Opinia w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę Rady 78/855/EWG dotyczącą łączenia się spółek akcyjnych oraz dyrektywę Rady 82/891/EWG dotyczącą podziału spółek akcyjnych w odniesieniu do wymogu sprawozdania niezależnego biegłego dotyczącego połączenia się spółek lub ich podziału.

Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę Rady 78/855/EWG dotyczącą łączenia się spółek akcyjnych oraz dyrektywę Rady 82/891/EWG dotyczącą podziału spółek akcyjnych w odniesieniu do wymogu sprawozdania niezależnego biegłego dotyczącego połączenia się spółek lub ich podziału

COM(2007) 91 wersja ostateczna - 2007/0035 (COD)

(2007/C 175/08)

(Dz.U.UE C z dnia 27 lipca 2007 r.)

Dnia 29 marca 2007 r. Rada, działając na podstawie art. 95 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, postanowiła zasięgnąć opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wspomnianej powyżej.

Sekcja Jednolitego Rynku, Produkcji i Konsumpcji, której powierzono przygotowanie prac Komitetu w tej sprawie, przyjęła swoją opinię w dniu 3 maja 2007 r. Samodzielnym sprawozdawcą była María Candelas SÁNCHEZ MIGUEL.

Na 436. sesji plenarnej w dniach 30-31 maja 2007 r. (posiedzenie z 30 maja 2007 r.) Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny stosunkiem głosów 143 do 26-12 osób wstrzymało się od głosu - przyjął następującą opinię:

1. Wstęp

1.1 Przedstawiony przez Komisję wniosek dotyczący zmiany uregulowań w zakresie łączenia się i podziału spółek akcyjnych wpisuje się w plan modernizacji prawa spółek i poprawy zarządzania przedsiębiorstwami w UE⁽¹⁾. Wniosek ten przewiduje plan działań, którego celem jest dogłębna reforma prawodawstwa w krótkim, średnim i długim okresie, wykraczająca poza zwyczajne ukończenie zaległych projektów dyrektyw.

1.2 Ponadto, na poziomie bardziej ogólnym, w załączniku 2 do programu działań na rzecz zmniejszenia obciążeń administracyjnych w Unii Europejskiej⁽²⁾, zawarto dziesięć konkretnych propozycji "przyspieszonych działań" na rzecz ograniczenia drobnych wymagań, które nie zmieniają poziomu ochrony prawnej. Jest to cel omawianego wniosku, który ogranicza się jedynie do zniesienia wymogu opinii biegłych dotyczącej projektu połączenia się spółek lub ich podziału, jeśli "wszyscy" akcjonariusze wyrazili na to zgodę.

1.3 W związku z tym należy wspomnieć, że art. 8 ust. 4 dyrektywy 2005/56/WE w sprawie transgranicznego łączenia się spółek kapitałowych⁽³⁾ zwalnia z wymogu przedstawienia sprawozdania biegłego dotyczącego projektu połączenia się spółek, jeśli wszyscy wspólnicy wyrazili na to zgodę. Podobnie ostatnia zmiana dyrektywy 77/91/EWG w sprawie tworzenia spółek akcyjnych i utrzymywania oraz zmian wysokości ich kapitału⁽⁴⁾ wprowadza dwa nowe artykuły: art. 10a oraz art. 10b, w których opinia biegłego nie jest wymagana dla wkładów bezgotówkowych, jeśli można zagwarantować rzeczywistą wartość wniesionych środków.

2. Treść wniosku

2.1 Celem niniejszej zmiany dyrektyw o łączeniu się i podziale spółek akcyjnych jest ujednolicenie ich przepisów z przepisami dyrektywy w sprawie transgranicznego łączenia się spółek w zakresie wymogu opinii biegłych dotyczącej planów połączenia się spółek lub ich podziału, o ile postanowią tak wszyscy akcjonariusze i osoby posiadające inne papiery wartościowe, z którymi związane jest prawo głosu.

