Dowód osobisty to dokument, który potwierdza tożsamość oraz polskie obywatelstwo. Każdy pełnoletni obywatel, który mieszka w Polsce, musi mieć dowód osobisty. Od 8 listopada 2021 r. dowód osobisty ma kolejną cechę biometryczną, czyli odciski palców. Są one przechowywane w Rejestrze Dowodów Osobistych wyłącznie po to, by wydać dowód osobisty. Odciski są automatycznie usuwane z rejestru momencie odebrania dowodu przez obywatela lub jeśli obywatel nie odebrał dowodu w ciągu 90 dni od daty wydania.

Dowód biometryczny tylko w urzędzie

W związku z wdrożeniem nowych dowodów osobistych nie ma już możliwości zawnioskowania online o nowy dokument (wyjątkiem jest tylko dowód osobisty dla dzieci do 12. roku życia).

Wniosek można złożyć tylko podczas osobistej wizyty w urzędzie, gdzie pobrane zostaną odciski palców i złożony wzór podpisu, który zostanie zamieszczony w dowodzie. Nowe dokumenty tożsamości z odciskami palców są wydawane na

  • 10 lat dla osób powyżej 12. roku życia,
  • 5 lat dla osób do 12. roku życia
  • 12 miesięcy dla osób w wieku od 12 lat, w przypadku, gdy z powodu fizycznej chwilowej przeszkody nie jest możliwe pobranie odcisków palców.

W przypadku trwałej fizycznej przeszkody uniemożliwiającej pobranie odcisków palców – dowód osobisty dla osoby, która ukończyła 12 lat wydany zostanie z 10-letnim terminem ważności.

Sprawdź w LEX: Czy dowód osobisty z warstwą elektroniczną oraz nieodebrana koperta z kodem PUK dołączona do dowodu osobistego podlegają archiwizacji? >

Kiedy można złożyć wniosek o dowód tożsamości

Wniosek o dowód musi złożyć każdy, kto:

  • ukończył 18 lat i nie ma jeszcze dowodu osobistego,
  • wymienia dowód osobisty – na przykład z powodu zmiany danych osobowych.

Wniosek o dowód może złożyć każdy, kto:

  • kończy 18 lat za mniej niż 30 dni,
  • jest polskim obywatelem, który mieszka za granicą.

Ponadto wniosek o nowy dowód osobisty należy zgłosić, kiedy m.in zmieniły się dane osobowe obecnym dowodzie, na przykład nazwisko. Zmienił się wygląd, np. po operacji plastycznej, co utrudnia albo uniemożliwia rozpoznanie. Wniosek trzeba też złożyć, gdy obecny dowód zagubił się, został zniszczony lub skradziony, traci ważność, a także kiedy certyfikaty w e-dowodzie zostały unieważnione.

Nie trzeba przy tym wymieniać dowodu, jeśli zmienia się adres zameldowania, nazwa urzędu, który wydał dowód albo nazwa miejsca urodzenia.

Jakie dokumenty trzeba przygotować do złożenia wniosku

Wniosek o wydanie dowodu osobistego można pobrać przez internet (tutaj). Taki sam wniosek można otrzymać w urzędzie gminy. W urzędzie można poprosić urzędnika, żeby wydrukował wypełniony wniosek z systemu.

Trzeba dołączyć też kolorowe zdjęcie na papierze fotograficznym. Zdjęcie powinno być aktualne wykonane nie wcześniej niż 6 miesięcy przed złożeniem wniosku. Na zdjęciu nie można mieć nakrycia głowy, okularów z ciemnymi szkłami ani innych rzeczy, które utrudniają rozpoznanie. Zdjęcie powinno przedstawiać całą głowę (od jej czubka) oraz górną część barków. Twarz powinna zajmować 70-80 procent zdjęcia. Jeśli zdjęcie nie będzie spełniać wymagań, urzędnik odmówi ci wydania dowodu,

Trzeba przynieść też dotychczasowy dowód osobisty lub ważny paszport, w przypadku gdy został wydany. W przypadku osób, które dostały polskie obywatelstwo – dokument podróży (na przykład paszport) lub inny dokument stwierdzający tożsamość,

W sytuacji ubiegania się o wydanie dowodu osobistego z powodu nieuprawnionego wykorzystania danych osobowych (kradzież tożsamości) trzeba uprawdopodobnić, że takie zdarzenie miało miejsce. Można np. dołączyć pismo lub wydruk zamieszczonego na stronie internetowej oświadczenia informującego o wycieku danych wraz z dokumentem potwierdzającym, że firma gromadziła twoje dane osobowe.

