Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 19 maja 2021 r. zawierająca zalecenia dla Komisji w sprawie wyzwań stojących przed organizatorami wydarzeń sportowych w środowisku cyfrowym (2020/2073(INL))

Wyzwania stojące przed organizatorami wydarzeń sportowych w środowisku cyfrowym

P9_TA(2021)0236

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 19 maja 2021 r. zawierająca zalecenia dla Komisji w sprawie wyzwań stojących przed organizatorami wydarzeń sportowych w środowisku cyfrowym (2020/2073(INL))

(2022/C 15/03)

(Dz.U.UE C z dnia 12 stycznia 2022 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając art. 225 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

- uwzględniając art. 114 TFUE,

- uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej art. 7, 8, 11 i 16, art. 17 ust. 2 oraz art. 47 i 52,

- uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/790 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym oraz zmiany dyrektyw 96/9/WE i 2001/29/WE ¹ ,

- uwzględniając oświadczenie Komisji w sprawie organizatorów imprez sportowych załączone do rezolucji ustawodawczej Parlamentu Europejskiego z dnia 26 marca 2019 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie praw autorskich na jednolitym rynku cyfrowym ² ,

- uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/789 z dnia 17 kwietnia 2019 r. ustanawiającą przepisy dotyczące wykonywania praw autorskich i praw pokrewnych mających zastosowanie do niektórych transmisji online prowadzonych przez organizacje radiowe i telewizyjne oraz do reemisji programów telewizyjnych i radiowych oraz zmieniającą dyrektywę Rady 93/83/EWG ³ ,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1128 z dnia 14 czerwca 2017 r. w sprawie transgranicznego przenoszenia na rynku wewnętrznym usług online w zakresie treści ⁴ ,

- uwzględniając dyrektywę 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej ⁵  (zwaną dalej "dyrektywą w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej"),

- uwzględniając dyrektywę 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym) ⁶ ,

- uwzględniając dyrektywę 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym ⁷ ,

- uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/13/UE z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych) ⁸ ,

- uwzględniając zalecenie Komisji (UE) 2018/334 z dnia 1 marca 2018 r. w sprawie działań na rzecz skutecznego zwalczania nielegalnych treści w internecie ⁹  oraz komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 28 września 2017 r. zatytułowany "Zwalczanie nielegalnych treści w internecie: w kierunku większej odpowiedzialności platform internetowych" (COM(2017)0555),

- uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 29 listopada 2017 r. zatytułowany "Wytyczne dotyczące niektórych aspektów dyrektywy 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej" (COM(2017)0708),

- uwzględniając protokół ustaleń z dnia 25 czerwca 2018 r. w sprawie reklam w internecie i praw własności intelektualnej, do którego przyjęcia doprowadziła Komisja Europejska, oraz sprawozdanie Komisji dotyczące funkcjonowania protokołu ustaleń w sprawie reklam w internecie i prawa własności intelektualnej (SWD(2020)0167),

- uwzględniając art. 47 i 54 Regulaminu,

- uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Kultury i Edukacji,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A9-0139/2021),

A. mając na uwadze, że sport ma kluczowe znaczenie dla społecznego, kulturowego i gospodarczego dobrobytu Unii oraz promuje wspólne wartości solidarności, różnorodności i włączenia społecznego, wnosząc ważny wkład w gospodarkę i rozwój społeczny;

B. mając na uwadze, że zgodnie z art. 165 TFUE Unia przyczynia się do wspierania europejskich przedsięwzięć w zakresie sportu, uwzględniając jego szczególny charakter; mając na uwadze, że należy również uwzględnić wkład sportu w realizację ogólnych celów Unii, takich jak ochrona środowiska, cyfryzacja i włączenie społeczne, a Unia powinna dążyć do dalszego rozwijania i zachowania europejskiego wymiaru sportu w środowisku cyfrowym;

C. mając na uwadze, że dodatkowo sport propaguje i wpaja takie wartości jak wzajemny szacunek i zrozumienie, solidarność, równość, inkluzywność, różnorodność, sprawiedliwość, współpraca i zaangażowanie obywatelskie, a jednocześnie wnosi znaczący wkład w wartości edukacyjne i kulturowe, oraz mając na uwadze, że można go uznać za konieczność kulturową i społeczną; mając na uwadze, że kluczowe znaczenie ma promowanie tych wartości przez organizatorów wydarzeń sportowych, nadawców, pośredników internetowych, władze krajowe i inne zainteresowane podmioty w sektorze sportu; mając na uwadze, że polityka sportowa Unii musi wspierać cele i zadania związane zarówno ze sportem zawodowym, jak i amatorskim, oraz może pomóc sprostać wyzwaniom ponadnarodowym;

D. mając na uwadze, że sport służy za wektor integracji; mając na uwadze, że podmioty sportowe, gminy i społeczność sportowa powinny współpracować w dążeniu do bardziej zrównoważonego sektora sportu sprzyjającego włączeniu społecznemu poprzez ułatwianie uczestnictwa w imprezach sportowych wszystkim grupom społecznym, zwłaszcza osobom o mniejszych szansach, niezależnie od ich wieku, płci, niepełnosprawności czy pochodzenia etnicznego;

