1 stycznia 2019 r. użytkownicy wieczyści gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe stali się właścicielami gruntów z mocy prawa. Jak podkreśla Anna Maksymiuk, ekspert w zakresie użytkowania wieczystego, adwokat w kancelarii Gardocki i Partnerzy Adwokaci i Radcowie Prawni, oznacza to, że użytkownicy wieczyści bez konieczności dokonywania jakichkolwiek czynności prawnych z mocy prawa stali się właścicielami takich gruntów.
Jednak urzędy gmin muszą teraz wydać zaświadczenia potwierdzające przekształcenie, mają na to czas do końca roku. Można je też wystawić w ciągu 4 miesięcy, jeśli mieszkaniec skieruje do urzędu wniosek w tej sprawie. Za przekształcenie trzeba zapłacić - może być to 20 rocznych opłat przekształceniowych lub zapłata jednorazowa. W tym przypadku przewidziane są bonifikaty – 60 proc. na gruntach skarbu państwa i stawki uchwalone przez samorządy – na gruntach samorządowych.
Problemy, z jakimi borykają się gminy
- Istnieje cały wachlarz problemów wynikających między innymi z dwóch nowelizacji ustawy jakie zostały wprowadzone w grudniu 2018 roku oraz lutym 2019 roku – mówi Monika Łysek, zastępca dyrektora Wydziału Gospodarki Nieruchomościami i Geodezji w Urzędzie Miasta Kielce.
Jak dowiadujemy się w Urzędzie Miasta Katowice, aktualnie do rozstrzygnięcia pozostaje kwestia zasadności stosowania pomocy de minimis w odniesieniu do lokali niemieszkalnych, w których spółdzielnie prowadzą działalność statutową, m.in. kluby osiedlowe, administracje itp.
Sprawdź w LEX: Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności w praktyce >
Jak wyjaśnia Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, do przekształcenia będzie dochodziło również w przypadku, gdy grunt będzie wykorzystywany w części na cele inne niż mieszkalne, tzn. kiedy w budynku posadowionym na tym gruncie większość lokali będzie miała przeznaczenie mieszkaniowe, ale będą znajdowały się w nim również lokale handlowe i usługowe, zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej, które zostaną objęte przekształceniem „przy okazji” uwłaszczenia gruntu zabudowanego na cele mieszkaniowe.
Przepisy o pomocy publicznej mają zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do przedsiębiorców, przy czym pojęcie przedsiębiorcy powinno być rozumiane bardzo szeroko, obejmuje ono bowiem wszelkie kategorie podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, niezależnie od ich formy prawnej i źródeł finansowania.
Nieaktualne adresy i zmiany w systemie elektronicznym
Magdalena Stremplewska, rzecznik prasowy prezydenta Torunia, zwraca uwagę na nieaktualne adresy do korespondencji, które znacznie utrudniają doręczanie wydanych zaświadczeń. – Problemem jest niezgłoszenie przez właściciela zmiany adresu, pod którym można się z nim skontaktować – dodaje.
- Aktualnie prowadzone są wzmożone działania mające na celu przygotowanie i wysłanie pism informacyjnych wraz z załączonymi formularzami oświadczeń do wszystkich współwłaścicieli nieruchomości podlegających przekształceniu z mocy prawa – mówi Agnieszka Błachowska z Urzędu Miejskiego w Białymstoku. Jak wyjaśnia, to ok. 15 500 podmiotów w odniesieniu do nieruchomości gminy Białystok i ok. 7 230 podmiotów w odniesieniu do nieruchomości Skarbu Państwa.
Miasto przywraca też w systemie elektronicznym poprzednio obowiązujące opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego, co wymaga każdorazowo wglądu do wytworzonej uprzednio dokumentacji w sprawie opłat rocznych.
Sprawdź w LEX: Zasady przekształceń prawa użytkowania wieczystego w prawo własności >
Gminy ratują się pytaniami do ministrów i prawników
- Przepisy zawierają wiele niejasności wymagających doprecyzowania; stąd wielokrotnie kierowano zapytania do właściwych ministerstw – mówi Zofia Kuryśko, zastępca dyrektora Wydziału Skarbu Miasta Krakowa. - Korzystamy ze szkoleń, a wszelkie wątpliwości proceduralne są rozstrzygane przez Zespół Prawny Urzędu Miasta Bydgoszczy – podkreśla Marta Stachowiak, rzecznik prasowy magistratu.
Czytaj też: Prezydent podpisał zmiany pozwalające na wyższe bonifikaty przy likwidacji użytkowania wieczystego>>
Nieliczne wnioski o dalsze postępowania zgodnie ze starym przepisem
Zdarzają się sytuacje, w których użytkownicy wieczyści mieli 1 stycznia niezakończone postępowania o przekształcenie wszczęte na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów jeszcze przed wejściem w życie ustawy z 20 lipca 2018 r. Jak wyjaśnia Anna Maksymiuk, nowa ustawa zawiera przepis przejściowy, zgodnie z którym postępowania wszczęte przed 1 stycznia 2019, które nie zakończyły się wydaniem ostatecznej decyzji umarza się, jeżeli użytkownik wieczysty nie złoży do 31 marca 2019 r. oświadczenia o zamiarze dalszego prowadzenia postępowania. - Jeśli użytkownik nie złoży do dnia 31 marca 2019 r. żadnego oświadczenia w tej kwestii, wówczas przekształcenie następuje z mocy prawa z dniem 1 stycznia 2019 r. – podkreśla.
