Konferencję zorganizowano z okazji Europejskiego Tygodnia Walki z Rakiem. W tym roku jego obchody rozpoczynają się Białą Sobotą, która zostanie zorganizowana 21 maja 2016 roku w godzinach 9.00 – 14.00 w Centrum Onkologii – Instytucie w Warszawie.

Podczas tego wydarzenia osoby odwiedzające Centrum Profilaktyki Nowotworów będą mogły poddać się bezpłatnym badaniom profilaktycznym (między innymi cytologii, mammografii, badaniu znamion na skórze) oraz dowiedzieć się więcej na temat możliwości zapobiegania nowotworom.

- Chciałabym zachęcić wszystkie kobiety - ponieważ sama jestem kobietą i wiem, jak ważne jest robienie badań profilaktycznych - by w sobotę nie bały się przyjść i zrobiły takie badania – przekonywała obecna na spotkaniu wiceminister zdrowia Katarzyna Głowala. Podkreśliła, że takie badania nie bolą, a pozwalają wcześnie wykryć nowotwór, na etapie, na którym nie jest jeszcze za późno.

Dyrektor Centrum Onkologii-Instytutu profesor Jan Walewski przypomniał, że głównym celem Europejskiego Tygodnia Walki z Rakiem jest promowanie tzw. Kodeksu Walki z Rakiem.
- Jego najnowsza, czwarta wersja zawiera wskazówki na temat 12 prostych czynności, które każdy człowiek może podjąć, by zmniejszyć ryzyko zachorowania na chorobę nowotworową – powiedział onkolog.

- Szacuje się, że można zapobiec około połowie zgonów z powodów nowotworowych, gdyby każdy z nas zastosował się do tych zaleceń – dodała dr Joanna Didkowska, kierownik Zakładu Epidemiologii i Prewencji Nowotworów w Centrum Onkologii.

Przypomniała, że kodeks został przyjęty przez Unię Europejską w 2003 roku. Jego najnowszą wersję można znaleźć na stronie internetowej: http://www.kodekswalkizrakiem.pl/kodeks/.

Najważniejsze z zaleceń dotyczy palenia tytoniu i brzmi: „Nie pal. Nie używaj tytoniu w żadnej postaci”. Palenie jest uważane za czynnik ryzyka bardzo wielu nowotworów złośliwych, w tym najczęstszego z nich i wciąż bardzo groźnego, czyli  raka płuca. Około 90 procent pacjentów cierpiących na ten nowotwór to osoby palące obecnie lub w przeszłości.

Czytaj: Ruszyła akcja Movember promująca profilaktykę wśród mężczyzn >>>

Profesor Maciej Krzakowski, konsultant krajowy w dziedzinie onkologii klinicznej, zwrócił uwagę, że rak płuca jest najczęstszym nowotworem złośliwym, na którego chorują polscy mężczyźni (przed rakiem gruczołu krokowego i rakiem jelita grubego) i trzecim co do częstości występowania wśród kobiet (po raku piersi i jelita grubego). Jednak wśród przyczyn zgonów z powodu nowotworów zajmuje pierwsze miejsce u obu płci. Według onkologa liczba zachorowań i zgonów na raka płuca spada wśród panów, wśród kobiet obserwuje się jednak odwrotny trend, co wiąże się z tym, że coraz więcej młodych pań sięga po papierosy.

Drugi punkt kodeksu zwraca uwagę na konieczność tworzenia w domu i pracy warunków wolnych od dymu tytoniowego, co ma ograniczyć - również bardzo szkodliwe dla zdrowia - bierne palenie.

W punkcie trzecim autorzy zaleceń wymieniają utrzymywanie prawidłowej masy ciała. - W profilaktyce nowotworów bardzo ważna jest walka z otyłością – zaznaczył profesor Krzakowski.

Dr Didkowska zwróciła uwagę, że w punkcie czwartym nowej wersji kodeksu, która mówi o tym, by być aktywnym fizycznie, wprowadzono aktualizację. Zgodnie z nią należy w jak największym stopniu ograniczać czas spędzany na siedząco.

Piąty punkt kodeksu zachęca do przestrzegania diety bogatej w produkty pełnoziarniste, warzywa, w tym strączkowe oraz owoce, a ubogiej w produkty bogate w tłuszcz, cukry proste, czerwone i przetworzone mięso oraz w sól.

Szósty punkt, który dotyczy alkoholu, również został zmodyfikowany.
- Dotychczas trwała dyskusja mająca na celu ustalenie, czy alkohol jest czynnikiem ryzyka w chorobach nowotworowych, czy nie. Ostatnie badania wskazują, że jest czynnikiem ryzyka, w związku z tym kodeks promuje całkowitą abstynencję – wyjaśniła dr Didkowska.

Siódme zalecenie, które mówi o tym, by unikać nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne, uzupełniono o stwierdzenie, żeby nie korzystać z solariów.
- Generalnie, uważa się, że narażenie na promieniowanie UV, a szczególnie poparzenia słoneczne w młodości, są bardzo znaczącym czynnikiem ryzyka czerniaka, ale również innych nowotworów skóry. W tej chwili istnieją dowody na to, że w solariach są znacząco przekraczane dawki promieniowania UV – mówiła dr Didkowska. Przypomniała, że 18 maja 2016 podczas spotkania Krajowej Rady ds. Onkologii został zgłoszony wniosek, by zwrócić się do ministra zdrowia o procedowanie całkowitego zakazu korzystania z solariów dla osób niepełnoletnich.

W punkcie 10. wprowadzono nowe zalecenie dla kobiet. Oprócz informacji, że hormonalna terapia zastępcza zwiększa zagrożenie niektórymi nowotworami, zaznaczono, że karmienie piersią dziecka zmniejsza u matki ryzyko choroby nowotworowej.

W punkcie 11. zaleca się szczepienie noworodków przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B oraz dziewcząt przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego – HPV.

W ostatnim punkcie promowane jest korzystanie z programów badań przesiewowych w celu wczesnego wykrywania: u kobiet i mężczyzn raka jelita grubego, a u kobiet raka piersi i raka szyjki macicy.

- W kodeksie znalazła się też bardzo ważna informacja, która mówi, że te działania mogą być prowadzone na poziomie indywidualnym, przez każdego z nas, ale państwo powinno nas wspierać w tych działaniach i stwarzać nam do nich dogodne warunki legislacyjne – powiedziała dr Didkowska. (pap)