Dyrektor powiatowego SP ZOZ wypowiedziała umowę o pracę z zachowaniem 3-miesięcznego wypowiedzenia, który to termin upływał 30 kwietnia 2018 r. Starosta powiatu zwolnił ją z obowiązku świadczenia pracy do końca okresu wypowiedzenia, a zarząd powiatu powołał na pełniącego obowiązki dyrektora SP ZOZ pełnomocnika powiatu - adwokata Jana Z. (personalia zmienione). Ten zwolnił z pracy radcę prawną zatrudnioną w szpitalu na umowę o pracę.

 

Tylko dyrektor upoważniony do kierowania podmiotem leczniczym

Zwolniona pracownica zaskarżyła do sądu uchwałę zarządu powiatu o powołaniu Jana Z. na pełniącego obowiązki dyrektora SP ZOZ domagając się stwierdzenia jej nieważności. Zarzuciła, że uchwałę podjęto bez podstawy prawnej, bo powołane w uchwale przepisy ustawy o samorządzie powiatowym w zakresie zatrudniania i zwalniania kierowników jednostek organizacyjnych powiatu nie mają zastosowania wobec dyrektor SP ZOZ. Tą materię regulują bowiem przepisy ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej. 

Czytaj w LEX: Aktywność jednostek ochrony zdrowia na portalach społecznościowych >

Skarżąca wskazała, że zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy odpowiedzialność za zarządzanie podmiotem leczniczym niebędącym przedsiębiorcą ponosi kierownik (dyrektor) tego podmiotu, w związku z czym określenie "powierzenie pełnienia funkcji obowiązków kierownika” jest niedopuszczalne, bo ustawodawca w ustawie o działalności leczniczej takiej instytucji nie wskazał. To dyrektor SP ZOZ jest tylko i wyłącznie uprawnionym do zarządzania podmiotem leczniczym, a tryb zatrudnienia, kwalifikacje określają przepisy ustawy o działalności leczniczej.

Czytaj w LEX: Zmiany organizacyjne w związku z komercjalizacją szpitali. Konsekwencje dla pracowników >

Swój interes prawny w zaskarżeniu uchwały wiązała z tym, że została zwolniona z pracy ze stanowiska radcy prawnego. Jej zdaniem czynność ta jest bezskuteczna, bo osoba, która jej dokonała nie miała umocowania prawnego.

 


 

Konieczność zapewniania ciągłości szpitala

Zarząd powiatu domagał się oddalenia skargi. Wskazywał, że powołanie mec. Jana Z.  na p.o. dyrektora szpitala było konieczne ze względu na złożenie rezygnacji przez dotychczasową dyrektor szpitala i zwolnienie jej z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. To skutkowało koniecznością zapewniania ciągłości zarządzania szpitalem, który zatrudnia 500 osób. Tym bardziej, że również zastępca dyrektora do spraw lecznictwa został zwolniony z obowiązku świadczenia pracy.

Sprawdź w LEX: Czy na podstawie uchwały rady społecznej dyrektor szpitala może podejmować decyzje dotyczące zmian organizacyjnych i pracowniczych? >

Zarząd powiatu wskazał ponadto, że jednym z obowiązków pełniącego obowiązki dyrektora SP ZOZ było przygotowanie konkursu na stanowisko dyrektora szpitala. Rada powiatu wydała nawet uchwałę o powołaniu komisji konkursowej.

Zdaniem zarządu powiatu skarżąca nie wykazał, że jej interes lub uprawniania zostały naruszone uchwałą.

Czytaj: Samorządy spłacają milionowe długi szpitali >>

 

Adwokat nie może kierować szpitalem

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie stwierdził, że skarga jest zasadna, a zwolniona radca prawny wykazała swój interes prawny w zaskarżeniu uchwały o powołaniu Jana Z. na pełniącego obowiązki dyrektora SP ZOZ. Uchwała ta miała bowiem znaczenie przy kwestionowaniu przez nią prawidłowości rozwiązania z nią umowy o pracę.

Sąd podzielił pogląd, że nie jest możliwe „powołanie do pełnienia obowiązków" przez organ administracji publicznej, jeżeli konkretny akt prawny nie przewiduje takiej możliwości. Sąd wskazał, że ustawa w art. 46 ust. 2 przewiduje ściśle określone warunki, jakie musi spełnić osoba zatrudniana na stanowisku kierownika podmiotu leczniczego niebędącego przedsiębiorcą. Może być nią osoba, która m.in. posiada wiedzę i doświadczenie dające rękojmię prawidłowego wykonywania obowiązków kierownika i posiadała co najmniej pięcioletni staż pracy na stanowisku kierowniczym albo ukończone studia podyplomowe na kierunku zarządzanie oraz co najmniej trzyletni staż pracy.

Sprawdź w LEX: Czy konkurs na stanowisko pielęgniarki oddziałowej będzie ważny, jeśli w skład komisji konkursowej wejdzie dyrektor szpitala, pełniący rolę swojego własnego przedstawiciela? >

Adwokat Jan Z. z racji zawodu nie spełniał kryteriów pozwalających na kierowanie podmiotem leczniczym, czego nie negował nawet zarząd powiatu. Dlatego uchwała powołująca jako pełnomocnika – do pełnienia obowiązków kierującego podmiotem leczniczym, osobę, która w ogóle nie mogła kierować podmiotem leczniczym – naruszyła prawo.

Sąd wskazał dodatkowo, że ustawa w art. 49 ust. 1 pkt 1 przewiduje obowiązek przeprowadzenia konkursu na stanowisko kierownika podmiotu leczniczego. Tylko w przypadku, gdy w wyniku postępowania w dwóch kolejnych konkursach kandydat nie został wybrany podmiot tworzący nawiązuje stosunek pracy albo zawiera umowę cywilnoprawną z osobą przez siebie wskazaną po zasięgnięciu opinii komisji konkursowej (art. 49 ust.4).

 

Nadzwyczajne okoliczności trzeba udowodnić

Sąd wskazał, że tylko w nadzwyczajnych okolicznościach dopuściłby możliwość „powołania do pełnienia obowiązków”, ale zarząd powiatu ani w uzasadnieniu uchwały ani przed sądem nie wskazał wystąpienia takich okoliczności. Co więcej, pełnomocnik powiatu nie potrafił na rozprawie wskazać czy nowy konkurs na dyrektora SP ZOZ-u z terminem zgłaszania kandydatur na 25 czerwca 2018 r., w ogóle został rozstrzygnięty.

Sprawdź w LEX: Co się dzieje z poradniami specjalistycznymi po zamknięciu oddziału szpitala o tym samym profilu? >

Zarząd powiatu nie wykazał też czy nastąpiły jakieś nadzwyczajne okoliczności uzasadniające odsunięcie od wykonywania obowiązków dotychczasowej dyrektor. Sąd zwrócił też uwagę, że z przepisów ustawy o działalności leczniczej wynika, że samodzielny zakład opieki zdrowotnej może mieć – w tym samym czasie – tylko jednego kierownika. Niedopuszczalne jest zatem powierzenie obowiązków kierownika szpitala w czasie w którym nie upłynął okres wypowiedzenia umowy poprzedniej dyrektor.

Wyrok WSA w Krakowie z dn. 30 maja 2019 r. sygn. akt III SA/Kr 132/19