkich wartości. Maksymalny zakres: 0° ≤ α ≤ 180°.
2.3.5. "Półpłaszczyzna obserwacji" oznacza półpłaszczyznę zaczynającą się na osi oświetlenia i obejmującą oś obserwacji.
2.3.6. "Oś odniesienia" oznacza wyznaczony odcinek linii, zaczynający się w środku odniesienia, używany do opisu pozycji kątowej urządzenia odblaskowego.
2.3.7. "Kąt oświetlenia (symbol β)" oznacza kąt między osią oświetlenia i osią obserwacji. Kąt oświetlenia zwykle nie jest większy niż 90°, jednakże w celu uwzględnienia wszystkich przypadków jego pełny zakres definiuje się jako 0° ≤ β ≤ 180°. W celu pełnego określenia orientacji kąt ten charakteryzuje się dwiema składowymi, β 1 i 2.
2.3.8. "Pierwsza oś" oznacza oś przechodzącą przez środek odniesienia i prostopadłą do półpłaszczyzny obserwacji.
2.3.9. "Pierwsza składowa kąta oświetlenia (symbol β 1)" oznacza kąt między osią oświetlenia a płaszczyzną zawierającą oś odniesienia i pierwszą oś. Zakres: - 180° < β 1 ≤ 180°.
2.3.10. "Druga składowa kąta oświetlenia (symbol β2)" oznacza kąt między płaszczyzną zawierającą półpłaszczyznę obserwacji a osią odniesienia. Zakres: - 90° ≤ β2 ≤ 90°.
2.3.11. "Druga oś" oznacza oś przechodzącą przez środek odniesienia i prostopadłą zarówno do pierwszej osi, jak i do osi odniesienia. Kierunek dodatni drugiej osi leży w półpłaszczyźnie obserwacji, jeżeli - 90° < β1 < 90° zgodnie z załącznikiem 1, rys. 1.
2.3.12. Kąt obrotu ε
Kąt, o jaki próbka zostaje obrócona wokół swojej osi pionowej z arbitralnie wybranej pozycji, w kierunku przeciwnym (+ ε) lub zgodnym (- ε) z ruchem wskazówek zegara, gdy obserwację prowadzi się w kierunku oświetlenia. Jeżeli materiały lub urządzenia są oznakowane (np. "TOP" -"GÓRA"), to oznakowanie takie decyduje o pozycji wyjściowej. Kąt obrotu ε mieści się w zakresie - 180° < ε ≤ 180°.
2.4. Definicje terminów fotometrycznych
2.4.1. Współczynnik odblasku R'
Współczynnik (R) uzyskany z natężenia światła (I) powierzchni odblaskowej w kierunku obserwacji i oświetlenia (E±) na płaszczyźnie odblaskowej pod kątami prostymi do kierunku padającego światła oraz oświetlonej płaszczyzny próbki A.
Współczynnik odblasku R wyraża się w kandelach na metr kwadratowy na luks (cd. m-2. lx-1).
2.4.2. "Średnica kątowa jednostki odblaskowej (symbol η)" oznacza kąt naprzeciwległy największemu wymiarowi jednostki odblaskowej, w środku źródła oświetlenia lub w środku odbiornika.
2.4.3. "Współczynnik luminancji" oznacza stosunek luminancji badanego obiektu do luminancji rozpraszacza doskonałego w identycznych warunkach oświetlenia i obserwacji.
2.4.4. "Kolor światła odbitego przez urządzenie". Definicje koloru światła odbitego podane są w pkt 2.30 i 2.31 regulaminu nr 48.
2.5. Fluorescencja
2.5.1. Niektóre substancje umieszczone w pobliżu źródła promieniowania ultrafioletowego lub niebieskiego emitują promieniowanie o długości fali prawie zawsze większej od długości fali promieniowania wywołującego taki efekt. Zjawisko to nosi miano fluorescencji. W ciągu dnia oraz o zmierzchu i o świcie kolory fluorescencyjne są jaśniejsze od innych, ponieważ odbijają część padającego na nie światła, a także same emitują światło. W nocy nie są jaśniejsze od zwykłych kolorów.
2.5.2. "Kolor fluorescencyjnego światła urządzenia". Definicje koloru światła fluoroscencyjnego podane są w pkt 2.32 regulaminu nr 48.