E. uwzględniając, że kultura kibicowania jest nieodzowną częścią doświadczenia sportowego, a nie tylko tłem dla marketingu produktu;

F. uwzględniając, że sektory związane ze sportem odpowiadają za 2,12 % PKB Unii i 2,72 % zatrudnienia w Unii; mając na uwadze, że wydarzenia sportowe niosą znaczące skutki terytorialne pod względem uczestnictwa i gospodarki;

G. uwzględniając, że sport masowy jest podstawą dla szczebla zawodowego, ponieważ małe kluby sportowe stanowią trzon europejskiego sportu masowego, wnoszą znaczący wkład w rozwój młodych sportowców i działają głównie na zasadzie wolontariatu; mając na uwadze, że 35 mln amatorów przyczynia się do rozwoju sportu masowego i rozpowszechniania wartości sportowych;

H. mając na uwadze, że rozwój środowiska cyfrowego i nowych technologii ułatwił wszystkim kibicom dostęp do transmisji wydarzeń sportowych nadawanych na różnego rodzaju urządzeniach, zwiększając potencjalne narażenie na nielegalne treści i liczbę osób mających dostęp do takich transmisji, a także stworzył możliwości uzyskania większej widoczności w przypadku dyscyplin sportowych, które tradycyjnie nie są transmitowane; mając ponadto na uwadze, że przyczynił się on do rozwoju nowych modeli biznesowych online, tworząc nowe sposoby generowania dochodów; mając na uwadze, że jednocześnie ułatwił on nielegalne transmisje wydarzeń sportowych online i piractwo internetowe w Unii i poza jej granicami, co jest szkodliwe zarówno dla sportu zawodowego, jak i sportu masowego, a także zagraża organizacji i trwałości wydarzeń sportowych, jak również stabilności finansowej całego sektora sportu;

I. mając na uwadze, że ochrona praw własności intelektualnej jest prawem podstawowym zapisanym w Karcie praw podstawowych; mając na uwadze, że znaczenie i zakres praw podstawowych zapisanych w Karcie mają być określone zgodnie z odnośnym orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka;

J. mając na uwadze, że kultura kibicowania, oparta na swobodzie wspólnego przeżywania doświadczeń sportowych zarówno w czasie rzeczywistym, jak i przed wydarzeniami sportowymi na żywo lub po ich zakończeniu, jest jednym z podstawowych elementów roli, jaką sport odgrywa w społeczeństwie europejskim;

K. mając na uwadze, że nielegalne transmisje wydarzeń sportowych i rozpowszechnianie nielegalnych treści w internecie nie tylko powodują znaczne szkody gospodarcze dla sektora sportu, w tym utratę przychodów z abonamentu i reklamy, ale są również szkodliwe dla użytkowników końcowych, takich jak kibice i konsumenci, na przykład ze względu na narażenie takich użytkowników końcowych na kradzież danych osobowych, złośliwe oprogramowanie lub inne straty lub szkody związane z internetem; mając na uwadze, że nielegalne transmisje wydarzeń sportowych są często częścią szerzącej się działalności organizacji przestępczych; mając na uwadze, że piractwo internetowe ma wpływ nie tylko na transmisje sportowe na żywo dostępne za pośrednictwem usług abonamentowych, ale również na ogólnodostępne transmisje wydarzeń sportowych;

L. mając na uwadze, że pandemia COVID-19 i ograniczenia w dostępie do zawodów sportowych spowodowały spadek sprzedaży biletów na wydarzenia sportowe, a jednocześnie umożliwiły rozwój płatnego dostępu do kanałów sportowych oraz zwiększenie widowni internetowej i telewizyjnej, a także nielegalną transmisję strumieniową wydarzeń sportowych;

M. mając na uwadze, że w przeciwieństwie do innych sektorów znacząca wartość transmisji wydarzeń sportowych polega na tym, że są to transmisje na żywo, a zatem po zakończeniu wydarzenia sportowego wartość ta znacząco spada; mając na uwadze, że nielegalna transmisja strumieniowa wydarzeń sportowych w internecie przynosi większą szkodę w czasie pierwszych trzydziestu minut od jej zamieszczenia online; mając na uwadze, że w konsekwencji i jedynie w tym kontekście potrzebna jest niezwłoczna reakcja, by wyeliminować nielegalne transmisje wydarzeń sportowych w internecie;

N. mając na uwadze, że działania powinny koncentrować się na przyczynach nielegalnego przesyłania treści, a mianowicie na podmiotach umożliwiających funkcjonowanie nielegalnych stron internetowych, nie zaś na indywidualnych użytkownikach, np. kibicach i konsumentach, którzy wbrew swej woli i z niewiedzy uczestniczą w nielegalnych transmisjach strumieniowych;

O. mając na uwadze, że w ostatnich latach powstało wiele nowych kanałów multimedialnych służących do nielegalnej transmisji wydarzeń sportowych na żywo, spośród których - z powodu rosnącej skali rozpowszechnienia - wyróżnia się nielegalnie wykorzystywana telewizja internetowa (IPTV);

