Prezydent miasta orzekł o zwrocie przez skarżącego należności z tytułu otrzymanych przez osoby uprawnione do świadczeń z funduszu alimentacyjnego wraz z ustawowymi odsetkami. W odwołaniu skarżący wniósł o uchylenie decyzji i umorzenie należności z tytułu wypłaconych świadczeń alimentacyjnych, wskazując, że jest osobą ubogą, bez żadnych szans na znalezienie zatrudnienia. W odpowiedzi SKO uchyliło zaskarżoną decyzję jedynie w części określającej wysokość odsetek. Od takiej decyzji odwołał się skarżący, tym razem do WSA.

W ocenie WSA zaskarżona decyzja organu odwoławczego została wydana z naruszeniem art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. , albowiem SKO w swym rozstrzygnięciu ograniczało się wyłącznie do częściowego uchylenia decyzji organu pierwszej instancji. Kolegium uchyliło zaskarżoną decyzję w części określającej wysokość odsetek oraz w części określającej miejsce i termin uiszczenia należności i w tym zakresie nie określiło w rozstrzygnięciu decyzji swojego stanowiska w sprawie, np. umarzając w tym zakresie postępowanie pierwszej instancji lub orzekając co do istoty sprawy.

NSA rozpatrując skargę podkreślił, że organ odwoławczy nie może ograniczyć się do wydania decyzji jedynie uchylającej zaskarżoną decyzję. Organ odwoławczy jest obowiązany ocenić prawidłowość decyzji pierwszoinstancyjnej nie tylko w granicach zarzutów przedstawionych w odwołaniu, lecz także pod kątem przepisów prawa materialnego i procesowego, które mają zastosowanie w sprawie rozstrzygniętej tą decyzją. Dwuinstancyjność postępowania oznacza, że złożenie przez stronę odwołania od decyzji organu pierwszej instancji powoduje, iż sprawa rozpoznawana jest ponownie przez organ odwoławczy. Oznacza to, że organ ten rozpoznaje sprawę, a nie odwołanie. Zatem NSA uznał, iż decyzja organu drugiej instancji nie spełniła wymogów określonych w art. 138 § 1  k.p.a. , gdyż SKO ograniczyło się do częściowego uchylenia decyzji organu pierwszej instancji, nie określając przy tym swojego stanowiska w sprawie.

NSA podkreślił, iż art. 27 ust. 1a ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r., Nr 1, poz. 7 ze zm.) stanowi, że odsetki od świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego naliczane są od pierwszego dnia następującego po dniu wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego do dnia spłaty. Z przepisu tego wynika, że data początkowa naliczania odsetek zawsze jest znana, natomiast z reguły nie jest znana data końcowa, to jest data spłaty należności przez dłużnika. Zgodnie zaś z art. 27 ust. 2 powołanej ustawy, organ właściwy wierzyciela wydaje, po zakończeniu okresu świadczeniowego lub po uchyleniu decyzji w sprawie przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego, decyzję administracyjną w sprawie zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Stosownie do art. 27 ust. 1 tej ustawy, dłużnik alimentacyjny jest zobowiązany do zwrotu organowi właściwemu wierzyciela należności w wysokości świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej, łącznie z ustawowymi odsetkami. Natomiast kwestia konkretnego wyliczenia należnych odsetek uzależniona będzie od ustalenia daty, w której została spłacona należność, a zatem od stanu faktycznego konkretnej sprawy. Tym samym uznać należy, że kwotowe wyliczenie odsetek, o których mowa, nie może być uznane za konieczny element każdej decyzji administracyjnej.

Na podstawie: Wyrok NSA z 17 lutego 2012 r., sygn. akt I OSK 1741/11, prawomocny

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)