Stowarzyszenie prowadzące monitoring samorządów powiatu kieleckiego zwróciło się z wnioskiem do burmistrza Pińczowa o sporządzenie listy urzędników magistratu, którzy otrzymali nagrody i premie w ciągu ostatnich dwóch lat, podanie ich wysokości oraz osiągnięć w pracy zawodowej, które stanowiły podstawę ich przyznania. Burmistrz początkowo zwlekał z odpowiedzią, a następnie odesłał wnioskodawcę do oświadczeń majątkowych pracowników zamieszczonych na stronie miejskiej BIP, a względem pozostałych zasłonił się ochroną danych osobowych. Stowarzyszenie odwołało się do sądu.
Należy albo udzielić informacji albo wydać decyzję odmową
Ten przyznał skarżącemu rację i nakazał burmistrzowi rozpatrzyć wniosek i udzielić informacji. Sąd przypomniał, że wniosek o udzielenie informacji publicznej powinien być załatwiony albo przez udzielenie żądanych informacji albo przez wydanie decyzji o odmowie jej udostępnienia albo przez zawiadomienie wnioskodawcy, że żądana informacja nie może być udzielona w trybie ustawy, bądź też poprzez wydanie decyzji o umorzeniu postępowania.
Sąd stwierdził, że żądane przez stowarzyszenie informacje dotyczące wysokości nagród wypłaconych pracownikom samorządowym stanowią - co do zasady - informację publiczną. Dopuszczalne było także złożenie wniosku w formie elektronicznej. A mimo to, burmistrz w ustawowym 14-dniowym terminie nie zareagował na ten wniosek. Bezczynności nie usprawiedliwiał fakt, że stowarzyszenie reklamowało się jako organizacja prowadząca monitoring samorządów powiatu kieleckiego, do którego Pińczów nie należy. We wniosku jasno i jednoznacznie wyartykułowano bowiem żądanie udzielenia informacji i został on skierowany na prawidłowy - czego nie kwestionował organ - adres elektroniczny Urzędu Miejskiego. Jeżeli jednak mimo to organ miał wątpliwości to powinien podjąć próbę wyjaśnienia tej kwestii.
Urząd, który nie udziela informacji publicznej, ponosi straty wizerunkowe>>
Kto w urzędzie pełni funkcję publiczną
Sąd podzielił pogląd skarżącego, że organ nie zrealizował jego żądania. Po pierwsze, dlatego, że oświadczenia majątkowe, do których odwołał się burmistrz, zawierają wyłącznie informacje o dochodach z tytułu zatrudnienia, a nie informacje o otrzymanych premiach, nagrodach i dodatkach. Poza tym nie zawierają informacji o tym, jakie osiągnięcia w pracy zawodowej stanowiły podstawę przyznania nagrody, premii, dodatku - w odniesieniu do każdego pracownika.
Po drugie, ograniczenie prawa do informacji publicznej ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy nie dotyczy m.in. informacji o osobach pełniących funkcje publiczne oraz mających związek z pełnieniem tych funkcji (art. 5 ust. 2 u.d.i.p.). Nawet jednak, gdy określone informacje podlegają ewentualnej ochronie, to nie tracą przez to charakteru informacji publicznej. W takiej sytuacji organ może odmówić udostępnienia informacji, ale zobligowany jest wydać stosowną decyzję w tym przedmiocie.
Sąd podniósł, że generalnie, obowiązkiem organu jest jednak udzielenie informacji dotyczącej każdego, kto pełni funkcję publiczną w organach władzy publicznej lub wykonuje powierzone mu państwowe lub samorządowe zadania, nawet jeżeli nie wyraził on zgody na udzielenie takiej informacji. Obowiązek ten nie obejmuje natomiast informacji dotyczących pracowników niepełniących funkcji publicznych, gdyż w tym przypadku podlegają one prawnej ochronie, a ich udostępnienie może nastąpić jedynie za zgodą danego pracownika. W świetle powyższego burmistrz uznał zatem, że pracownicy urzędu, nie składający oświadczeń majątkowych (zgodnie art. 24h u.s.g.), nie pełnią funkcji publicznych w rozumieniu przytoczonego wyżej przepisu. Sąd zakwestionował to stanowisko.
Osoba pełniąca funkcje publiczne to nie tylko funkcjonariusz
Odwołując się do orzecznictwa sądów administracyjnych wskazał, że pojęcie osoby pełniącej funkcję publiczną i nie ogranicza się tylko do funkcjonariuszy publicznych, lecz obejmuje każdą osobę mającą związek z realizacją zadań publicznych. W urzędach samorządowych i samorządowych jednostkach organizacyjnych dotyczyć to będzie osób zatrudnionych na stanowiskach inspektora, starszego inspektora, podinspektora, referenta oraz na stanowiskach kierowniczych (naczelnika i kierownika wydziału, sekcji, referatu). Nie dotyczy natomiast stanowisk usługowych czy pomocniczych jak pracowników obsługi biurowej, informatycznej, utrzymania czystości, serwisu technicznego czy sekretarki. Zdaniem sądu, ustalenie, które stanowiska powiązane są z pełnieniem funkcji publicznych w rozumieniu art. 5 ust. 2 zdanie 2 u.d.i.p., powinno wiązać się ze stosownym badaniem zakresu czynności związanych z tymi stanowiskami.
Burmistrz tymczasem ograniczył się do arbitralnego stwierdzenia, że w odniesieniu do pozostałych (poza tymi, o których mowa w art. 24h u.s.g.) pracowników urzędu wnioskowane informacje zawierają podlegające ochronie dane osobowe. Nie tylko zatem nie zastosował formy decyzji odmownej, ale także nie ocenił w należyty sposób, w przypadku których pracowników urzędu zachodzi bądź nie zachodzi przesłanka uzasadniająca odmowę udzielenia informacji.
Wyrok WSA w Kielcach z 13 maja 2021 r. II SAB/Ke 18/21