P. mając na uwadze, że nielegalne transmisje całego wydarzenia sportowego należy odróżnić od krótkich, wynikających z kultury kibicowania sekwencji, którymi kibice dzielą się między sobą i które udostępniają w celu zwrócenia uwagi na incydenty, na przykład, nawoływania do nienawiści i rasizmu; mając na uwadze, że należy odróżnić takie nielegalne transmisje od treści udostępnianych legalnie z poszanowaniem ograniczeń i wyjątków przewidzianych w prawie autorskim lub treści udostępnianych przez dziennikarzy w celu informowania społeczeństwa zgodnie z postanowieniami dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych; mając na uwadze, że środki służące ochronie praw do transmisji przed nielegalnym wykorzystaniem i piractwem nie mogą ograniczać wolności prasy i zdolności mediów informacyjnych do informowania obywateli;

Q. mając na uwadze, że niektóre ważne wydarzenia sportowe służą interesowi ogólnemu, w związku z czym dostęp do informacji w czasie rzeczywistym na ich temat powinien być zagwarantowany wszystkim obywatelom i nie powinien podlegać nieuzasadnionym lub bezprawnym ograniczeniom; mając na uwadze, że dotyczy to również dziennikarzy i reporterów, którzy mogą przekazywać takie informacje w czasie rzeczywistym; mając na uwadze, że państwa członkowskie powinny wspierać ogólnodostępne transmisje głównych wydarzeń sportowych, ponieważ sport jest formą kultury popularnej, która odgrywa ważną rolę w życiu obywateli;

R. mając na uwadze, że stale rośnie liczba podmiotów praw, pośredników i innych dostawców usług, którzy opracowują narzędzia informatyczne umożliwiające identyfikowanie nielegalnej transmisji wydarzeń sportowych na żywo przy minimalnym marginesie błędu; mając jednocześnie na uwadze, że wiarygodność powiadomień kierowanych przez podmioty praw, pośredników i innych dostawców usług zależy od dokładności i jakości technicznej narzędzi informatycznych, których używają oni do identyfikowania nielegalnej transmisji wydarzeń sportowych na żywo;

S. mając na uwadze, że podmioty praw, pośrednicy i inni usługodawcy, których narzędzia informatyczne mogą skutecznie i wiarygodnie identyfikować nielegalną transmisję wydarzeń sportowych na żywo, powinni mieć status "zaufanych podmiotów sygnalizujących"; mając na uwadze, że warunkiem uzyskania zgodnie z prawem statusu zaufanego podmiotu sygnalizującego powinno być spełnienie standardów jakości i dokładności; mając na uwadze, że preferowanym rozwiązaniem zapewniającym spójne i skuteczne uznawanie zaufanych podmiotów sygnalizujących byłby certyfikat oparty na wspólnych wymogach unijnych;

T. mając na uwadze, że Unia i państwa członkowskie powinny wspierać badania naukowe i innowacje służące udoskonalaniu narzędzi informatycznych przeznaczonych do identyfikowania i zgłaszania nielegalnej transmisji wydarzeń sportowych na żywo;

U. mając na uwadze, że na mocy prawa unijnego wydarzenia sportowe nie podlegają ochronie z tytułu prawa autorskiego, lecz jako takie mają niepowtarzalny i pod tym względem oryginalny charakter, dzięki któremu mogą stać się przedmiotem wartym ochrony porównywalnej do tej, którą objęte są utwory chronione prawem autorskim; mając na uwadze, że w prawie unijnym organizatorzy wydarzeń sportowych jako tacy nie są objęci zharmonizowaną ochroną; mając jednakże na uwadze, że w ustawodawstwie niektórych państw członkowskich przewidziano szczególną ochronę organizatorów wydarzeń sportowych, co skutkuje niepewnością prawa i fragmentacją unijnych ram regulacyjnych;

V. mając na uwadze, że prawo unijne przewiduje ogólne ramy dla mechanizmów zgłaszania i działania pozwalających na usunięcie nielegalnych informacji przechowywanych przez pośredników lub uniemożliwienie dostępu do tych informacji; mając na uwadze, że prawo unijne na mocy prawa cywilnego przewiduje środki egzekwowania prawa, które pod pewnymi warunkami mogą podjąć organy sądownicze lub władze administracyjne, by zaradzić naruszeniom praw własności intelektualnej lub uniemożliwić takie naruszenia;

W. mając jednak na uwadze, że bieżące ramy prawne nie pozwalają na natychmiastowe działanie niezbędne do tego, by zapobiec nielegalnym transmisjom wydarzeń sportowych na żywo; mając ponadto na uwadze, że niektóre państwa członkowskie przyjęły przepisy dotyczące mechanizmów zgłaszania i działania, które nie są zharmonizowane na szczeblu unijnym;

Wprowadzenie i uwagi ogólne

1. zwraca się do Komisji o przedłożenie bez zbędnej zwłoki, na podstawie art. 114 TFUE, po przeprowadzeniu niezbędnej oceny skutków, wniosku dotyczącego aktów ustawodawczych w oparciu o zalecenia zawarte w załączniku;

