SN: Wyborca nie może zainicjować procedury stwierdzenia ważności wyborów prezydenckich

Wyborca domagał się stwierdzenia ważności wyborów prezydenckich z dnia 10 maja 2020 r. Jego żądanie było niedopuszczalne. O ważności wyborów orzeka Sąd Najwyższy z mocy samego prawa po rozpoznaniu wszystkich protestów wyborczych. Postępowanie w tym przedmiocie nie może być jednak wszczęte przez wyborców - orzekł Sąd Najwyższy.

Wyborca w dniu 28 maja 2020 r. złożył pismo, w którym domagał się stwierdzenia ważności i poprawności wyboru wskazanej w piśmie osoby na stanowisko Prezydenta RP, który odbył się w dniu 10 maja 2020 r.

W odpowiedzi na pismo Państwowa Komisja Wyborcza domagała się pozostawienia protestu wyborczego bez rozpoznania. Komisja wskazała, że wybory prezydenckie zarządzone na dzień 10 maja 2020 r. nie odbyły się. PKW podkreśliła, że tego dnia została podjęta uchwała nr 129/2020 w sprawie stwierdzenia braku możliwości głosowania na kandydatów w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Tym samym proces wyborcy dotyczący majowych wyborów został zakończony. Komisja zaznaczyła, że uchwała PKW była przekazana Marszałkowi Sejmu RP, podano ją do publicznej wiadomości i przekazano do ogłoszenia w Dzienniku Ustaw RP. W konsekwencji nie można było ustalić wyników głosowania na kandydatów, ani stwierdzić wyniku wyborów. Niemożność stwierdzenia wyniku majowych wyborów skutkowała też tym, że wyborcy nie mogą składać protestów wyborczych – argumentowała PKW.

Czytaj też: Można już składać protesty wyborcze - czas do czwartku włącznie>>

Prokurator Generalny wniósł o odrzucenie wniosku. Zwrócił uwagę, iż Sąd Najwyższy w kwestii ważności wyborów prezydenckich nie orzeka na wniosek wyborców, ale z mocy prawa. Wyborcy nie są też uczestnikami posiedzenia przed SN, na którym rozpatrywana jest ta kwestia. Uczestnikami postępowania są bowiem Prokurator Generalny i Przewodniczący PKW, co wynika z art. 324 § 2 Kodeksu wyborczego – zaznaczono. W ocenie Prokuratora Generalnego autor wniosku nie może domagać się inicjowania postępowania mającego na celu stwierdzenie ważności wyborów prezydenckich.

Niedopuszczalny protest wyborczy

Sąd Najwyższy odrzucił złożony wniosek. W myśl art. 324 § 1 Kodeksu wyborczego Sąd Najwyższy na podstawie sprawozdania z wyborów przedstawionego przez Państwową Komisję Wyborczą oraz po rozpoznaniu protestów rozstrzyga o ważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej. Z kolei w oparciu o art. 324 § 2 Kodeksu wyborczego uchwałę, o jakiej wyżej mowa, Sąd Najwyższy podejmuje w ciągu 30 dni od dnia podania wyników wyborów do publicznej wiadomości przez Państwową Komisję Wyborczą, na posiedzeniu z udziałem Prokuratora Generalnego i Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej. Sąd Najwyższy wskazał, że wyborcy mogą zgłaszać protesty przeciwko ważności wyborów prezydenckich. Powyższe wynika z art. 129 ust. 2 Konstytucji. Sąd Najwyższy wyjaśnił, że choć wyborcy mogą zgłaszać protesty wyborcze, to jednak nie są uczestnikami postępowania w sprawie o ważność wyborów prezydenckich. Wyborca nie może zatem inicjować postępowania w tym przedmiocie. Sąd Najwyższy wydaje stosowną uchwałę – z mocy prawa na zasadach wynikających z Kodeksu wyborczego, po tym jak rozpozna wszystkie protesty wyborcze. Powyższe skutkowało odrzuceniem złożonego wniosku.

Postanowienie Sądu Najwyższego z 15 czerwca 2020 r., I NSW 58/20, LEX nr 3017774.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.