2.6. Opis goniometru
Goniometr, którego można używać do pomiarów odblasku w układzie współrzędnych CIE, przedstawiono na rysunku w załączniku 1, rys. 2. Na rysunku tym głowicę fotometryczną przedstawiono arbitralnie jako znajdującą się pionowo nad źródłem. Pierwsza oś pokazana jest jako stała, pozioma i prostopadła do półpłaszczyzny obserwacji. Zastosować można dowolny układ części składowych równoważny układowi przedstawionemu.
2.7. Definicja "typu"
Tylne tablice wyróżniające POP różnych typów oznaczają tablice wyróżniające POP różniące się pod następującymi istotnymi względami:
2.7.1. Nazwa handlowa lub znak towarowy.
2.7.2. Właściwości materiału odblaskowego lub urządzeń odblaskowych.
2.7.3. Właściwości materiału fluorescencyjnego.
2.7.4. Części mające wpływ na właściwości materiału odblaskowego lub urządzeń odblaskowych.
3. WNIOSEK O UDZIELENIE HOMOLOGACJI
3.1. Wniosek o udzielenie homologacji typu tylnych tablic wyróżniających POP składa posiadacz nazwy handlowej lub znaku towarowego bądź, w razie konieczności, jego należycie upoważniony przedstawiciel; do wniosku załącza się:
3.1.1. rysunki w trzech egzemplarzach, o dostatecznym stopniu szczegółowości pozwalającym na identyfikację typu. Rysunki w sposób geometryczny przedstawiają, w którym miejscu tylnej części pojazdu montowane mają być tylne tablice wyróżniające POP. Wskazują również miejsce przeznaczone dla numeru homologacji oraz symbolu identyfikacyjnego w odniesieniu do okręgu wokół znaku homologacji;
3.1.2. krótki opis przedstawiający specyfikacje techniczne materiałów, z których wykonano powierzchnie odblaskowe;
3.1.3. krótki opis przedstawiający specyfikacje techniczne materiałów, z których wykonano powierzchnię fluorescencyjną;
3.1.4. próbki powierzchni odblaskowych i fluorescencyjnych (klasa 1) lub wyłącznie odblaskowych (klasa 2).
3.2. Właściwy organ weryfikuje istnienie odpowiednich środków zapewniających efektywną kontrolę zgodności produkcji przed udzieleniem homologacji typu.
4. OZNAKOWANIA
4.1. Każda tylna tablica wyróżniająca POP przedstawiona do homologacji nosi:
4.1.1. Nazwę handlową lub znak towarowy wnioskodawcy.
4.1.2. Na tablicach, których system odblaskowy nie jest przeznaczony do zastosowania ze wszystkimi kątami obrotu ε, słowo "TOP" ("GÓRA") umieszczone poziomo na części tablicy, która ma stanowić jej najwyższą część po zamontowaniu na pojeździe.
4.2. Oznakowania umieszcza się na odblaskowej lub fluorescencyjnej powierzchni tablicy lub na krawędzi i są one widoczne z zewnątrz, kiedy tablica wyróżniająca zamontowana jest na pojeździe.
4.3. Oznakowania są łatwe do odczytania i nieusuwalne.
5. HOMOLOGACJA
5.1. Homologacji typu tylnej tablicy wyróżniającej POP udziela się, jeżeli tablica, której dotyczy wniosek o homologację zgodnie z pkt 4 powyżej, spełnia wymogi niniejszego regulaminu.
5.2. Każdy typ, któremu udzielono homologacji, otrzymuje numer homologacji. Pierwsze dwie cyfry takiego numeru (obecnie 01) wskazują serię poprawek wdrażających ostatnie poważniejsze zmiany techniczne wprowadzone do niniejszego regulaminu przed terminem udzielenia homologacji. Symbol powyżej okręgu wskazuje klasę tylnej tablicy wyróżniającej POP, "RF" w przypadku klasy 1 (materiały odblaskowe i fluorescencyjne) i "RR" w przypadku klasy 2 (wyłącznie materiały odblaskowe). Ta sama Umawiająca się Strona nie może przydzielić tego samego numeru homologacji innemu typowi tylnej tablicy wyróżniającej POP.