2. uważa, że sport przyczynia się w znacznym stopniu do włączenia społecznego, kształcenia i szkolenia, tworzenia miejsc pracy, szans na zatrudnienie i zdrowia publicznego w Unii; uważa również, że dochody z organizacji wydarzeń sportowych powinny w większej mierze przyczyniać się do finansowania działalności sportowej korzystnej dla społeczeństwa i w ten sposób odzwierciedlać społeczne znaczenie sportu; zwraca uwagę, że w wielu krajach europejskich pieniądze przeznaczane na sport masowy zależą bezpośrednio od dochodów z praw do transmisji wydarzeń sportowych; podkreśla zatem potrzebę wzmocnienia solidarności finansowej w ekosystemie sportowym i zwraca uwagę, że część takiego dochodu powinna być ukierunkowana na rozwój sportu masowego, sportu osób z niepełnosprawnościami i dyscyplin sportowych, o których media informują w mniejszym zakresie;

3. zwraca uwagę na oświadczenie Komisji zawarte w załączniku do rezolucji Parlamentu Europejskiego w sprawie praw autorskich na jednolitym rynku cyfrowym przyjętej w marcu 2019 r., zgodnie z którym "Komisja przeanalizuje wyzwania, z jakimi mierzą się organizatorzy wydarzeń sportowych w środowisku cyfrowym, w szczególności kwestie związane z nielegalnymi internetowymi transmisjami wydarzeń sportowych";

Wydarzenia sportowe i prawa własności intelektualnej

4. zwraca uwagę, że wydarzenia sportowe jako takie nie mogą podlegać ochronie praw autorskich; przypomina, że prawo Unii, w przeciwieństwie do prawa w niektórych państwach członkowskich, nie przewiduje szczególnych praw dla organizatorów wydarzeń sportowych; przypomina, że niektóre państwa członkowskie przyznają możliwość tzw. ochrony na mocy prawa krajowego w oparciu o stosunek umowny, a prawo Unii przyznaje producentom pierwszych zapisów filmów prawo pokrewne w odniesieniu do oryginału i kopii ich filmów; przyznaje, że ochrona prawna, w tym prawa własności intelektualnej, są ważne dla organizatorów wydarzeń sportowych, w szczególności w odniesieniu do udzielania licencji na prawa do transmisji wydarzeń sportowych, które organizują, ponieważ korzystanie z tych praw stanowi ważne źródło dochodów, a kolejnymi takimi źródłami są sponsorowanie, reklama i merchandising;

5. podkreśla, że naruszanie praw do transmisji wydarzeń sportowych zagraża długoterminowemu finansowaniu sportu;

Piractwo internetowe transmisji wydarzeń sportowych na żywo

6. uważa, że zwalczanie piractwa internetowego wydarzeń sportowych transmitowanych "na żywo", których wartość ekonomiczna wynika z transmisji "na żywo", jest głównym wyzwaniem, z jakim borykają się organizatorzy wydarzeń sportowych, wymagającym podjęcia działań legislacyjnych na szczeblu unijnym;

7. uważa, że nielegalne transmisje wydarzeń sportowych na żywo są coraz powszechniejszym zjawiskiem szkodliwym dla ekosystemu sportowego i użytkowników końcowych, którzy mogą być narażeni na różnego rodzaju szkody, takie jak kradzież tożsamości, złośliwe oprogramowanie (np. pochodzące z bezpłatnych aplikacji, kradzież danych uwierzytelniających do kart kredytowych i innych danych osobowych) lub inne szkody bądź straty związane z internetem;

8. zwraca uwagę, że organizatorzy wydarzeń sportowych inwestują znaczne zasoby finansowe, techniczne i ludzkie w walkę z piractwem internetowym i współpracę z dostawcami usług;

9. uważa jednocześnie, że organizatorzy wydarzeń sportowych powinni wnosić wkład w europejski model sportu, który przyczynia się do rozwoju sportu i jest zgodny z celami społecznymi i edukacyjnymi;

10. podkreśla, że legalne dostarczanie treści sportowych powinno być lepiej promowane w Unii, i wzywa Komisję do podjęcia środków ułatwiających konsumentom znalezienie legalnych sposobów dostępu do treści sportowych online; wzywa Komisję do regularnego aktualizowania listy takich sposobów dostępu na stronie Agorateka.eu oraz do zapewnienia dalszego rozwoju tej platformy; podkreśla, że odpowiedzialność za nielegalne transmitowanie wydarzeń sportowych spoczywa na dostawcach transmisji strumieniowych i na platformach, a nie na konsumentach, którzy często nieumyślnie natrafiają na nielegalne treści w internecie i powinni być dokładniej informowani o dostępnych legalnych możliwościach;

Potrzeba skutecznego egzekwowania praw

11. podkreśla, że biorąc pod uwagę specyficzny charakter transmisji wydarzeń sportowych na żywo oraz fakt, że ich wartość jest ograniczona do czasu trwania danego wydarzenia sportowego, procedura egzekwowania prawa musi być podejmowana tak szybko, jak to możliwe; uważa jednak, że obowiązujące ramy prawne mechanizmów nakazu sądowego i procedury zgłaszania i usuwania treści z internetu nie zawsze w wystarczającym stopniu zapewniają skuteczne egzekwowanie praw w odpowiednim momencie w celu zaradzenia problemowi nielegalnych transmisji wydarzeń sportowych na żywo; w związku z tym uznaje, że należy możliwie jak najszybciej przyjąć konkretne środki dotyczące transmisji wydarzeń sportowych na żywo, by dostosować obowiązujące ramy prawne do takich wyzwań;

