Gmina X jest członkiem gminnej spółki wodnej w X z racji posiadania gruntów zmeliorowanych. Niezależnie od tego, gmina korzysta z urządzeń spółki poprzez odprowadzanie ścieków opadowych z obrębu pasa drogowego drogi gminnej, za pomocą rowów odkrytych oraz wylotów kanalizacji deszczowej.

Zarząd gminnej spółki wodnej w X, złożył do właściwego starosty wniosek o nałożenie z powyższego tytułu obowiązków na gminę, w formie świadczeń finansowych, jako udziału procentowego w kosztach konserwacji urządzeń melioracji szczegółowych znajdujących się w administracji spółki.

Czy słuszne jest orzeczenie starosty odmawiające określenia wysokości i rodzaju świadczeń z uwagi na fakt, że gmina jest członkiem spółki, a w związku z tym obowiązki powinny zostać nałożone na gminę uchwałą organu spółki wodnej?

Gmina na szczególne korzystanie z wód nie posiada pozwolenia wodnoprawnego.

Odpowiedź:

W analizowanej sytuacji wskazano, że urządzenia melioracji wodnych szczegółowych – rowy melioracyjne są objęte działalnością gminnej spółki wodnej. W związku z tym, zgodnie z art. 77 ust. 1 Prawa wodnego , obowiązek utrzymywania tych urządzeń spoczywa na tej spółce. Jeżeli osoby fizyczne lub prawne nie będące członkami spółki odnoszą korzyści z jej urządzeń lub przyczyniają się do zanieczyszczenia wody, dla ochrony której została ona utworzona, stosownie do art. 171 Prawa wodnego , powinny ponosić świadczenia na rzecz tej spółki. Wówczas wysokość oraz rodzaj tych świadczeń ustala, w drodze decyzji, starosta.

W sytuacji opisanej w pytaniu istotna wydaje się okoliczność, że gmina X jest członkiem gminnej spółki wodnej, co oznacza, że zastosowanie powinien mieć tu art. 170 Prawa wodnego Zgodnie z tą regulacją członkowie spółki zobowiązani są do wnoszenia składek na jej rzecz oraz innych świadczeń określonych w statucie. Ich wysokość powinna być proporcjonalna do korzyści odnoszonych przez członków spółki, w związku z jej działalnością. Znaczący w tej sprawie jest zatem art. 173 Prawa wodnego , w myśl którego uchwalanie składek oraz tego rodzaju świadczeń należy do walnego zgromadzenia spółki.

Zastrzega się, że przedmiotowe wyjaśnienia są tylko wykładnią obowiązujących regulacji prawnych w zakresie funkcjonowania spółek wodnych. Bez bliższych znajomości zadań statutowych opisywanej spółki nie można bowiem dokonać jednoznacznej oceny stanowiska zajętego przez starostę.

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 ze zm.)