Jednym z ustawowych działań Rzecznika Praw Pacjenta jest prowadzenie postępowań wyjaśniających. Wszczęcie postępowania następuje na podstawie informacji co najmniej uprawdopodabniających naruszenie praw pacjenta. Podczas prowadzonego postępowania Rzecznik może stwierdzić naruszenie więcej niż jednego prawa pacjenta.
Szpital nie przekazał wyników badań
W marcu 2018 r., 41-letni pacjent został poddany zabiegowi usunięcia zmiany skórnej – brodawki. Poinformowano go również, że został pobrany materiał do badania histopatologicznego, a jego wynik należy odebrać za ok. 4 tygodnie. Po tym czasie pacjent trzykrotnie dzwoni do poradni z pytaniem o wynik. Za każdym razem słyszy, że wyniku nie ma, ale gdy będzie coś niepokojącego, to zostanie o tym poinformowany. „Odpuszcza” więc dzwonienie uznając, że zostanie powiadomiony w przypadku niepokojących zmian. Zapomina o sprawie na cztery lata.
Czytaj także na Prawo.pl: Szybkie odszkodowania za błędy w szpitalu - nowelizacja opublikowana
W 2022 r. pacjent nagle zasłabł. Wezwano pogotowie ratunkowe. Trafia na oddział wewnętrzny, potem na zakaźny tego samego szpitala, gdzie 4 lata wcześniej usuwano mu znamię. W wypisach z obu oddziałów z 2022 roku nie ma informacji o nowotworze. Jednak inny lekarz diagnozuje u niego nowotwór z przerzutami. Został zapytany, czy w przeszłości nie badano mu tkanek. Wraca do przychodni, w której usuwano mu zmianę skórną i odbiera wynik histopatologii z 2018 roku, z rozpoznaniem czerniaka.
Interwencja RPP
Po przeanalizowaniu sprawy, Rzecznik Praw Pacjenta uznał bezsprzecznie, że prawo pacjenta zostało naruszone. Obowiązkiem personelu przychodni było poinformowanie pacjenta lub osobę upoważnioną przez pacjenta o wyniku badania histopatologicznego. W tym wypadku nic placówki nie usprawiedliwia. Przychodnia powinna przestrzegać procedur, w aspekcie ludzkim pomyśleć o człowieku, który stoi za tym wynikiem. Zrealizowanie obowiązku informacyjnego powinno nastąpić z wykorzystaniem wszelkich metod i sposobów kontaktu z pacjentem.
Zobacz nagranie szkolenia w LEX: Udostępnianie dokumentacji medycznej pacjenta - komu i na jakich zasadach >
Szpital powinien właściwie zorganizować obieg informacji
Zgodnie z przepisami prawa, podmiot leczniczy powinien tak zorganizować swoją działalność, aby obieg informacji był właściwy, tj. tak, by personel medyczny zlecający badanie oraz pacjent otrzymał w odpowiednim czasie jego wynik. W razie, gdy badanie wskazuje na konieczność podjęcia dalszego leczenia, informację o jego wyniku powinna być przekazana niezwłocznie. Personel medyczny ma obowiązek dotarcia do pacjenta z tą informacją.
- Dążenie to nie może być zakończone na próbach bezskutecznego kontaktu telefonicznego. Personel powinien wykorzystać inne środki komunikacji na odległość (np. próba kontaktu z osobą upoważnioną do informacji o stanie zdrowia pacjenta czy wykorzystanie adresu e-mail, jeżeli pacjent go wskazał bądź wysłanie korespondencji na wskazany przez pacjenta adres) - podkreśla RPP.
Zaznacza, że w tej sprawie pobranie tkanek do badań histopatologicznych oznacza, że proces diagnozowania stanu zdrowia pacjenta nie został zakończony. Zakładając, że jako podmiot publiczny, przychodnia miała zawarty kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia, powinna ona kontynuować proces udzielania pacjentowi świadczeń zdrowotnych przy zachowaniu zasady kompleksowości świadczeń. Otrzymane przez przychodnię alarmowe wyniki badań nie powinny kończyć procesu leczenia, a w tej sytuacji powinny się dopiero rozpocząć, z uwagi na stwierdzoną chorobę onkologiczną.
Pacjent nie otrzymał szansy na leczenie w odpowiednim czasie. Zmarł kilka miesięcy później.
Czytaj w LEX: Prawo pacjenta do wyniku badania diagnostycznego >
Placówka naruszyła prawa pacjenta
Rzecznik Praw Pacjenta w piśmie do placówki medycznej, w którego działalności stwierdził naruszenie praw pacjenta formułuje zalecenia, co do sposobu załatwienia danej sprawy. W tym przypadku wniósł, m.in. o bezwzględne wprowadzenie w placówce procedury informowania pacjentów o otrzymanych wynikach alarmowych, przekazywanie szczegółowych informacji pacjentom przed zabiegiem chirurgicznym usunięcia zmian skórnych, w tym obligatoryjne potwierdzanie zgody na zabieg w formie pisemnej.
Czytaj w LEX: Ustawa o jakości w ochronie zdrowia krok po kroku >
W opisanej sprawie Rzecznik Praw Pacjenta zdecydował też o aktywnym uczestnictwie w postępowaniu cywilnym, dotyczącym otrzymania zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz naruszenie praw pacjenta. Sprawa ta została wszczęta za życia poszkodowanego, a po jego śmierci kontynuują ją członkowie rodziny.
Czytaj w LEX: Dokumentacja medyczna – udostępnianie informacji >
Pacjenci powinni zachować czujność
Przedstawiona historia pokazuje, że także my jako pacjenci powinniśmy zachować czujność w kwestiach związanych z naszym zdrowiem. Nie wahajmy pytać lekarzy i personelu medycznego o wyniki badań, szczegółowe informacje o stanie zdrowia oraz wszelkie inne istotne kwestie. Jeśli otrzymujemy wyniki badań, upewnijmy się, że je rozumiemy i że są one zgodne z naszą wiedzą na temat własnego zdrowia. Jeśli coś wydaje nam się niejasne lub niepokojące, zawsze warto podjąć kroki w celu wyjaśnienia sytuacji.
W celu uzyskania pomocy w ochronie swoich praw lub praw osoby bliskiej przebywającej w szpitalu, można skontaktować się z Rzecznikiem Praw Pacjenta za pośrednictwem Telefonicznej Informacji Pacjenta, obsługiwanej przez pracowników Biura Rzecznika Praw Pacjenta, pod nr tel. 800 190 590, prefks 2, na adres mejlowy: kancelaria@rpp.gov.pl lub przez formularz kontaktowy dostępny na stronie internetowej Rzecznika Praw Pacjenta.
Począwszy od 6 września br. pacjenci uzyskają dodatkową możliwość ubiegania się o rekompensatę w przypadku doznania szkody w związku z leczeniem szpitalnym, poprzez nowo utworzony Fundusz Kompensacyjny Zdarzeń Medycznych. Fundusz ten zapewni prosty i szybki mechanizm, w ramach którego Rzecznik Praw Pacjenta będzie przyznawał odszkodowania pieniężne poszkodowanym pacjentom, a także osobom bliskim w przypadku śmierci pacjenta. Wszystkie szkody zaistniałe w wyniku zdarzeń medycznych po 6 września br. będą umożliwiały skorzystanie z szybkiego, pozasądowego trybu wypłat odszkodowań, bez konieczności udowadniania winy – będzie to zatem wymierna pomoc dla pacjentów.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
