W wystosowanym wniosku minister sprawiedliwości domaga się przeprowadzenia postępowania dyscyplinarnego w zakresie czynu polegającego na tym, że w okresie od dnia 25 marca 2023 r. do 24 kwietnia 2024 r., dr Michał Sopiński, pełniąc funkcję Rektora-Komendanta uczelni Służby Więziennej, posiadającej status uczelni służb państwowych, wbrew ustawowemu obowiązkowi zachowania apolityczności oraz z naruszeniem standardów etycznych i dobrych obyczajów w funkcjonowaniu uczelni wyższej i społeczności akademickiej, w związku ze swoją aktywnością w mediach społecznościowych i charakterem publikowanych w nich treści, w sposób systematyczny i demonstracyjny angażował się w bieżącą walkę polityczną, manifestował wsparcie dla konkretnej partii politycznej i konkretnego obozu politycznego. Ponadto wykorzystywał powierzoną mu wysoką funkcję kierowniczą w polskim szkolnictwie wyższym do politycznej autopromocji, budowania politycznej pozycji i zdobywania społecznego poparcia dla celów politycznych, czym uchybił godności zawodu nauczyciela akademickiego.

Reakcja na wyniki badań

Ponadto minister sprawiedliwości wnioskuje o przeprowadzenie postępowania dyscyplinarnego w zakresie czynu Rektora-Komendanta polegającego na tym, że w maju 2023 r., przekraczając granice swobody wypowiedzi i tolerancji akademickiej oraz naruszając elementarne normy etyczne obowiązujące w środowisku naukowym, zamieścił na prowadzonym przez siebie profilu w serwisie społecznościowym „X” (dawny Twitter) wpis nawołujący do upokarzania i  stosowania przemocy fizycznej („golenia głów”) oraz wyrządzenia krzywdy społecznej (pozbawienia obywatelstwa i tytułów naukowych) prof. Janowi Grabowskiemu (współzałożycielowi Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk) i prof. Barbarze Engelking (kierownikowi tego Centrum) w związku z ich wypowiedziami na temat wyników prowadzonych przez nich od lat badań naukowych nad Zagładą, czym uchybił godności zawodu nauczyciela akademickiego.

Zasady przeprowadzania postępowania

Zgodnie z obowiązującą procedurą rzecznik dyscyplinarny wszczyna postępowanie wyjaśniające niezwłocznie, nie później niż w terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania polecenia organu, który go powołał, lub powzięcia w inny sposób informacji o popełnieniu czynu mającego znamiona przewinienia dyscyplinarnego.

Organem właściwym do orzekania w pierwszej instancji w przypadku nauczyciela akademickiego pełniącego funkcję rektora uczelni jest komisja dyscyplinarna przy Radzie Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego, a organem drugiej instancji – komisja dyscyplinarna przy Ministrze Nauki.

Komisje dyscyplinarne są niezawisłe w zakresie orzekania oraz niezależne od organów władzy publicznej i organów uczelni. Komisje dyscyplinarne samodzielnie ustalają stan faktyczny i rozstrzygają zagadnienia prawne i nie są związane rozstrzygnięciami innych organów stosujących prawo, z wyjątkiem prawomocnego skazującego wyroku sądu oraz opinii komisji do spraw etyki w nauce PAN.