12. apeluje o to, by pośrednicy internetowi usuwali nielegalne transmisje wydarzeń sportowych na żywo lub uniemożliwiali do nich dostęp bezzwłocznie lub jak najszybciej, a w każdym razie nie później niż w ciągu 30 minut od otrzymania powiadomienia o takiej nielegalnej transmisji, przekazanego przez podmioty praw autorskich lub certyfikowany zaufany podmiot sygnalizujący; podkreśla, że w kontekście niniejszej rezolucji "bezzwłocznie" należy rozumieć jako natychmiast lub jak najszybciej, a w każdym razie nie później niż w ciągu 30 minut od otrzymania powiadomienia od podmiotów praw autorskich lub od certyfikowanego zaufanego podmiotu sygnalizującego;

13. stoi na stanowisku, że w przypadku nielegalnych transmisji wydarzeń sportowych należy dążyć do realizacji celu, którym jest usunięcie treści w czasie rzeczywistym, pod warunkiem że nie ma żadnych wątpliwości co do własności danych praw i co do tego, że na daną transmisję wydarzenia sportowego nie wyrażono zgody; podkreśla jednak, że wszelkie tego rodzaju środki muszą być zgodne z ogólną zasadą prawną, zgodnie z którą nie nakłada się ogólnego obowiązku monitorowania;

Transgraniczne egzekwowanie praw

14. podkreśla również, że ogólne ramy prawne wynikające z przepisów UE nie są stosowane jednolicie na poziomie krajowym oraz że procedura cywilna i procedura zgłaszania i usuwania treści z internetu różnią się w poszczególnych państwach członkowskich; stoi na stanowisku, że skuteczność narzędzi egzekwowania prawa jest niewystarczająca w kontekście transgranicznym; wzywa do dalszej harmonizacji procedur i środków zaradczych w Unii w celu zajęcia się - w kontekście pakietu dotyczącego aktu prawnego o usługach cyfrowych i innych potencjalnych wniosków ustawodawczych - szczególnym charakterem transmisji wydarzeń sportowych na żywo;

15. zaznacza, że krajowe organy ścigania zmagają się z takimi problemami jak brak zasobów i wyszkolonych pracowników; podkreśla, że ścisła współpraca i wymiana najlepszych praktyk między właściwymi organami na szczeblu Unii a organami krajowymi oraz właściwymi podmiotami jest istotna dla udoskonalenia ogólnej infrastruktury prawnej w całej Unii;

Procedury zgłaszania i działania

16. przypomina, że dyrektywa o handlu elektronicznym stanowi, iż pewne kategorie dostawców usług internetowych powinny działać szybko, aby usunąć treści oraz uniemożliwić dostęp do nielegalnych informacji, które przechowują, natychmiast po otrzymaniu zgłoszenia takiego faktu; utrzymuje, że procedura zgłaszania i działania powinna leżeć u podstaw środków służących do eliminacji nielegalnych treści w Unii; uważa jednakże, że bieżąca procedura zgłaszania i usuwania treści nie pozwala na szybkie egzekwowanie przepisów w sposób, który byłby skutecznym zadośćuczynieniem, jeżeli wziąć pod uwagę specyfikę wydarzeń sportowych na żywo; podkreśla, że wszelkie regulujące tą konkretną kwestię przepisy, które mają zostać przyjęte, muszą być zgodne z ogólnymi ramami określonymi w odpowiednim prawie Unii;

17. przypomina o swojej rezolucji w sprawie aktu prawnego o usługach cyfrowych: dostosowanie przepisów prawa handlowego i cywilnego w odniesieniu do podmiotów gospodarczych prowadzących działalność internetową ¹⁰ , w której Parlament apeluje do Komisji o dopilnowanie, aby platformy oferujące hosting treści podejmowały niezwłocznie działania w celu uniemożliwienia dostępu do treści lub w celu ich usunięcia; jest zdania, że należy ustanowić mechanizm z udziałem certyfikowanych zaufanych podmiotów sygnalizujących, za pomocą którego nielegalna transmisja wydarzenia sportowego na żywo zgłaszana przez certyfikowany zaufany podmiot sygnalizujący zostanie bezzwłocznie usunięta lub zostanie do niej zablokowany dostęp, nie naruszając wdrażania mechanizmu wnoszenia skarg i dochodzenia roszczeń;

18. podkreśla, że treści sportowe są często przetwarzane technicznie, co nie pozostawia żadnych wątpliwości co do tego, kto ma prawo do transmisji tych treści w internecie, oraz że organizatorzy wydarzeń sportowych - jako posiadacze praw - znają wszystkich swoich oficjalnych licencjobiorców, co pozwala na jednoznaczne wykrywanie nielegalnych usług transmisji strumieniowej;