3. Uwagi do wniosku

3.1 EKES z zainteresowaniem obserwuje proces upraszczania, a w szczególności proces zmniejszania obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorstw europejskich. Komitet rozumie, że właśnie w ten kontekst wpisuje się omawiany wniosek, który szczególnie chroni interesy akcjonariuszy, wymagając jednomyślnej zgody wszystkich akcjonariuszy na rezygnację z opracowania przez biegłych sprawozdania dotyczącego planów połączenia lub podziału spółek.

3.2 Niemniej jednak, zwłaszcza w przypadku połączeń dużych spółek, Komitet zauważa problemy związane ze zróżnicowaniem akcjonariatu, którego większość stanowią inwestorzy. Kiedy akcjami nie zarządza się bezpośrednio, akcjonariusze mniejszościowi mogą okazać się bezbronni, gdyż zostają związani umowami przyjętymi przez podmioty zarządzające ich papierami wartościowymi. O ile obowiązujące przepisy przewidują prawo sprzeciwu i wycofania się, w przypadku gdy akcjonariusze nie zgadzają się ze skutkami ekonomicznymi takich operacji, szczególnie w przypadku wymiany akcji, to wykonanie tego prawa może okazać się znacznie utrudnione w sytuacji, gdy nie będzie sprawozdania biegłego w sprawie planu połączenia spółek.

3.3 W tym samym kontekście EKES jest zdania, że wierzyciele i pracownicy łączących lub dzielących się spółek nie będą chronieni ze względu na nieznajomość sytuacji, jaka może wyniknąć z braku obiektywnej wyceny dokonywanej na odpowiedzialność biegłych. Wierzycielom przyznano prawo sprzeciwu po opublikowaniu ogłoszenia o połączeniu, o ile ich wierzytelności nie zostały zabezpieczone. Należy natomiast zauważyć, że ani w dyrektywie w sprawie łączenia się spółek akcyjnych, ani w dyrektywie w sprawie podziału spółek nie przewidziano żadnych praw dla pracowników, podczas gdy w dyrektywie w sprawie transgranicznego łączenia się spółek przyznano im możliwość uczestnictwa (art. 16), co pozwala na osiągnięcie lepszych wyników dzięki odpowiednim kanałom informacji.

3.4 Skuteczność przepisu prawnego zależy od zagwarantowania praw wszystkim uczestnikom czynności prawnych, w tym przypadku - połączeń lub podziałów spółek akcyjnych. Ponieważ są to czynności skomplikowane, należy dostarczyć instrumentów, które pozwolą nadać im większą przejrzystość i nie będą wywoływać konfliktów między wszystkimi zainteresowanymi. Rezygnacja ze sprawozdania biegłego za zgodą wszystkich akcjonariuszy powinna odbywać się w okolicznościach opisanych w art. 10a dyrektywy 2006/68/WE, tzn. w przypadku kapitału tworzonego przez zbywalne papiery wartościowe, przez instrumenty rynku pieniężnego lub przez aktywa o wartości godziwej określonej z niewielkim wyprzedzeniem przez niezależnego biegłego, ponieważ wartość taka jest weryfikowalna i ustalona zgodnie z odpowiednimi zasadami.

4. Wnioski

4.1 EKES uznaje fakt, że wniosek dotyczący modyfikacji dyrektyw dotyczących łączenia się i podziału spółek akcyjnych wpisuje się w program zmniejszania obciążeń administracyjnych wobec przedsiębiorstw europejskich. Niemniej jednak należy wziąć pod uwagę, że takie operacje prawne przeprowadza się najczęściej w wielkich przedsiębiorstwach kapitałowych, których akcjonariat składa się jednocześnie z akcjonariuszy zarządzających portfelem kapitałowym i akcjonariuszy indywidualnych, których interesy są odmienne. Celem drobnych inwestorów jest jak największy dochód z ich akcji.

