Pytanie
 
Czy magister pielęgniarstwa, który od początku swojej pracy zawodowej pracuje w obszarze opieki zdrowotnej, ale w obszarze zarządzania podmiotami leczniczymi, stracił ważność swojego prawa wykonywania zawodu?
W jaki sposób można je odnowić?
Czy opłacanie składki do izby pielęgniarskiej sprawi, że niezależnie od stanowiska, prawo wykonywania zawodu pozostaje ważne?
 
Odpowiedź
 
Magister pielęgniarstwa, jeżeli posiada stwierdzone przez właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych, prawo wykonywania zawodu, nie traci tego prawa pracując w obszarze opieki zdrowotnej w obszarze zarządzania podmiotami leczniczymi. Opłacanie składki członkowskiej na rzecz samorządu jest jednym z podstawowych obowiązków pielęgniarki, ale nie ma bezpośredniego przełożenia na "ważność" wykonywania zawodu.
 
Uzasadnienie
 
Zgodnie z art. 7 ustawy z 15 lipca 2011 roku o zawodach pielęgniarki o położnej (Dz. U. Nr 174, poz. 1039 z późn. zm.) - dalej u.z.p.p., zawód pielęgniarki i położnej może wykonywać osoba posiadająca prawo wykonywania zawodu stwierdzone albo przyznane przez właściwą okręgową radę pielęgniarek i położnych oraz osoba, o której mowa w art. 24 i art. 25 u.z.p.p. (art. 24 i 25 u.z.p.p. dotyczy incydentalnego wykonywania zawodu przez pielęgniarki i położne posiadające to prawo w innym państwie niż Polska).

W myśl art. 28 u.z.p.p. prawo wykonywania zawodu pielęgniarki przysługuje osobie:
1) posiadającej świadectwo lub dyplom ukończenia polskiej szkoły pielęgniarskiej bądź uzyskane w innym państwie niż państwo członkowskie Unii Europejskiej świadectwo lub dyplom, pod warunkiem że dyplom lub świadectwo zostały uznane w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędne ze świadectwem ukończenia szkoły pielęgniarskiej lub dyplomem, zgodnie z odrębnymi przepisami, oraz że spełniają minimalne wymogi kształcenia określone w przepisach prawa Unii Europejskiej;
2) posiadającej pełną zdolność do czynności prawnych;
3) której stan zdrowia pozwala na wykonywanie zawodu pielęgniarki;
4) która wykazuje nienaganną postawę etyczną.

Zatem zasadniczym warunkiem do wykonywania zawodu oprócz ukończenia polskiej szkoły pielęgniarskiej jest uzyskanie stwierdzenia prawa wykonywania zawodu przez właściwą ze względu na miejsce wykonywania zawodu, okręgową radę pielęgniarek i położnych (art. 37 ust. 1 u.z.p.p.). Uchwała o stwierdzeniu prawa wykonywania zawodu stanowi podstawę do dokonania wpisu do okręgowego rejestru pielęgniarek i położnych i wydania pielęgniarce dokumentu "Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki" (art. 41 ust. 1 u.z.p.p.).

Zgodnie z postanowieniami art. 4 ust. 1 u.z.p.p. wykonywanie zawodu pielęgniarki polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w szczególności na:
1) rozpoznawaniu warunków i potrzeb zdrowotnych pacjenta;
2) rozpoznawaniu problemów pielęgnacyjnych pacjenta;
3) planowaniu i sprawowaniu opieki pielęgnacyjnej nad pacjentem;
4) samodzielnym udzielaniu w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych oraz medycznych czynności ratunkowych;
5) realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji;
6) orzekaniu o rodzaju i zakresie świadczeń opiekuńczo-pielęgnacyjnych;
7) edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia.

