Czy okręgowa izba pielęgniarek i położnych ma prawo żądać od dyrektora szpitala informacji dotyczących wynagrodzenia zasadniczego poszczególnych grup pielęgniarek i położnych zatrudnionych w szpitalu (pielęgniarki odcinkowe, koordynujące, z tytułem starszej, bez tytułu) oraz wysokości dodatków za posiadane kwalifikacje (tytuł zawodowy magister, licencjat, specjalista, kurs kwalifikacyjny, specjalistyczny i inne) na podstawie ustawy o samorządzie pielęgniarek i położnych?
Przepisy prawne, w tym ustawa z dnia 19 kwietnia 1991 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. Nr 41, poz. 178 z późn. zm.) – dalej u.s.p.p., nie ustanawiają prawa dla okręgowej izby pielęgniarek i położnych do żądania od dyrektora szpitala informacji dotyczących wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatków do wynagrodzenia dla poszczególnych grup pielęgniarek i położnych zatrudnionych w tym szpitalu.
Zadania samorządu pielęgniarek i położnych określa art. 4 u.s.p.p. Wśród wymienionych tam zadań, które mają bezpośredni związek z wynagrodzeniem pielęgniarek i położnych, można wskazać na art. 4 ust. 1 pkt 8 u.s.p.p., zgodnie z którym do zadań samorządu należy reprezentowanie i ochrona zawodu pielęgniarki i położnej, co jest – zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 2 u.s.p.p. – realizowane w szczególności przez negocjowanie warunków pracy i płacy. W związku z realizacją tego zadania, okręgowa izba może żądać, aby także z nią uzgadniano warunki pracy i płacy, a więc także przedstawiano jej zasady wynagradzania dla poszczególnych grup pielęgniarek i położnych zatrudnionych w danym zakładzie opieki zdrowotnej, które mają być przedmiotem negocjacji. Jednakże dotyczy to zasad wynagradzania (określonych w regulaminie wynagradzania lub układzie zbiorowym), a nie wynagrodzenia poszczególnych pracowników tego zakładu.
W innych sytuacjach niż prowadzenie negocjacji, brak jest przepisów ustawowych, które zobowiązywałyby dyrektora szpitala do udostępniania okręgowej izbie pielęgniarek i położnych informacji dotyczących wynagrodzenia pracowników zakładu opieki zdrowotnej z podziałem na poszczególne grupy pielęgniarek i położnych.
W związku z realizacją ustawowego zadania polegającego na zapewnieniu członkom samorządu pielęgniarek i położnych ochrony i pomocy prawnej (art. 10 pkt 3 u.s.p.p.), np. w związku z zachowaniem dyrektora szpitala wskazującego na dyskryminację przy ustalaniu wynagrodzenia zasadniczego lub dodatkowego, izba może wystąpić do dyrektora szpitala z wnioskiem (prośbą) o udostępnienie informacji o wynagrodzeniu poszczególnych grup pielęgniarek i położnych zatrudnionych w tym szpitalu. Jednakże po stronie szpitala brak jest ustawowego obowiązku udzielenia takich informacji na wniosek okręgowej izby.
Ponadto należy podkreślić, że informacje o wynagrodzeniu nie mogą odnosić się do konkretnych osób, a powinny być to informacje o zasadach wynagradzania przyjętych u określonego pracodawcy, chyba że dany pracownik wyrazi zgodę na udzielenie informacji w odniesieniu do jego osoby. Ujawnienie przez pracodawcę takiej informacji bez zgody pracownika może zostać uznane przez sąd za naruszenie dóbr osobistych (tak Sąd Najwyższy w uchwale z 16 lipca 1993 r., sygn. akt I PZP 28/93, OSNCP 1994, Nr 1, poz. 2).
Małgorzata Brzozowska
Przepisy prawne, w tym ustawa z dnia 19 kwietnia 1991 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. Nr 41, poz. 178 z późn. zm.) – dalej u.s.p.p., nie ustanawiają prawa dla okręgowej izby pielęgniarek i położnych do żądania od dyrektora szpitala informacji dotyczących wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatków do wynagrodzenia dla poszczególnych grup pielęgniarek i położnych zatrudnionych w tym szpitalu.
Zadania samorządu pielęgniarek i położnych określa art. 4 u.s.p.p. Wśród wymienionych tam zadań, które mają bezpośredni związek z wynagrodzeniem pielęgniarek i położnych, można wskazać na art. 4 ust. 1 pkt 8 u.s.p.p., zgodnie z którym do zadań samorządu należy reprezentowanie i ochrona zawodu pielęgniarki i położnej, co jest – zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 2 u.s.p.p. – realizowane w szczególności przez negocjowanie warunków pracy i płacy. W związku z realizacją tego zadania, okręgowa izba może żądać, aby także z nią uzgadniano warunki pracy i płacy, a więc także przedstawiano jej zasady wynagradzania dla poszczególnych grup pielęgniarek i położnych zatrudnionych w danym zakładzie opieki zdrowotnej, które mają być przedmiotem negocjacji. Jednakże dotyczy to zasad wynagradzania (określonych w regulaminie wynagradzania lub układzie zbiorowym), a nie wynagrodzenia poszczególnych pracowników tego zakładu.
W innych sytuacjach niż prowadzenie negocjacji, brak jest przepisów ustawowych, które zobowiązywałyby dyrektora szpitala do udostępniania okręgowej izbie pielęgniarek i położnych informacji dotyczących wynagrodzenia pracowników zakładu opieki zdrowotnej z podziałem na poszczególne grupy pielęgniarek i położnych.
W związku z realizacją ustawowego zadania polegającego na zapewnieniu członkom samorządu pielęgniarek i położnych ochrony i pomocy prawnej (art. 10 pkt 3 u.s.p.p.), np. w związku z zachowaniem dyrektora szpitala wskazującego na dyskryminację przy ustalaniu wynagrodzenia zasadniczego lub dodatkowego, izba może wystąpić do dyrektora szpitala z wnioskiem (prośbą) o udostępnienie informacji o wynagrodzeniu poszczególnych grup pielęgniarek i położnych zatrudnionych w tym szpitalu. Jednakże po stronie szpitala brak jest ustawowego obowiązku udzielenia takich informacji na wniosek okręgowej izby.
Ponadto należy podkreślić, że informacje o wynagrodzeniu nie mogą odnosić się do konkretnych osób, a powinny być to informacje o zasadach wynagradzania przyjętych u określonego pracodawcy, chyba że dany pracownik wyrazi zgodę na udzielenie informacji w odniesieniu do jego osoby. Ujawnienie przez pracodawcę takiej informacji bez zgody pracownika może zostać uznane przez sąd za naruszenie dóbr osobistych (tak Sąd Najwyższy w uchwale z 16 lipca 1993 r., sygn. akt I PZP 28/93, OSNCP 1994, Nr 1, poz. 2).
Małgorzata Brzozowska