Krew to jeden z najbardziej pożądanych „leków”, jakimi dysponuje medycyna. Pomimo znaczącego postępu w nauce, krwi nie można pozyskać z innego źródła niż drugi człowiek.
Jak informuje Narodowe Centrum Krwi, w Polsce corocznie wykonuje się około 1,7 mln przetoczeń składników krwi (transfuzji), ratujących życie i zdrowie ludzkie.
Postępujący w ostatnich latach rozwój medycyny – zwłaszcza transplantacyjnej – powoduje znaczne zapotrzebowanie na krew na całym świecie. Dodatkowo, dostęp do nowoczesnych procedur i sposobów leczenia również wpływa na zwiększone zużycie krwi, w szczególności w onkologii i hematologii oraz chirurgii sercowo-naczyniowej.
Niedobory krwi i jej składników występują okresowo w ciągu całego roku, ale najdłużej utrzymują się w okresie wakacyjnym i dotyczą całej Polski. Jest to spowodowane między innymi większą liczbą wypadków oraz faktem, że krwiodawcy przebywają w tym okresie na urlopach.
Jednak zapotrzebowanie na krew występuje przez cały rok. Centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa zawsze zabezpieczają przypadki nagłe, ale są niejednokrotnie zmuszone do ograniczania wydawania krwi do planowanych zabiegów operacyjnych i niektórych przypadków niewymagających natychmiastowego przetoczenia.
Jedną z przyczyn niedoborów krwi jest również nierównomierny rozkład procentowy poszczególnych grup krwi w populacji. Jak wynika z danych Narodowego Centrum Krwi, najwięcej osób ma grupę A Rh+ (32 procent), 0 Rh+ (31 procent). Znacznie rzadsze są grupy: B Rh+ (15 procent), AB Rh+ (7 procent) oraz ujemne: 0 Rh- (6 procent), A Rh- (6 procent), B Rh- (2 procent) oraz AB Rh- (1 procent).
Pożądani są dawcy wszystkich grup krwi, jednak z użytecznego punktu widzenia najbardziej deficytowa jest krew grupy 0 Rh-, ponieważ w nagłych wypadkach, przy braku krwi właściwej grupy, może być zazwyczaj przetoczona każdemu bez ryzyka odrzucenia przez biorcę. Problem polega na tym, że jest to jedna z rzadziej występujących grup krwi, w Polsce ma ją zaledwie około 6 procent osób.
Aktualnie w Polsce obowiązuje zasada honorowego krwiodawstwa, która polega na tym, iż krwiodawcy oddają krew i jej składniki dobrowolnie i bezpłatnie na potrzeby publicznej służby krwi. Dawcą krwi lub jej składników może być zdrowa osoba w wieku do 18 do 65 lat, która przedstawi dokument tożsamości ze zdjęciem, adresem zamieszkania oraz numerem PESEL.
Dawca jednorazowo może oddać tylko 450 ml krwi pełnej. Oddać można także wybrane składniki krwi, np. krwinki płytkowe, krwinki czerwone.
Każdego roku, 14 czerwca, obchodzony jest Światowy Dzień Krwiodawcy, ustanowiony przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) w rocznicę urodzin Karla Landsteinera, austriackiego lekarza immunologa, laureata Nagrody Nobla, który w 1901 roku odkrył grupy krwi.
Z tej okazji jednostki publicznej służby krwi przygotowują jeszcze więcej punktów, w których można oddać krew, a także organizują różne wydarzenia specjalne, między innymi konkursy dla dzieci oraz pokazy ratownictwa i kursy pierwszej pomocy. Ponadto w niektórych miastach dawcy krwi będą mogli liczyć np. na darmowy przegląd jamy ustnej, kupony rabatowe do księgarni internetowych i słodki poczęstunek.
Listę miejscowości biorących udział w akcji wraz z informacją o imprezach towarzyszących można znaleźć na stronie resortu zdrowia: http://www.mz.gov.pl/zdrowie-i-profilaktyka/komunikaty2/dziekuje,-ze-ratujesz-mi-zycie. (pap)