Jednakże art. 4 ust. 2 u.z.p.p. za wykonywanie zawodu pielęgniarki uważa również:
1) nauczanie zawodu pielęgniarki lub położnej oraz wykonywanie pracy na rzecz doskonalenia zawodowego pielęgniarek lub położnych;
2) prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie pielęgniarstwa;
3) kierowanie i zarządzanie zespołami pielęgniarek lub położnych;
4) zatrudnienie w podmiocie leczniczym na stanowiskach administracyjnych, na których wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej;
5) zatrudnienie w podmiotach zobowiązanych do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z 27 sierpnia 2004 rokuo świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) lub urzędach te podmioty obsługujących, w ramach którego wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej;
6) zatrudnienie w organach administracji publicznej, których zakres działania obejmuje nadzór nad ochroną zdrowia;
7) pełnienie służby na stanowiskach służbowych w Inspektoracie Wojskowej Służby Zdrowia i innych jednostkach organizacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, na których wykonuje się czynności związane z ochroną zdrowia i opieką zdrowotną;
8) pełnienie służby na stanowiskach służbowych w Centralnym Zarządzie Służby Więziennej i innych stanowiskach Służby Więziennej, na których wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem i nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej przez podmiot leczniczy dla osób pozbawionych wolności;
9) zatrudnienie w domach pomocy społecznej określonych w przepisach o pomocy społecznej, z uwzględnieniem uprawnień zawodowych pielęgniarki określonych w ustawie;
10) zatrudnienie na stanowisku pielęgniarki w żłobku lub klubie dziecięcym, o których mowa w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1457);
11) sprawowanie funkcji z wyboru w organach samorządu pielęgniarek i położnych lub wykonywanie pracy na rzecz samorządu;
12) powołanie do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy pielęgniarki, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika, albo pełnienie funkcji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej, jeżeli z pełnieniem tej funkcji jest związane zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy.

Zarządzanie podmiotami leczniczymi mieści się niewątpliwie w dyspozycji pkt 3 i 4 wskazanego powyżej art. 4 ust. 2 u.z.p.p.

Prawo wykonywania zawodu nie traci swojej "ważności". W określonych w art. 42 ust. 1 u.z.p.p. przypadkach prawo wykonywania zawodu wygasa w przypadku:
1) śmierci;
2) zrzeczenia się prawa wykonywania zawodu;
3) utraty prawa wykonywania zawodu w wyniku prawomocnego orzeczenia przez sąd pielęgniarek i położnych lub orzeczonego przez sąd środka karnego polegającego na zakazie wykonywania zawodu;
4) utraty obywatelstwa polskiego, obywatelstwa państwa członkowskiego Unii Europejskiej albo cofnięcia zezwolenia na pobyt stały;
5) cofnięcia statusu rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 grudnia 2012 r. o cudzoziemcach;
6) utraty pełnej zdolności do czynności prawnych;
7) upływu czasu, na jaki zostało przyznane.

Artykuł 97 u.z.p.p. przewiduje szczególny przypadek wygaśnięcia prawa wykonywania zawodu, mianowicie w myśl art. 97 ust. 1 u.z.p.p. osoby, które przed dniem wejścia w życie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej ukończyły liceum medyczne lub szkołę policealną albo szkołę pomaturalną kształcącą w zawodzie pielęgniarki albo ukończyły szkołę policealną albo szkołę pomaturalną kształcącą w zawodzie położnej, które nie uzyskały stwierdzenia prawa wykonywania zawodu przed dniem wejścia w życie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej, a spełniają inne wymagania określone w art. 28 albo art. 31 u.z.p.p., mogą uzyskać stwierdzenie prawa wykonywania zawodu, jeżeli do dnia 1 stycznia 2015 r. złożą stosowny wniosek. Po upływie terminu określonego w ust. 1 prawo wykonywania zawodu wygasa.

Natomiast w przypadku przerwy w wykonywaniu zawodu, łącznie przez okres dłuższy niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat, istnieje jedynie obowiązek odbycia stosownego przeszkolenia, jeżeli pielęgniarka zamierza powrócić do zawodu (art. 26 u.z.p.p.).

Przepisy ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej nie warunkują "ważności" prawa wykonywania zawodu od opłacania składek członkowskich na rzecz samorządu. Opłacanie składki należy do obowiązków członka samorządu - art. 11 ust. 2 pkt 4 ustawy z 1 lipca 2011 roku o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. Nr 174, poz. 1038 z późn. zm.). Nieopłacone w terminie składki członkowskie podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
 
 
Pytanie pochodzi z serwisu Prawo i zdrowie