4.2 Celem reformy powinno być dążenie do zabezpieczenia ogólnych interesów wszystkich stron zaangażowanych w omawiane działania prawne. Przy takim założeniu wyceny dokonane przez biegłych zapewniały większą przejrzystość i wiarygodność ofert zawartych w planach połączenia lub podziału, gdyż odbywały się na ich odpowiedzialność, a w konsekwencji ustanawiały obiektywne kryteria treści tych planów.

4.3 Ponadto Komitet uważa, że podstawowe zasady interwencji biegłych zawarto w art. 10, 10a i 10b drugiej dyrektywy, gdzie rezygnację z przeprowadzenia sprawozdania biegłego uzależnia się od istnienia aktywów, których wartość została określona z niewielkim wyprzedzeniem.

4.4 Z drugiej strony, Komitet jest zdania, że należy wziąć pod uwagę treść dziesiątej dyrektywy, nie tylko ze względu na jej niedawne opublikowanie, ale także dlatego, że jest lepiej dostosowana do nowych kryteriów ochrony interesów określonych w przepisach dotyczących spółek, gdyż uwzględnia nie tylko akcjonariuszy i wierzycieli, lecz także pracowników, którzy stanowią element struktury przedsiębiorstwa. W związku z tym Komitet uważa, że treść omawianego wniosku powinna zostać rozszerzona zgodnie z postanowieniami art. 16 ww. dyrektywy, ponieważ lepiej odpowiada to celom harmonizacji przepisów krajowych w zakresie połączeń i podziałów spółek akcyjnych.

Bruksela, 30 maja 2007 r.

	Przewodniczący
	Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego
	Dimitris DIMITRIADIS

______

⁽¹⁾ Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego COM(2003) 284 końcowy.

⁽²⁾ COM(2007) 23 wersja ostateczna.

⁽³⁾ Dz.U. L 310 z 25.11.2005, s. 1.

⁽⁴⁾ Dyrektywa 2006/68/WE, Dz.U. L 264 z 25.9.2006.

ZAŁĄCZNIK

Następujące poprawki, nad którymi przeprowadzono głosowanie łączne i które uzyskały poparcie co najmniej jednej czwartej oddanych głosów, zostały odrzucone w trakcie debaty:

1) Skreślić punkt 3.2

"3.2 Niemniej jednak, zwłaszcza w przypadku połączeń dużych spółek, Komitet zauważa problemy związane ze zróżnicowaniemakcjonariatu, którego większość stanowią inwestorzy. Kiedy akcjami nie zarządza się bezpośrednio, akcjonariusze mniejszościowimogą okazać się bezbronni, gdyż zostają związani umowami przyjętymi przez podmioty zarządzające ich papieramiwartościowymi. O ile obowiązujące przepisy przewidują prawo sprzeciwu i wycofania się, w przypadku gdy akcjonariuszenie zgadzają się ze skutkami ekonomicznymi takich operacji, szczególnie w przypadku wymiany akcji, to wykonanietego prawa może okazać się znacznie utrudnione w sytuacji, gdy nie będzie sprawozdania biegłego w sprawie planu połączeniaspółek."

Uzasadnienie

Celem zmian dyrektyw dotyczących łączenia się i podziału spółek akcyjnych jest harmonizacja ich treści z dyrektywą dotyczącą fuzji transgranicznych w odniesieniu do wymogu sporządzenia opinii biegłego dotyczącego projektu warunków połączenia się spółek lub ich podziału, o ile taka będzie decyzja ogółu akcjonariuszy lub osób posiadających papiery wartościowe nadające im prawo głosu. Propozycja uproszczenia procedur przyczynia się do promowania skuteczności i konkurencyjności przedsiębiorstw bez ograniczania ochrony oferowanej akcjonariuszom mniejszościowym i wierzycielom spółki.

W przypadku, gdy decyzja podejmowana jest jednogłośnie, nie zachodzą problemy poruszane w punkcie 3.2. Akcjonariusze wybierają podmioty zarządzające papierami wartościowymi właśnie w celu ochrony własnych interesów. Co za tym idzie problem podjęcia decyzji, która stałaby w sprzeczności z interesami akcjonariuszy mniejszościowych przestaje istnieć, ponieważ zakłada się również ich zgodę.