5.3. Zawiadomienie o udzieleniu, odmowie lub rozszerzeniu homologacji typu tylnych tablic wyróżniających POP zgodnie z niniejszym regulaminem zostaje przekazane Stronom Porozumienia stosującym niniejszy regulamin w postaci formularza zgodnego z wzorem przedstawionym w załączniku 2 do niniejszego regulaminu, do którego załącza się rysunek przedstawiony przez wnioskodawcę, w formacie nie większym niż A4 (210 × 297 mm) lub na arkuszu złożonym do tego formatu i, w miarę możliwości, w skali 1:1.
5.4. Oprócz oznakowań określonych w pkt 4.1, każda tylna tablica wyróżniająca POP zgodna z typem homologowanym na mocy niniejszego regulaminu nosi:
5.4.1. Międzynarodowy znak homologacji składający się z:
5.4.1.1. okręgu otaczającego literę "E", po której następuje numer wskazujący kraj, który udzielił homologacji(3);
5.4.1.2. numeru homologacji.
5.5. Znak homologacji musi być łatwy do odczytania i nieusuwalny.
5.6. W załączniku 3 do niniejszego regulaminu podano przykładowy układ znaku homologacji.
6. SPECYFIKACJE OGÓLNE
6.1. Tylne tablice wyróżniające POP konstruowane są sposób zapewniający ich właściwe działanie, trwałe w warunkach normalnego użytkowania. Ponadto wolne są od wad projektu lub wykonania wpływających niekorzystnie na wydajność ich działania lub na utrzymanie ich w dobrym stanie.
6.2. Nie jest możliwy łatwy demontaż części składowych odblaskowych/fluorescencyjnych tylnych tablic wyróżniających POP (klasa 1) lub wyłącznie odblaskowych tylnych tablic wyróżniających POP (klasa 2).
6.3. Sposób zamocowania tylnej tablicy wyróżniającej POP umożliwia jej stabilne i trwałe połączenie z tylną częścią pojazdu, np. za pomocą śrub lub nitów.
6.4. Zewnętrzne powierzchnie odblaskowych/fluorescencyjnych tylnych tablic wyróżniających POP (klasa 1) lub wyłącznie odblaskowych tylnych tablic wyróżniających POP (klasa 2) powinny być łatwe do czyszczenia. W związku z tym nie mogą mieć chropowatej powierzchni, a ewentualne występujące na nich elementy wystające nie mogą utrudniać czyszczenia.
7. SPECYFIKACJE SZCZEGÓLNE (BADANIA)
7.1. Tylne tablice wyróżniające POP spełniają także warunki dotyczące wymiarów, kształtu i wzoru, a także wymogi kolorymetryczne, fotometryczne, fizyczne i mechaniczne przedstawione w załącznikach 5-12 do niniejszego regulaminu.
8. ZMIANA I ROZSZERZENIE HOMOLOGACJI TYLNYCH TABLIC WYRÓŻNIAJĄCYCH POJAZDÓW O (KONSTRUKCYJNIE) OGRANICZONEJ PRĘDKOŚCI I ICH PRZYCZEP
8.1. Jakakolwiek modyfikacja typu tylnej tablicy wyróżniającej wymaga powiadomienia służby administracyjnej, która udzieliła homologacji typu. Służba taka może wówczas:
8.1.1. uznać, że wprowadzone modyfikacje prawdopodobnie nie będą miały istotnego negatywnego skutku i że w każdym razie typ urządzenia nadal spełnia wymogi; lub
8.1.2. zażądać dodatkowego sprawozdania z badań od upoważnionej placówki technicznej odpowiedzialnej za przeprowadzenie badań.
8.2. Strony Porozumienia stosujące niniejszy regulamin zostają powiadomione o potwierdzeniu lub odmowie homologacji, z wyszczególnieniem zmian, zgodnie z procedurą określoną w pkt 5.3 powyżej.
8.3. Właściwy organ udzielający rozszerzenia homologacji przydziela numer seryjny dla takiego rozszerzenia oraz informuje o nim pozostałe Strony Porozumienia z 1958 r. stosujące niniejszy regulamin za pomocą formularza zawiadomienia zgodnego z wzorem w załączniku 2 do niniejszego regulaminu.
9. ZGODNOŚĆ PRODUKCJI
Procedury produkcji powinny być zgodne z procedurami określonymi w aneksie 2 do Porozumienia (E/ECE/324-E/ECE/TRANS/505/Rev.2) i powinny spełniać następujące wymagania:
9.1. Tylne tablice wyróżniające homologowane zgodnie z niniejszym regulaminem produkowane są w sposób zapewniający ich zgodność z typem homologowanym w drodze spełnienia wymogów określonych w pkt 6 i 7.