19. podkreśla, że dostawcy serwerów i platform transmisji strumieniowej powinni wdrożyć specjalne narzędzia lub środki blokujące, aby usuwać nielegalne transmisje wydarzeń sportowych na żywo dostępne w ich serwisach lub uniemożliwiać dostęp do nich;

Nakazy blokujące

20. zauważa, że procedury wydania nakazu sądowego są stosunkowo czasochłonne i zwykle stają się skuteczne już po zakończeniu transmisji; podkreśla, że istnieją rozwiązania praktyczne wypracowane na gruncie krajowym, takie jak nakazy sądowe na żywo oraz dynamiczne nakazy sądowe, które okazały się odpowiednim środkiem pozwalającym skuteczniej zająć się piractwem w dziedzinie transmisji wydarzeń sportowych; wzywa Komisję do przeprowadzenia oceny wpływu i stosowności wprowadzenia do prawa Unii procedury nakazów sądowych pozwalających na uniemożliwianie w czasie rzeczywistym dostępu do treści online związanych z wydarzeniami sportowymi na żywo lub na usunięcie ich w oparciu o model nakazu blokowania "na żywo" oraz "dynamicznych nakazów sądowych";

21. nalega, by procedury nakazów sądowych służące usuwaniu nielegalnej internetowej transmisji wydarzeń sportowych lub uniemożliwianiu dostępu do transmisji, niezależnie od sposobu wykonywania tych nakazów, dawały pewność, że stosowane środki są wymierzone wyłącznie w nielegalne treści i nie skutkują arbitralnym i nadmiernym blokowaniem treści legalnych; wskazuje na orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, zgodnie z którym nielegalny charakter określonych treści nie uzasadnia równoczesnego blokowania treści legalnych znajdujących się na tej samej stronie internetowej lub serwerze;

Zabezpieczenia

22. potwierdza, że blokowanie w czasie rzeczywistym może mieć wpływ na prawa podstawowe, jeśli wyjątkowo uniemożliwiłoby dostęp do legalnych treści; w związku z tym podkreśla potrzebę środków zabezpieczających, by zapewnić, że ramy prawne oferują odpowiednią równowagę między potrzebą skutecznego egzekwowania prawa oraz potrzebą ochrony praw stron trzecich; uważa w tym względzie, że środki egzekwowania służące ochronie treści udostępnianych na żywo powinny być skuteczne i proporcjonalne, szczególnie dla małych przedsiębiorstw, MŚP i przedsiębiorstw typu startup, a także powinny obejmować zapewnienie dostępu do skutecznych środków zaskarżenia, odpowiedniej informacji o zarzucanym naruszeniu dla zainteresowanych dostawców usług i użytkowników internetu oraz zapewnienie dostępu do stosownych zabezpieczeń w zakresie ochrony praw podstawowych i danych osobowych;

Prawa pokrewne prawu autorskiemu i prawo sui generis dla organizatorów wydarzeń sportowych

23. zauważa, że prawo Unii nie przewiduje przepisów dotyczących praw pokrewnych prawom autorskim przynależnych organizatorom wydarzeń sportowych, jednak zauważa również, iż niektóre państwa członkowskie w swoim systemie prawnym wprowadziły konkretne prawa przysługujące organizatorom wydarzeń sportowych, w tym nowe prawo pokrewne prawu autorskiemu;

24. uważa, że wprowadzenie w prawie Unii nowego prawa przysługującego organizatorom wydarzeń sportowych nie będzie rozwiązaniem pozwalającym stawić czoła stojącym przed nimi wyzwaniom wynikającym z braku skutecznego i szybkiego egzekwowania przynależnych im praw;

Inne środki

25. wzywa do zacieśnienia współpracy między organami państw członkowskich, posiadaczami praw i pośrednikami; ponadto wzywa Komisję, by w ramach swych kompetencji wspierała państwa członkowskie w ich dążeniach do poprawy istniejącej infrastruktury i obowiązujących środków;

Kwestie końcowe

26. uznaje, że wymagany wniosek nie pociąga za sobą skutków finansowych;

o

o o

27. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji oraz zaleceń zawartych w załączniku Komisji i Radzie.

ZAŁĄCZNIK

ZALECENIA DOTYCZĄCE TREŚCI POSTULOWANEGO WNIOSKU

A. ZASADY I CELE POSTULOWANEGO WNIOSKU

Aby zadbać o odpowiednią i skuteczną ochronę prawną transmisji wydarzeń sportowych na żywo, należy znowelizować bieżące ramy prawne Unii Europejskiej. Można to osiągnąć, uwzględniając następujące cele i zasady:

- poprawa obowiązujących unijnych ram prawnych służących egzekwowaniu praw własności intelektualnej w odniesieniu do wydarzeń sportowych na żywo i zwiększenie skuteczności tych ram, w oparciu o najlepsze praktyki stosowane w państwach członkowskich, biorąc pod uwagę specyficzny charakter, a przede wszystkich krótkotrwałą wartość wydarzeń sportowych, na żywo;

- wprowadzenie unijnego systemu ustanawiającego wspólne kryteria certyfikacji zaufanych podmiotów sygnalizujących;