2) Skreślić punkt 3.3

"3.3 W tym samym kontekście EKES jest zdania, że wierzyciele i pracownicy łączących lub dzielących się spółek nie będą chronienize względu na nieznajomość sytuacji, jaka może wyniknąć z braku obiektywnej wyceny dokonywanej na odpowiedzialnośćbiegłych. Wierzycielom przyznano prawo sprzeciwu po opublikowaniu ogłoszenia o połączeniu, o ile ich wierzytelnościnie zostały zabezpieczone. Należy natomiast zauważyć, że ani w dyrektywie w sprawie łączenia się spółek akcyjnych,ani w dyrektywie w sprawie podziału spółek nie przewidziano żadnych praw dla pracowników, podczas gdy w dyrektywiew sprawie transgranicznego łączenia się spółek przyznano im możliwość uczestnictwa (art. 16), co pozwala naosiągnięcie lepszych wyników dzięki odpowiednim kanałom informacji."

Uzasadnienie

W odniesieniu do punktu 3.3 należy uściślić, że zarówno fuzje, jak i podziały to specyficzne problemy spółek. Wierzyciele mają uznane i nieodwołalne prawo do wnoszenia sprzeciwu po opublikowaniu ogłoszenia o połączeniu lub jego projektu. Przepisy proponowane przez Komisję nie dotyczą zniesienia tego prawa, lecz uproszczenia procedur. Jeżeli natomiast chodzi o prawa pracowników, to niezależnie od tego, czy istnieje, czy też nie istnieje projekt lub ocena sporządzona przez ekspertów, w niczym nie zmienia to ich sytuacji. Co więcej, sumy potrzebne na opracowania analiz eksperckich, często bardzo wysokie, mogłyby pozostać do dyspozycji w celu ewentualnego sfinansowania poprawy warunków pracy pracowników lub podniesienia ich zarobków.

3) Skreślić punkt 3.4

"3.4 Skuteczność przepisu prawnego zależy od zagwarantowania praw wszystkim uczestnikom czynności prawnych, w tym przypadku- połączeń lub podziałów spółek akcyjnych. Ponieważ są to czynności skomplikowane, należy dostarczyć instrumentów,które pozwolą nadać im większą przejrzystość i nie będą wywoływać konfliktów między wszystkimi zainteresowanymi.Rezygnacja ze sprawozdania biegłego za zgodą wszystkich akcjonariuszy powinna odbywać się w okolicznościachopisanych w art. 10a dyrektywy 2006/68/WE, tzn. w przypadku kapitału tworzonego przez zbywalne papiery wartościowe,przez instrumenty rynku pieniężnego lub przez aktywa o wartości godziwej określonej z niewielkim wyprzedzeniemprzez niezależnego biegłego, ponieważ wartość taka jest weryfikowalna i ustalona zgodnie z odpowiednimi zasadami."

Uzasadnienie

Ustęp 3.4 projektu opinii odnosi się do art. 10a dyrektywy 2006/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 6 września 2006 r. zmieniającego dyrektywę 77/91/EWG Rady w sprawie tworzenia spółek akcyjnych i utrzymywania oraz zmian wysokości ich kapitału. Artykuł ten nie jest stosowany w danym przypadku i nie zostaje zmieniony przez wniosek dotyczący dyrektywy. Artykuł 10a dyrektywy 2006/68/WE reguluje warunki sporządzenia wstępnej wyceny wartości godziwiej przez niezależnego i uznanego biegłego oraz możliwości sporządzenia ponownej wyceny z inicjatywy i na odpowiedzialność organu administrującego lub zarządzającego. W przypadku braku takiej ponownej wyceny akcjonariusze mniejszościowi posiadający przynajmniej 5 % subskrybowanego kapitału spółki mają prawo zażądać przeprowadzenia wyceny przez niezależnego biegłego. Biorąc pod uwagę, że przepisy te odnoszą się do sytuacji wyjątkowo rzadkiej, ale wyraźnie określonej, tzn. przy jednomyślności wszystkich akcjonariuszy, nie zachodzi problem powstania konfliktów pomiędzy poszczególnymi stronami, takich jak opisano w punkcie 3.4 projektu opinii.

