Chodzi o uchwaloną 17 listopada 2021 r. nowelizację ustawy – Prawo o ruchu drogowym, ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg oraz ustawy o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej.
Ustawa wprowadza do ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym zmiany:
- ujednolicenie zasad wydawania wszystkich kategorii zezwoleń na przejazd pojazdem nienormatywnym. Ustawa wprowadza obowiązek dołączenia do wniosku o wydanie zezwolenia kategorii V dowodu uiszczenia opłaty za wydanie zezwolenia. Na podstawie obecnie obowiązujących przepisów w przypadku złożenia wniosku o wydanie zezwolenia kat. I–IV, istnieje obowiązek dołączenia do tego wniosku dowodu uiszczenia opłaty za wydanie zezwolenia, natomiast w przypadku złożenia wniosku w kategorii V opłatę za wydanie zezwolenia uiszcza się dopiero po złożeniu wniosku, przed wydaniem zezwolenia. Wprowadzona zmiana ujednolici obowiązek ponoszenia opłat za wydanie zezwoleń we wszystkich kategoriach zezwoleń;
- odwołanie się w treści przepisu, który ustanawia obowiązek wyposażenia autobusów i samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony w ogranicznik prędkości, do kategorii pojazdów wymienionych w załączniku do ustawy. Zmiana ta ma na celu dostosowanie terminologii stosowanej w ustawie do terminologii stosowanej w przepisach Unii Europejskiej i zapewnienie spójności z przepisami homologacyjnymi, które w procedurze homologacji typu pojazdu posługują się kategoriami homologacyjnymi;
- przeniesienie do przepisów ustawy norm wyłączających od obowiązku montowania ograniczników prędkości pojazdy zarejestrowane, w zależności od ich masy, przed 1 stycznia 1988 r. albo przed 1 października 2001 r. Zwolnienia takie były przewidziane w przepisach przejściowych ustaw nowelizujących i dotarcie do nich przez adresatów jest obecnie istotnie utrudnione, ponieważ nie są ujmowane w kolejnych tekstach jednolitych ustawy zmienianej;
- przekazanie Dyrektorowi Transportowego Dozoru Technicznego kompetencji ministra właściwego do spraw transportu w zakresie wydawania zezwolenia na indywidualne odstępstwo od warunków technicznych, jakim powinien odpowiadać pojazd. W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazano, że przyczyną wprowadzenia tej zmiany jest bardzo duża liczba wniosków dotyczących odstępstw od warunków technicznych pojazdów (średnio 1400 rocznie), która w przypadku pozostawienia zadania we właściwości ministra właściwego do spraw transportu wymuszałaby stworzenie nowych stanowisk pracy w resorcie do obsługi obywateli w tym zakresie;
- ograniczenie katalogu pojazdów podlegających kontroli w stacji kontroli pojazdów w związku z wymianą drogomierza. Procedurze związanej z wymianą drogomierza będą podlegać wyłącznie pojazdy, które podlegają rejestracji, tj. pojazdy wskazane w art. 71 ust. 1 ustawy. Procedura nie będzie obejmowała pojazdu wolnobieżnego, z wyjątkiem pojazdu wolnobieżnego wchodzącego w skład kolejki turystycznej. Jednocześnie wyłączono z procedury związanej z wymianą drogomierza pojazdy określone w art. 73 ust. 2b i 3 tej ustawy, tj. pojazdy należące do obcych sił zbrojnych przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie umów międzynarodowych, oraz pojazdy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Służby Ochrony Państwa, Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej oraz Krajowej Administracji Skarbowej wykorzystywane przez Służbę Celno-Skarbową. Zmiana ta ma znaczenie dla bezpieczeństwa państwa w zakresie właściwego przetwarzania wrażliwych danych dotyczących pojazdów tych służb.
Ustawa wprowadza także zmiany do:
- ustawy z 23 października 2018 r. o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg. Zmiany wprowadzone do tej ustawy mają umożliwić ministrowi właściwemu do spraw transportu zwiększenie maksymalnej kwoty przeznaczonej na dofinansowanie zadań obwodnicowych. W dotychczasowym stanie prawnym przepis art. 36a ust. 3 pkt 1 ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg przewiduje 2 mld zł, jako maksymalną kwotę środków przeznaczonych na dofinansowanie zadań obwodnicowych. Wprowadzona zmiana przewiduje możliwość zwiększenia tej kwoty, również w ramach już ogłoszonego naboru;
- ustawy z dnia 16 maja 2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Zmiana wprowadzona do tej ustawy przewiduje przedłużenie o rok, do dnia 31 grudnia 2022 r., stosowania przepisów epizodycznych tej ustawy przewidujących zwiększoną stawkę dopłaty z Funduszu, z kwoty nie wyższej niż 1,00 zł do każdego wozokilometra przewozu o charakterze użyteczności publicznej, do kwoty nie wyższej niż 3,00 zł.
Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2022 r., z wyjątkiem:
- przepisów dotyczących gromadzenia danych o wydanych zezwoleniach na odstępstwo od warunków technicznych, które wejdą w życie z dniem wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających przekazywanie informacji dotyczących wydanych odstępstw od warunków technicznych do centralnej ewidencji pojazdów, które wejdą w życie z dniem określonym w komunikacie wydanym przez ministra właściwego do spraw informatyzacji;
- zmian wprowadzonych do ustawy z dnia 23 października 2018 r. o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg oraz ustawy z dnia 16 maja 2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, które wejdą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.