NSA: trudna sytuacja finansowa nie uzasadnia umorzenia zadłużenia z tytułu wypłaconych zaliczek alimentacyjnych

Trudności finansowe dłużnika z tytułu świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego nie są okolicznością wyróżniającą go na tyle spośród innych dłużników alimentacyjnych, aby mógł domagać się umorzenia powstałego zadłużenia orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Skarżący zwrócił się do prezydenta miasta o umorzenie należności z tytułu wypłaconych na rzecz jego synów zaliczek alimentacyjnych, powołując się na trudną sytuację dochodową swej rodziny. Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie odmówił żądaniu, wskazując, że wnioskodawca jest zdrowy i może podjąć zatrudnienie, natomiast trudna sytuacja materialna, na którą się powołuje, jest okolicznością dotyczącą wszystkich dłużników alimentacyjnych, gdyż w oparciu o tę przesłankę możliwa jest wypłata zaliczki alimentacyjnej. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy tę decyzję.

Jest zdrowy - powinien pracować

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oddalając skargę wskazał, iż decyzje wydawane w ramach uznania administracyjnego podlegają kontroli sądowej jedynie w zakresie oceny, czy organ administracji uwzględnił całokształt okoliczności faktycznych, mających znaczenie w sprawie oraz czy w ramach swego uznania nie naruszył zasady swobodnej oceny dowodów. W ocenie sądu, okoliczności dotyczące aktualnej sytuacji dochodowej i rodzinnej skarżącego - dłużnika alimentacyjnego zostały przez organy administracyjne należycie zbadane.

Ustalenia organów miały charakter prawidłowy i odpowiadały regułom wynikającym z art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. Orzeczona odmowa umorzenia skarżącemu należności z tytułu wypłaconych zaliczek alimentacyjnych mieściła się w granicach przysługującego organom w przedmiotowej sprawie uznania administracyjnego. Skoro bowiem skarżący jest osobą w wieku aktywności zawodowej i nie cierpi na żadne schorzenia, które uniemożliwiłyby mu podjęcie zatrudnienia, to konsekwencją utraty prawa jazdy, na którą to okoliczność się powoływał, mogłaby mu ewentualnie uniemożliwić wykonywanie pracy zawodowego kierowcy.
 

Szukasz więcej informacji dotyczących samorządu?
Poznaj LEX Administracja >>
Zdobądź wiedzę, dzięki której Twoja praca stanie się łatwiejsza

Nie eliminuje to zatem jego możliwości zarobkowych w ogóle i w całości. Sąd podkreślił, że pomimo obiektywnie niskich dochodów skarżącego, które uniemożliwiają mu jednorazową spłatę zadłużenia alimentacyjnego, to nie można wykluczyć, że w przyszłości możliwość taką będzie posiadał. W sytuacji skarżącego w pierwszej kolejności powinny być zatem brane pod uwagę możliwość odroczenia terminu płatności lub rozłożenia zadłużenia na raty (art. 30 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów).

Umorzenie to ostateczność

Wbrew zarzutom skargi kasacyjnej NSA nie stwierdził naruszenia przepisów postępowania i prawa materialnego. Zdaniem Sądu organy prawidłowo ustaliły stan faktyczny w sprawie, który znalazł potwierdzenie w zebranym materiale dowodowym.
Sąd przypomniał, że organ właściwy wierzyciela może na wniosek dłużnika alimentacyjnego umorzyć jego należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego łącznie z odsetkami w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty, uwzględniając sytuację dochodową i rodzinną.

Zauważył, że każdy dłużnik alimentacyjny wobec którego egzkucja okazała się bezskuteczna nie uzyskuje wystarczających dochodów na pokrycie zasądzonych przez sąd alimentów. Samo uzyskiwanie niskich dochodów bądź też nieuzyskiwanie dochodów nie jest zatem okolicznością wyjątkową i szczególną na tle innych dłużników alimentacyjnych.

Przy ocenie sytuacji dłużnika należy przy tym mieć na uwadze nie tylko aktualną jego sytuację, lecz także należy ocenić, czy istnieją widoki na jej poprawę w przyszłości. Inne są możliwości spłaty zadłużenia przez osoby np. legitymujące się orzeczeniem o niezdolności do pracy, czy też będące w podeszłym wieku, a inne osoby młodej, nie legitymującej się takim orzeczeniem, mającej perspektywy zarobku niekoniecznie na rynku lokalnym.

Z tych względów za istotne i prawidłowe Sąd uznał ustalenia organów, że skarżący jest w wieku produkcyjnym i jest osobą zdrową, a zatem może podjąć zatrudnienie. Sama sytuacja materialna, a w tym duże zadłużenie (blisko pół miliona złotych) nie może samo w sobie przesądzać za zasadnością umorzenia należności wypłaconych osobom uprawnionym.

Wyrok NSA w Warszawie z dnia 17 października 2017 r. I OSK 3474/15.