Pacjent ma prawo żądać natychmiastowej wizyty domowej.

Czy pacjent ma prawo żądać od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej natychmiastowej wizyty domowej dotyczącej wymiany cewnika u mężczyzny w związku z zatrzymaniem moczu u pacjenta?

Odpowiedź Zgodnie z przepisem § 14 ust. 2 zarządzenia Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 17 listopada 2011 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna nr 85/2011/DSOZ, świadczenia lekarskie realizowane są w miejscu udzielania świadczeń oraz w przypadkach uzasadnionych wskazaniami medycznymi - poprzez porady udzielane w domu świadczeniobiorcy, przy czym dni i godziny przyjęć, w tym czas przeznaczony na realizację porad udzielanych w warunkach domowych, określa harmonogram pracy lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Jednocześnie wskazać należy, iż zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 października 2005 r. w sprawie zakresu zadań lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 214, poz. 1816) - dalej r.z.z, w zakresie działań mających na celu leczenie chorób lekarz podstawowej opieki zdrowotnej wykonuje między innymi zabiegi i procedury medyczne. Jako, że pielęgniarka i położna podstawowej opieki zdrowotnej zobowiązane są do wykonania procedury cewnikowania pęcherza moczowego u kobiet, a contrario przyjąć należy, iż cewnikowanie pęcherza u mężczyzn należy do zadań i kompetencji lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Stanowisko powyższe zgodne jest zresztą z opinią wyrażaną przez konsultantów wojewódzkich w dziedzinie medycyny rodzinnej, a także z programem specjalizacji lekarskiej z zakresu medycyny rodzinnej. Jak stanowią wreszcie przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2009 r. w sprawie wykazów świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 139, poz. 1139 z późn. zm.) - dalej r.p.o.z., w przypadkach uzasadnionych stanem zdrowia świadczeniobiorcy świadczenie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej jest udzielane w dniu zgłoszenia, zgodnie z harmonogramem pracy świadczeniodawcy. Pacjent zatem, w przypadkach uzasadnionych wskazaniami medycznymi, ma prawo żądać udzielenia świadczenia w domu i to w dniu zgłoszenia, ale z zachowaniem uprzednio ustalonych zasad czasu pracy lekarza. Przypomnieć bowiem należy, iż świadczenia podstawowej opieki zdrowotnej z samej zasady nie są świadczeniami udzielanymi w stanach nagłego zagrożenia życia lub zdrowia - w tych ostatnich przypadkach właściwym do realizacji świadczeń pozostaje zespół ratownictwa medycznego. Uzasadnienie Zgodnie z postanowieniami umowy o udzielanie świadczeń gwarantowanych w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, której wzór stanowi załącznik nr 2 do zarządzenia nr 85/2011/DSOZ, świadczeniodawca zobowiązany jest wykonywać umowę zgodnie z zasadami i na warunkach określonych zarządzeniem nr 85/2011/DSOZ, rozporządzeniem w sprawie wykazów świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, w rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28 sierpnia 2009 r. w sprawie organizacji profilaktycznej opieki nad dziećmi i młodzieżą (Dz. U. Nr 139, poz. 1133) oraz zawartych w Ogólnych warunkach umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, stanowiących załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielania świadczeń opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 81, poz. 484). Jak stanowi z kolei § 2 ust. 1 pkt 7 zarządzenia nr 85/2011/DSOZ poradą lekarską w podstawowej opiece zdrowotnej jest świadczenie opieki zdrowotnej udzielone w warunkach ambulatoryjnych albo w domu świadczeniobiorcy, przeprowadzone zgodnie z zasadami dobrej praktyki lekarskiej przez lekarza posiadającego kwalifikacje określone w niniejszym zarządzeniu, obejmujące badanie przedmiotowe lub badanie podmiotowe lub świadczenia zabiegowe lub badania diagnostyczne niezbędne dla postawienia diagnozy lub kontynuacji prowadzonego przez lekarza procesu leczenia lub też ordynację leków. Podobnie zgodnie z § 4 ust. 1 zarządzenia nr 85/2011/DSOZ, przedmiotem umowy są świadczenia gwarantowane udzielane świadczeniobiorcom przez świadczeniodawcę w warunkach ambulatoryjnych, a w przypadkach uzasadnionych medycznie - w warunkach domowych albo w środowisku nauczania i wychowania. Po myśli wreszcie § 14 ust. 2 zarządzenia nr 85/2011/DSOZ, świadczenia lekarskie realizowane są w miejscu udzielania świadczeń oraz w przypadkach uzasadnionych wskazaniami medycznymi - poprzez porady udzielane w domu świadczeniobiorcy, przy czym dni i godziny przyjęć, w tym czas przeznaczony na realizację porad udzielanych w warunkach domowych, określa harmonogram pracy lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Jednocześnie wskazać należy, iż zgodnie z przepisami załącznika nr 1 "Zakres zadań lekarza podstawowej opieki zdrowotnej" do r.z.z., w zakresie działań mających na celu leczenie chorób lekarz podstawowej opieki zdrowotnej wykonuje między innymi zabiegi i procedury medyczne. Jako, że pielęgniarka i położna podstawowej opieki zdrowotnej zobowiązane są do wykonania procedury cewnikowania pęcherza moczowego u kobiet (załącznik nr 2 do r.z.z. "Zakres zadań pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej"), a contrario przyjąć należy, iż cewnikowanie pęcherza u mężczyzn należy do zadań i kompetencji lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Stanowisko powyższe zgodne jest zresztą z opinią wyrażaną przez konsultantów wojewódzkich w dziedzinie medycyny rodzinnej a także z programem specjalizacji lekarskiej z zakresu medycyny rodzinnej. Kwestią odrębną, poza ustaleniem, iż lekarz podstawowej opieki zdrowotnej zobowiązany jest do udzielania porad w warunkach domowych oraz że zakres takiej porady obejmuje również wykonanie cewnikowania u mężczyzn, pozostaje ewentualne uprawnienie pacjenta do natychmiastowej wizyty domowej. Otóż przyjąć należy, iż jak stanowią przepisy załącznika nr 1 do r.p.o.z. "Wykaz świadczeń gwarantowanych lekarza podstawowej opieki zdrowotnej oraz warunki ich realizacji", w przypadkach uzasadnionych stanem zdrowia świadczeniobiorcy świadczenie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej jest udzielane w dniu zgłoszenia, zgodnie z harmonogramem pracy świadczeniodawcy. Co istotne zaś, także i w przypadku porad udzielanych przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w domu świadczeniobiorcy, dni i godziny przyjęć, w tym czas przeznaczony na realizację porad udzielanych w warunkach domowych, określa harmonogram pracy lekarza. Pacjent zatem, w przypadkach uzasadnionych wskazaniami medycznymi, ma prawo żądać udzielenia świadczenia w domu i to w dniu zgłoszenia, ale z zachowaniem uprzednio ustalonych zasad czasu pracy lekarza. Przypomnieć bowiem należy, iż świadczenia podstawowej opieki zdrowotnej z samej zasady nie są świadczeniami udzielanymi w stanach nagłego zagrożenia życia lub zdrowia - w tych ostatnich przypadkach właściwym do realizacji świadczeń pozostaje zespół ratownictwa medycznego.

Pytanie pochodzi z Serwisu Prawo i Zdrowie