9.2. Spełnione są minimalne wymogi zgodności procedur kontroli produkcji określone w załączniku 13 do niniejszego regulaminu.
9.3. Spełnione są minimalne wymogi pobierania próbek przez kontrolera, określone w załączniku 14 do niniejszego regulaminu.
9.4. Organ, który udzielił homologacji typu, może w dowolnym czasie zweryfikować metody kontroli zgodności stosowane w każdym z obiektów produkcyjnych. Weryfikacje takie dokonywane są zazwyczaj co dwa lata.
10. SANKCJE ZA NIEZGODNOŚĆ PRODUKCJI
10.1. Homologacja udzielona w odniesieniu do typu tylnej tablicy wyróżniającej POP zgodnie z niniejszym regulaminem może zostać cofnięta w razie niespełnienia wymogów określonych powyżej lub niezgodności tablicy wyróżniającej noszącej znak homologacji z homologowanym typem.
10.2. Jeżeli Strona Porozumienia stosująca niniejszy regulamin postanowi o cofnięciu uprzednio przez siebie udzielonej homologacji, niezwłocznie powiadamia o tym fakcie pozostałe Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin za pomocą formularza zawiadomienia zgodnego ze wzorem przedstawionym w załączniku 2 do niniejszego regulaminu.
11. OSTATECZNE ZANIECHANIE PRODUKCJI
Jeżeli posiadacz homologacji całkowicie zaprzestanie produkcji tylnej tablicy wyróżniającej POP homologowanej zgodnie z niniejszym regulaminem, zobowiązany jest poinformować o tym organ, który udzielił homologacji. Po otrzymaniu właściwego komunikatu władza ta poinformuje o tym pozostałe Strony Porozumienia stosujące niniejszy regulamin, za pomocą formularza zawiadomienia zgodnego ze wzorem przedstawionym w załączniku 2 do niniejszego regulaminu.
12. PRZEPISY PRZEJŚCIOWE
12.1. Od oficjalnej daty wejścia w życie suplementu nr 2 do serii poprawek 01 żadna z Umawiających się Stron stosujących niniejszy regulamin nie może odmówić udzielenia homologacji zgodnie z niniejszym regulaminem, zmienionym suplementem nr 2 do serii poprawek 01.
12.2. Po upływie 24 miesięcy od wejścia w życie suplementu nr 2 do serii poprawek 01 Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin udzielają homologacji tylko typom tylnych tablic wyróżniających zgodnym z wymogami niniejszego regulaminu, zmienionego suplementem nr 2 do serii poprawek 01.
12.3. Żadna z Umawiających się Stron stosujących niniejszy regulamin nie może odmówić udzielenia rozszerzenia homologacji zgodnie z poprzednią wersją niniejszego regulaminu, obejmującą suplement nr 1 do serii poprawek 01.
12.4. Homologacje udzielone zgodnie z niniejszym regulaminem mniej niż 24 miesiące po dacie wejścia w życie suplementu nr 2 do serii poprawek 01 oraz wszelkie udzielone potem rozszerzenia homologacji, w tym zgodnie z poprzednią serią poprawek, pozostają w mocy na czas nieokreślony. Jeżeli typ tylnych tablic wyróżniających homologowany zgodnie z poprzednią wersją niniejszego regulaminu, obejmującą suplement nr 1 do serii poprawek 01, spełnia wymogi niniejszego regulaminu zmienionego suplementem nr 2 do serii poprawek 01, Umawiające się Strony, które udzieliły homologacji, powiadamiają o tym pozostałe Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin.
12.5. Żadna z Umawiających się Stron stosujących niniejszy regulamin nie może odmówić udzielenia homologacji tylnym tablicom wyróżniającym homologowanym zgodnie z niniejszym regulaminem zmienionym suplementem nr 2 do serii poprawek 01.
12.6. Od oficjalnej daty wejścia w życie suplementu nr 2 do serii poprawek 01, żadna z Umawiających się Stron stosujących niniejszy regulamin nie może zakazać montażu na pojeździe tylnych tablic wyróżniających homologowanych zgodnie z niniejszym regulaminem, zmienionym suplementem nr 2 do serii poprawek 01.
