W poniedziałek 7 marca Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwem, który pilotuje Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, którą Sejm uchwalił 9 marca. W piatek 11 marca zająl się nią Senat, który wniósł m.in. poprawkę, że uprawnienia dotyczyć będą nie tylko uchodźców, którzy przybyli do Polski bezpośrednio z Ukrainy. O ostatecznej wersji ustawy zdecyduje w sobotę Sejm. Ma ona wejść w życie z dniem ogłoszenia, z mocą od dnia 24 lutego 2022 roku.

Ustawa przewiduje uproszczony sposób legalizacji pobytu uciekinierom wojennym, wprowadzenie rejestracji przez gminy, zatrudnienie na podstawie powiadomienia w urzędzie pracy, ale także uprawnienia do opieki zdrowotnej oraz zmiany dla lekarzy i pielęgniarek spoza krajów Unii Europejskiej.

Warto przypomnieć, że dotychczas do Ministra Zdrowia wpłynęło już ponad 1300 wniosków lekarzy spoza UE o zgodę na wykonywanie zawodu w uproszczonym trybie. Minister wydał ich ponad 800.  Teraz może być ich znacznie więcej, bo resort w czwartek opublikował specjalny komunikat w sprawie zasad zatrudniania personelu medycznego z Ukrainy w Polsce, w tym wskazał, jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku, uwzględniający też przepisy specustawy. Wynika z niego, że nie można przedstawić kopię dokumentów.

Czytaj także: Specustawa: Zasiłki dla uciekinierów wojennych, uproszczony dostęp do pracy, oświaty i zdrowia>>
 

 

Uproszczony tryb uzyskania prawa do wykonywania zawodu w konkretnym podmiocie

Od ubiegłego roku do zatrudnienia lekarza czy pielęgniarki z Ukrainy  wystarczy potwierdzenie dyplomów przez konsula RP, stosowna deklaracja samego  zainteresowanego, zgoda polskiego ministra zdrowia na wykonywanie zawodu oraz przyznane przez okręgową radę lekarską (ORL) lub pielęgniarek i położnych (ORPiP) prawo do wykonywania zawodu. Lekarz czy pielęgniarka muszą więc dostać dwie decyzje: poza tą od ministra, będącą pozwoleniem na pracę, jeszcze z ORL uprawniającą do wykonywania zawodu. Obecnie prawo wykonywania zawodu jest przyznawane na określony zakres czynności zawodowych, okres i miejsce jego wykonywania wskazane w tej decyzji.

Czytaj: Zasady zatrudniania w placówce medycznej lekarzy spoza UE >

Co do zasady więc nie mogą wykonywać pracy gdzie indziej. Co do zasady, bo są wyjątki. Minister zdrowia może skierować gdzie indziej lub zgodzić się na pracę, gdzie indziej. Taki lekarz czy pielęgniarka mogli być też skierowani do pracy przy zwalczaniu pandemii do podmiot leczniczego innego niż w decyzji. Tyle, że prezes NFZ ogłosił już koniec szpitali tymczasowych i oddziałów covidowych. Zgodnie zaś z projektem taki lekarz czy pielęgniarka będzie mogła pracować w każdym podmiocie wykonującym świadczenia dla obywateli Ukrainy, a zatem mającym umowę z NFZ.

 

 

Co mówią nowe przepisy

Zgodnie z projektem lekarz lub pielęgniarka, która uzyskała prawo do wykonywania zawodu w tzw. trybie uproszczonym nie może wykonywać zawodu poza podmiotem, który chciał ją zatrudnić, z wyjątkiem udzielania świadczeń zdrowotnych w podmiotach leczniczych udzielających świadczeń obywatelom Ukrainy, którzy wjechali do Polski  bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z wojną i przebywają w Polsce legalnie. Legalnie będą przebywać ci, którzy zarejestrują się w rejestrze Straży Granicznej. Zgodnie zaś z projektem, świadczenia zdrowotne będzie im udzielać każdy podmiot, który ma podpisaną umowę z NFZ. W praktyce więc lekarz i pielęgniarki spoza UE będą mogli zostać w nich zatrudnieni przez minimum 18 miesięcy. Bowiem status zarejestrowanego przysługiwać ma właśnie na tyle miesięcy. Osoba, która wybierze inny podmiot niż ten, który miał ją zatrudnić, musi w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia udzielania świadczeń zdrowotnych zgłosić ministrowi zdrowia, w jakim podmiocie leczniczym i na jaki okres został zatrudniony.

USTAWA z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej >

Czy lekarze i pielęgniarki z Ukrainy przejdą uproszczoną procedurę?

Ze wstępnych danych, do których dotarło Prawo.pl wynika zaś, że wśród przybyłych od 24 lutego Ukraińców jest blisko 500 lekarzy. Nowe przepisy też ich obejmą, o ile przejdą uproszczoną procedurę. Problem w tym, że by uzyskać prawo do wykonywania zawodu trzeba dostarczyć wszystkie dokumenty określające przebieg i czas trwania studiów.  Trzeba mieć ukończone co najmniej 5-letnie studia medyczne i posiadać tytuł specjalisty. W projekcie przewidziano jedynie, że taka osoba nie musi złożyć oświadczenia o znajomości języka polskiego i nie musi mieć co najmniej trzyletniej  praktyki zawodowej zdobytej w ciągu pięciu ostatnich lat przed przybyciem do naszego kraju. Zatem osoby, które nie zabrały ze sobą dokumentów, mogą mieć problem z przejściem tej uproszczonej procedury.

Choć jak zapewnia Ministerstwo Zdrowia w komunikacie z 9 marca osoby,  które po 24 lutego 2022 r. przekroczyły granicę Ukrainy z Polską i przedstawiły kopię dokumentu potwierdzającego przekroczenie granicy, mogą przedstawić dokument/dokumenty w formie niebudzącej wątpliwości kopii. Według resortu jest to dobrej jakości odwzorowanie dokumentu. Jeżeli osoby nie posiadają wszystkich, lub żadnych dokumentów potwierdzających okresy zatrudnienia - mogą złożyć oświadczenie o spełnieniu tego wymogu. W okresie 6 miesięcy po zakończeniu konfliktu zbrojnego należy dosłać oryginał lub notarialnie potwierdzoną kopię dokumentu.