4) Zmienić punkt 4.1

"4.1 EKES uznaje fakt, że wniosek dotyczący modyfikacji dyrektyw dotyczących łączenia się i podziału spółek akcyjnych wpisuje się w program zmniejszania obciążeń administracyjnych wobec przedsiębiorstw europejskich i w związku z tym popiera tenwniosek. Niemniej jednak należy wziąć pod uwagę, że takie operacje prawne przeprowadza się najczęściej w wielkich przedsiębiorstwachkapitałowych, których akcjonariat składa się jednocześnie z akcjonariuszy zarządzających portfelem kapitałowymi akcjonariuszy indywidualnych, których interesy są odmienne. Celem drobnych inwestorów jest jak największydochód z ich akcji."

Uzasadnienie

Uzasadnienie zostanie przedstawione ustnie.

5) Skreślić punkt 4.2

"4.2 Celem reformy powinno być dążenie do zabezpieczenia ogólnych interesów wszystkich stron zaangażowanych w omawianedziałania prawne. Przy takim założeniu wyceny dokonane przez biegłych zapewniały większą przejrzystość i wiarygodnośćofert zawartych w planach połączenia lub podziału, gdyż odbywały się na ich odpowiedzialność, a w konsekwencji ustanawiałyobiektywne kryteria treści tych planów."

Uzasadnienie

Proponuje się skreślenie punktów 4.2, 4.3 oraz 4.4 z takich samych powodów, jakie przytoczono w uzasadnieniu skreślenia punktów 3.2, 3.3 oraz 3.4.

6) Skreślić punkt 4.3

"4.3 Ponadto Komitet uważa, że podstawowe zasady interwencji biegłych zawarto w art. 10, 10a i 10b drugiej dyrektywy,gdzie rezygnację z przeprowadzenia sprawozdania biegłego uzależnia się od istnienia aktywów, których wartość zostałaokreślona z niewielkim wyprzedzeniem."

Uzasadnienie

Proponuje się skreślenie punktów 4.2, 4.3 oraz 4.4 z takich samych powodów, jakie przytoczono w uzasadnieniu skreślenia punktów 3.2, 3.3 oraz 3.4.

7) Skreślić punkt 4.4

"4.4 Z drugiej strony, Komitet jest zdania, że należy wziąć pod uwagę treść dziesiątej dyrektywy, nie tylko ze względu na jejniedawne opublikowanie, ale także dlatego, że jest lepiej dostosowana do nowych kryteriów ochrony interesów określonychw przepisach dotyczących spółek, gdyż uwzględnia nie tylko akcjonariuszy i wierzycieli, lecz także pracowników, którzystanowią element struktury przedsiębiorstwa. W związku z tym Komitet uważa, że treść omawianego wniosku powinnazostać rozszerzona zgodnie z postanowieniami art. 16 ww. dyrektywy, ponieważ lepiej odpowiada to celom harmonizacjiprzepisów krajowych w zakresie połączeń i podziałów spółek akcyjnych."

Uzasadnienie

Proponuje się skreślenie punktów 4.2, 4.3 oraz 4.4 z takich samych powodów, jakie przytoczono w uzasadnieniu skreślenia punktów 3.2, 3.3 oraz 3.4.

Wynik głosowania:

Za: 44

Przeciw: 104

Wstrzymało się: 28

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2007.175.33
• Rodzaj: Opinia
• Tytuł: Opinia w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę Rady 78/855/EWG dotyczącą łączenia się spółek akcyjnych oraz dyrektywę Rady 82/891/EWG dotyczącą podziału spółek akcyjnych w odniesieniu do wymogu sprawozdania niezależnego biegłego dotyczącego połączenia się spółek lub ich podziału.
• Data aktu: 30/05/2007
• Data ogłoszenia: 27/07/2007