12.7. Przez okres 48 miesięcy od terminu wejścia w życie suplementu nr 2 do serii poprawek 01 Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin nadal zezwalają na montaż na pojazdach tylnych tablic wyróżniających homologowanych zgodnie z poprzednią wersją niniejszego regulaminu, do suplementu nr 1 do serii poprawek 01.
12.8. Po upływie okresu 48 miesięcy od terminu wejścia w życie suplementu nr 2 do serii poprawek 01 Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin mogą zakazać montażu tylnych tablic wyróżniających niespełniających wymogów niniejszego regulaminu zmienionego suplementem nr 2 do serii poprawek 01 na nowych pojazdach, które krajową homologację typu lub homologację indywidualną uzyskały po 24 miesiącach od wejścia w życie suplementu nr 2 do serii poprawek 01 do niniejszego regulaminu.
13. NAZWY I ADRESY UPOWAŻNIONYCH PLACÓWEK TECHNICZNYCH ODPOWIEDZIALNYCH ZA PRZEPROWADZANIE BADAŃ HOMOLOGACYJNYCH ORAZ NAZWY I ADRESY SŁUŻB ADMINISTRACYJNYCH
Strony Porozumienia z 1958 r. stosujące niniejszy regulamin przekazują Sekretariatowi Organizacji Narodów Zjednoczonych nazwy i adresy upoważnionych placówek technicznych odpowiedzialnych za przeprowadzanie badań homologacyjnych oraz służb administracyjnych udzielających homologacji, którym należy przesłać wydane w innych krajach formularze poświadczające udzielenie, rozszerzenie, odmowę lub cofnięcie homologacji.
______
(1) Zgodnie z definicją zawartą w załączniku 7 do ujednoliconej rezolucji w sprawie budowy pojazdów (R.E.3), (dokument TRANS/WP.29/78/Rev.1/Amend.2, ostatnio zmieniony dokumentem Amend.4).
(2) Definicje terminów technicznych zostały przyjęte przez Międzynarodową Komisję Oświetleniową (CIE) - zob. Sprawozdanie techniczne dotyczące odblasku, publikacja CIE nr 54.
(3) 1 - Niemcy, 2 - Francja, 3 - Włochy, 4 - Niderlandy, 5 - Szwecja, 6 - Belgia, 7 - Węgry, 8 - Republika Czeska, 9 -Hiszpania, 10 - Serbia, 11 - Zjednoczone Królestwo, 12 - Austria, 13 - Luksemburg, 14 - Szwajcaria, 15 (numer wolny), 16 - Norwegia, 17 - Finlandia, 18 - Dania, 19 - Rumunia, 20 - Polska, 21 - Portugalia, 22 - Federacja Rosyjska, 23 - Grecja, 24 - Irlandia, 25 - Chorwacja, 26 - Słowenia, 27 - Słowacja, 28 - Białoruś, 29 - Estonia, 30 (numer wolny), 31 - Bośnia i Hercegowina, 32 - Łotwa, 33 (numer wolny), 34 - Bułgaria, 35 (numer wolny), 36 -Litwa, 37 - Turcja, 38 (numer wolny), 39 - Azerbejdżan, 40 - Była Jugosłowiańska Republika Macedonii, 41 (numer wolny), 42 - Wspólnota Europejska (homologacje udzielane są przez jej państwa członkowskie z użyciem właściwych im symboli EKG), 43 - Japonia, 44 (numer wolny), 45 - Australia, 46 - Ukraina, 47 - Republika Południowej Afryki, 48 - Nowa Zelandia, 49 - Cypr, 50 - Malta, 51 - Republika Korei, 52 - Malezja, 53 - Tajlandia, 54 i 55 (numery wolne), 56 - Czarnogóra, 57 (numer wolny) oraz 58 - Tunezja. Kolejne numery przydzielane są pozostałym krajom w porządku chronologicznym, zgodnie z ratyfikacją lub przystąpieniem do Porozumienia dotyczącego przyjęcia jednolitych wymagań technicznych dla pojazdów kołowych, wyposażenia i części, które mogą być zamontowane lub stosowane w tych pojazdach, oraz warunków wzajemnego uznawania homologacji udzielonych na podstawie tych wymagań, a o przydzielonych w ten sposób numerach powiadamia Umawiające się Strony Porozumienia Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych.
ZAŁĄCZNIKI