Obowiązek oceny wyjaśnień spoczywa na zamawiającym

Zamawiający nie może oczekiwać, że wykonawca przygotuje wyjaśnienia, następnie samodzielnie je oceni, a jeśli ta ocena jednak nie potwierdzi spełniania warunku udziału w postępowaniu, to wtedy wykonawca złoży odpowiedni dokument. Zdaniem KIO, taka sytuacja jest niedopuszczlna.

Art. 26 ust. 3 i ust. 4 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907), stanowią oddzielne tryby wezwania, które powinny być stosowane przez zamawiającego odrębnie. Kiedy dojdzie do sytuacji, że pewne dokumenty czy oświadczenia wykonawcy budzą wątpliwości zamawiającego, to w pierwszej kolejności powinien on wystąpić z wnioskiem o ich wyjaśnienie, gdyż to może czynić wielokrotnie. Dopiero, gdy złożone wyjaśnienia nie rozwieją wątpliwości, zamawiający wzywa wykonawcę do uzupełnienia dokumentów.

Krajowa Izba Odwoławcza stoi na stanowisku, iż niedopuszczalne jest, by zamawiający oczekiwał, że wykonawca na skutek wezwania, przygotuje wyjaśnienia, następnie samodzielnie podda je swojej ocenie i jeśli ta ocena nie potwierdzi wg. wykonawcy, że spełnia warunek udziału to winien złożyć uzupełnienie dokumentów.

Izba jasno podkreśla, że to zamawiający jest gospodarzem postępowania i to on samodzielnie dokonuje oceny złożonych wyjaśnień czy oświadczeń. Nie może bowiem dojść do sytuacji, gdzie wykonawca po analizie swoich wyjaśnień podtrzyma stanowisko co do spełniania warunku udziału w postępowaniu - do czego ma prawo - a zamawiający nie dokonując samodzielnej oceny tych wyjaśnień, lecz bazując tylko na ocenie wykonawcy, ich nieuwzględni i nie wezwie tego wykonawcy w trybie art. 26 ust. 3 p.z.p. do złożenia dodatkowych dokumentów. W efekcie na skutek braku dokumentów, wykonawca zostanie wykluczony z postępowania.

KIO podkreśla, że przepis art. 26 ust. 3 p.z.p. formułuje po stronie zamawiającego bezwzględny obowiązek wezwania wykonawcy do uzupełnienia dokumentów, niezależnie od trybu w jakim toczy się postępowanie oraz od szans wykonawcy na uzyskanie zamówienia. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, w której mimo uzupełnienia dokumentów istniałby obowiązek odrzucenia oferty lub unieważnienia postępowania.

"Czynność wykluczenia wykonawcy z postępowania stanowi każdorazowo czynność ostateczną i prawo do jej dokonania może się ziścić dopiero po uczynieniu przez zamawiającego zadość wszystkim obowiązkom nałożonym na niego przez ustawodawcę, tj. obowiązkom wynikającym z art. 26 ust. 3 i 4 p.z.p.” - podkreśla Izba.

Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 3 kwietnia 2014 r. (KIO 574/14).

Źródło: www.uzp.gov.pl