- wykładnia obowiązujących przepisów i przyjęcie konkretnych środków, tak aby zapewnić bezzwłoczne usunięcie z internetu nielegalnych treści związanych z wydarzeniami sportowymi na żywo lub uniemożliwić do nich dostęp, w tym do treści online wiązanych z wydarzeniami sportowymi na żywo zgłoszonych przez certyfikowany zaufany podmiot sygnalizujący w celu skutecznego rozwiązania problemu nielegalnych transmisji wydarzeń sportowych na żywo; rozumienie "bezzwłocznie" jako natychmiast lub jak najszybciej, a w każdym razie nie później niż w ciągu 30 minut od otrzymania powiadomienia od podmiotów praw lub od certyfikowanego zaufanego podmiotu sygnalizującego;

- podkreślenie, że pośrednicy powinni wprowadzić skuteczne obowiązki oparte na procedurze "poznaj swojego klienta", aby zabezpieczyć swoje usługi przed nadużyciami ułatwiającymi nielegalną transmisję strumieniową wydarzeń sportowych; w tym celu zwraca się do Komisji o zaproponowanie takich obowiązków w przyszłym akcie prawnym o usługach cyfrowych;

- dalsza harmonizacja, w stosownych przypadkach, procedur i środków zaradczych w Unii, by poprawić i wzmocnić skuteczność narzędzi egzekwowania prawa, również w kontekście transgranicznym, nie naruszając ram prawnych Unii;

- ocena obowiązujących środków egzekwowania prawa z myślą o ich poprawie i umożliwieniu natychmiastowego usuwania nielegalnych treści relacjonujących wydarzenia sportowe na żywo, w tym nielegalnych treści sportowych na żywo zgłoszonych przez certyfikowany zaufany podmiot sygnalizujący;

- zharmonizowanie korzystania z bezzwłocznych i elastycznych procedur blokowania w przypadku powtarzających się już ujawnionych naruszeń, co pozwoli na bezzwłoczne usunięcie z internetu treści relacjonujących wydarzenia sportowe w lub uniemożliwienie do nich dostępu, również w przypadku gdy nielegalne treści zgłosiły certyfikowane zaufane podmioty sygnalizujące, w oparciu o model nakazu blokowania "na żywo" lub "dynamicznego nakazu sądowego";

- dopilnowanie, by środki, które zostaną zaproponowane, uwzględniały zakres, skalę i powtarzalność naruszeń oraz były ukierunkowane na nielegalne transmisje, bez uwzględniania nagrywania i publikowania nielegalnych amatorskich relacji z wydarzeń sportowych;

- zapewnienie, że zaproponowane środki będą proporcjonalne i pozwolą na utrzymanie odpowiedniej równowagi między potrzebą skutecznego stosowania środków egzekwowania prawa i potrzebą ochrony istotnych praw stron trzecich, w tym praw dostawców usług, kibiców i konsumentów;

- doprecyzowanie, że odpowiedzialność za nielegalną transmisję wydarzeń sportowych nie spoczywa na kibicach i konsumentach;

- uzupełnienie przyjętych ram legislacyjnych środkami pozaustawowymi, takimi jak wzmocniona współpraca między władzami państw członkowskich, podmiotami praw i pośrednikami;

B. DZIAŁANIA, JAKIE NALEŻY ZAPROPONOWAĆ

Nie naruszając przepisów, które mają zostać określone w odpowiednim akcie prawnym Unii ustanawiającym przepisy ogólne dotyczące zwalczania nielegalnych treści w internecie, do prawodawstwa Unii należy wprowadzić przepisy szczegółowe dotyczące praw organizatorów wydarzeń sportowych, w szczególności, aby:

- wyjaśnić znaczenie zawartego w art. 14 dyrektywy o handlu elektronicznym sformułowania "podejmuje niezwłocznie działania" w odniesieniu do pośrednika internetowego, tak aby "niezwłocznie" rozumiane było jako natychmiast lub jak najszybciej, a w każdym razie nie później niż w ciągu 30 minut od otrzymania powiadomienia od podmiotów praw lub od certyfikowanego zaufanego podmiotu sygnalizującego;

- ustanowić wspólny unijny standard jakości i niezawodności technicznej w odniesieniu do narzędzi informatycznych stosowanych przez podmioty praw, pośredników i innych dostawców usług do celów identyfikowania nielegalnej transmisji na żywo wydarzeń sportowych, na potrzeby opracowania systemu certyfikacji zaufanych podmiotów sygnalizujących;

- zapewnić, że zgłoszenia, które pochodzą od certyfikowanych zaufanych podmiotów sygnalizujących uznaje się za dokładne i wiarygodne, w związku z czym nielegalne treści internetowe relacjonujące wydarzenia sportowe na żywo zgłoszone przez certyfikowany zaufany podmiot sygnalizujący należy niezwłocznie usunąć lub uniemożliwić dostęp do nich, nie naruszając wdrażania mechanizmu wnoszenia skarg i dochodzenia roszczeń;