Jak się okazuje, w wielu miastach nie wpłynęło ani jedno oświadczenie o zamiarze kontynuowania postępowania na podstawie poprzednich przepisów, m.in. w Katowicach, Toruniu, Krakowie i Bydgoszczy.
Takie oświadczenia zostały złożone w przypadku kilku nieruchomości w Kielcach, jednak Monika Łysek, zastępca dyrektora Wydziału Gospodarki Nieruchomościami i Geodezji kieleckiego magistratu zaznacza, że czas do złożenia takiego oświadczenia zgodnie z przepisami jeszcze nie minął.
Jak nas informuje Agnieszka Błachowska z Urzędu Miejskiego w Białymstoku, wpłynęły tam dwa skuteczne oświadczenia o wyborze kontynuowania postępowania na podstawie poprzednich zasad, ale jedno z nich zostało wycofane przez właścicieli lokali.
Czytaj też: Wciąż nie wiadomo, kiedy i jak wnosić jednorazową opłatę przekształceniową>>
Miałeś postępowanie, jak najszybciej wystąp do urzędu
Według Anny Maksymiuk, osoba, która ma wszczęte postępowanie o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego na podstawie dotychczasowych przepisów i nie zamierza kontynuować tego postępowania, tylko chce uzyskać przekształcenie z mocy prawa, nie musi płacić opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste, ponieważ będzie miała obowiązek płacić opłatę z tytułu przekształcenia.
- Termin zapłaty tej opłaty za przekształcenie za rok 2019 upływa dopiero w dniu 29 lutego 2020 r. Taka osoba powinna wystąpić jak najszybciej do urzędu o wydanie zaświadczenia – radzi ekspertka. Jak wyjaśnia, ma się tam znajdować potwierdzenie przekształcenia oraz informacja o obowiązku wnoszenia rocznej opłaty przekształceniowej, wysokości i okresie wnoszenia tej opłaty, a także możliwości wniesienia opłaty jednorazowej. - Po otrzymaniu zaświadczenia nie będzie żadnych wątpliwości, że termin zapłaty jeszcze nie upłynął – dodaje.
Sprawdź w LEX: W jakiej formie należy odmówić przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego na cele mieszkaniowe? >
Gminy wydają zaświadczenia
Urzędy rozpoczęły wydawanie zaświadczeń o przekształceniu już na początku stycznia 2019 roku, jednak trafiły one do niewielkiego odsetka mieszkańców. Jak zaznacza Monika Łysek, w pierwszej kolejności wydawane są zaświadczenia na wniosek w terminie 30 dni.
W Białymstoku były to głównie zaświadczenia wydane na wniosek właścicieli lokali (uzasadniony potrzebą dokonania czynności prawnej mającej za przedmiot lokal) oraz właścicieli gruntu (uzasadniony potrzebą ustanowienia odrębnej własności lokalu) (wnioski realizowane w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku). - Dotychczas w odniesieniu do nieruchomości gruntowych gminy Białystok wydano 20 zaświadczeń skierowanych do 29 właścicieli lokali, natomiast w odniesieniu do nieruchomości gruntowych Skarbu Państwa wydano 18 zaświadczeń skierowanych do 137 właścicieli lokali – wymienia Agnieszka Błachowska.
W Krakowie wydano ponad 2 200 zaświadczeń dla gruntów gminy miejskiej Kraków oraz ok. 200 zaświadczeń dla gruntów Skarbu Państwa. Stanowi to 1,85 proc. ogólnej liczby uprawnionych do uzyskania zaświadczenia – podkreśla Zofia Kuryśko.
Od marca rozpoczęła się akcja masowego wydawania zaświadczeń dla mieszkańców Torunia będących właścicielami lokali mieszkalnych położnych dotychczas na gruntach gminnych – informuje Magdalena Stremplewska.
Sprawdź w LEX: Czy wobec osób, które nie płacą opłat za przekształcenie, trzeba wydać zaświadczenie o przekształceniu? >
Oświadczenia o zamiarze wniesienia jednorazowej opłaty przekształceniowej
Od początku stycznia do Urzędu Miejskiego w Białymstoku wypłynęło ogólnie 81 wniosków, w tym 44 wnioski do realizacji w terminie 30 dni i 37 wniosków do realizacji w terminie 4 miesięcy.
W Toruniu dotychczas wpłynęło kilkanaście oświadczeń o zamiarze wniesienia jednorazowej opłaty przekształceniowej. W Bydgoszczy na koniec lutego było 117 wniosków do realizacji, w Krakowie wpłynęło około 550 takich wniosków.
- Dotychczas do Urzędu Miejskiego w Białymstoku wpłynęła mała liczba wniosków o ustalenie opłaty jednorazowej z uwagi na to, że wnioski takie są rozpatrywane po wydaniu zaświadczenia potwierdzającego przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, o czym użytkownicy wieczyści są informowani zarówno podczas wizyt w Urzędzie, jak i podczas rozmów telefonicznych – wyjaśnia Agnieszka Błachowska.
Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX:
Cena promocyjna: 103.2 zł
|Cena regularna: 129 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