- umożliwić zastosowanie procedury bezzwłocznego usunięcia ukierunkowanej na nielegalne treści dotyczące wydarzeń sportowych na żywo, pod warunkiem, że nie ma wątpliwości co do tego, kto jest właścicielem odnośnych praw oraz co do faktu, że na transmisję nie wyrażono zgody;

- zadbać o to, by środki podejmowane przez pośredników był skuteczne, uzasadnione, proporcjonalne, adekwatne i brały pod uwagę powagę i skalę naruszenia, a także dopilnowanie, by np. usunięcie nielegalnych treści lub uniemożliwienie do nich dostępu nie wymagało blokowania całej platformy oferującej usługi, które są legalne;

- podejmować środki ułatwiające znalezienie legalnych środków dostępu do treści sportowych, w tym poprzez regularne aktualizowanie wykazu dostawców takich środków na portalu Agorateka.eu oraz zapewnienie, aby widzowie byli informowani o takich legalnych środkach i o sposobach korzystania z takich środków dostępu do treści, gdy egzekwowane są środki blokujące;

- zapewnić i czynnie wspierać rozwiązania pozwalające na egzekwowanie praw, takich jak prywatne porozumienia między zainteresowanymi podmiotami; w związku z tym Komisja powinna przygotowywać sprawozdania i oceniać odpowiedniość i wpływ nakładanego na dostawców treści internetowych obowiązku bezzwłocznego usuwania treści lub uniemożliwiania dostępu do nielegalnych transmisji wydarzeń sportowych udostępnianych w ramach świadczonych przez nich usług;

należy dokonać zmiany dyrektywy 2004/48/WE w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej, aby:

- wprowadzić możliwość wystawienia przez odpowiedni organ sądowy lub administracyjny nakazu natychmiastowego uniemożliwienia dostępu do nielegalnych treści związanych z transmisją wydarzeń sportowych na żywo w internecie lub usunięcia takich treści;

- umożliwić skorzystanie z nakazów blokujących, które dotyczą całej transmisji na żywo wydarzenia sportowego, ale są ograniczone do transmisji na żywo, czyli blokują działającą z naruszeniem praw stronę tylko na czas trwania wydarzenia; takie nakazy powinny mieć charakter tymczasowy;

- zharmonizowanie przepisów, co w odniesieniu do wydarzeń sportowych na żywo umożliwi skorzystanie z nakazów, które powinny skutkować zablokowaniem dostępu nie tylko do działającej z naruszeniem praw strony internetowej, lecz do każdej innej strony zawierającej te same naruszenia, niezależnie od nazwy domeny czy wykorzystywanego adresu IP oraz bez potrzeby wydawania nowego nakazu;

- określenie, że nielegalne treści powinny zostać usunięte bezzwłocznie lub możliwie jak najszybciej, a w każdym razie nie później niż w ciągu 30 minut od otrzymania powiadomienia od podmiotów praw lub od certyfikowanego zaufanego podmiotu sygnalizującego, pod warunkiem że o bezprawności transmisji powiadomił certyfikowany zaufany podmiot sygnalizujący lub - w przypadku niejednoznaczności - sam podmiot praw; należy dobitnie wskazać na podmioty praw lub certyfikowane zaufane podmioty sygnalizujące, by uniknąć usunięcia treści legalnych; w tym celu uniemożliwianie dostępu do nielegalnych treści lub usunięcie tych treści nie powinno co do zasady wiązać się z koniecznością blokowania dostępu do serwera, na którym znajdują się legalne usługi i treści;

- wzmocnić współpracę między władzami państw członkowskich, w tym przez wymianę danych i najlepszych sposobów postępowania oraz utworzenie aktywnej i aktualizowanej sieci organów krajowych; Komisja winna ocenić wartość dodaną wyznaczenia niezależnego organu administracyjnego w każdym państwie członkowskim, który to organ odgrywałby rolę w systemie egzekwowania prawa, w szczególności w przypadku natychmiastowego egzekwowania, czyli tak jak w przypadku internetowego piractwa treści wydarzeń sportowych na żywo;

- zacieśnić współpracę między pośrednikami i podmiotami praw, w tym przez promowanie zawierania protokołów ustaleń, które mogłyby ustanawiać konkretne procedury powiadamiania i działania.

1 Dz.U. L 130 z 17.5.2019, s. 92.

2 Dz.U. C 108 z 26.3.2021, s. 231.

3 Dz.U. L 130 z 17.5.2019, s. 82.

4 Dz.U. L 168 z 30.6.2017, s. 1.

5 Dz.U. L 157 z 30.4.2004, s. 45.

6 Dz.U. L 178 z 17.7.2000, s. 1.

7 Dz.U. L 167 z 22.6.2001, s. 10.

8 Dz.U. L 95 z 15.4.2010, s. 1.

9 Dz.U. L 63 z 6.3.2018, s. 50.

10 Teksty przyjęte: P9_TA(2020)0273.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2022.15.18
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 19 maja 2021 r. zawierająca zalecenia dla Komisji w sprawie wyzwań stojących przed organizatorami wydarzeń sportowych w środowisku cyfrowym (2020/2073(INL))
• Data aktu: 19/05/2021
• Data ogłoszenia: 12/01/2022