Sprawdź w LEX: Kiedy bank może wykonać kopię całego dowodu osobistego klienta? >

Dotychczasowego dowodu nie trzeba wymieniać

Wprowadzenie nowych dowodów osobistych z odciskiem palców nie oznacza konieczności obowiązkowej wymiany ważnego dokumentu. Z dotychczasowego można korzystać do czasu, aż minie jego ważność. Dla przypomnienia dowód osobisty (e-dowód) wydany od 4 marca 2019 roku do 1 sierpnia 2021 roku zachowuje ważność:

  • 10 lat – dla osób w wieku od 5 lat,
  • 5 lat – dla osób w wieku do 5 lat.

Dowód osobisty wydany od 1 marca 2015 do 3 marca 2019 roku

  • 10 lat – dla osób w wieku od 5 lat,
  • 5 lat – dla osób w wieku do 5 lat.

Dowód osobisty wydany od 1 stycznia 2001 do 28 lutego 2015 roku

  • 10 lat – dla osób pełnoletnich,
  • 5 lat – dla osób, które w dniu składania wniosku nie miały 18 lat,  

bezterminowo – dla osób, które miały 65 lat, jeśli chciały mieć taki termin ważności. Od 1 marca 2015 roku dokumenty ważne bezterminowo nie są już wydawane.

Sprawdź w LEX: Jak właściwie ma postąpić biuro rzeczy znalezionych, gdy ktoś przynosi znaleziony dowód osobisty? >

Jak złożyć wniosek o dowód biometryczny

Wniosek o nowy dowód osobisty można pobrać ze strony internetowej https://www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-dowod-osobisty lub w urzędzie gminy. Trzeba też dołączyć odpowiednio wykonane kolorowe zdjęcie na papierze fotograficznym, dotychczasowy dowód osobisty lub ważny paszport. Osoba, która dostała polskie obywatelstwo – dokument podróży (na przykład paszport) lub inny dokument stwierdzający tożsamość.

Sprawdź: Czy szkoła może żądać kserokopii dowodu osobistego osoby ubiegającej się o wydanie duplikatu świadectwa ukończenia szkoły? >

Jeśli wnioskodawca ubiega się o wydanie dowodu osobistego z powodu nieuprawnionego wykorzystania danych osobowych (kradzież tożsamości) musi uprawdopodobnić, że takie zdarzenie miało miejsce. Na przykład dołączając pismo lub e-mail z firmy, z którą ma podpisaną umowę, poświadczającą o wycieku danych osobowych albo wydruk zamieszczonego na stronie internetowej świadczenia informującego o wycieku danych wraz z dokumentem potwierdzającym, że firma gromadziła twoje dane osobowe.

Podczas składania wniosku urzędnik pobierze odciski palców. Na wniosku trzeba też złożyć własnoręczny podpis, który zostanie zamieszczony w dowodzie osobistym.

Wniosek można złożyć w dowolnym urzędzie gminy – niezależnie od miejsca zameldowania. Wniosek jest bezpłatny.

 

Jak odebrać dowód osobisty

Czy dowód jest gotowy do odebrania można sprawdzić za pomocą strony https://www.gov.pl/web/gov/sprawdz-czy-dowod-osobisty-jest-gotowy. Wystarczy podać numer wniosku.

Dowód osobisty można odebrać na trzy sposoby. Po pierwsze w urzędzie, który przyjął wniosek, trzeba pamiętać, aby zabrać dotychczasowy dokument.

Może się zdarzyć, że wnioskodawca nie może osobiście odebrać dokumentu z powodu choroby, niepełnosprawności lub innej niedającej się pokonać przeszkody, która powstała po złożeniu wniosku. Dokument można odebrać pełnomocnik (musi zabrać stary dowód), ważne, aby powiadomić o tym urząd, który przyjął twój wniosek.

 

 

Dowód osobisty może przywieźć urzędnik. Tak dzieje się, jeżeli z powodu choroby, niepełnosprawności lub innej niedającej się pokonać przeszkody, wnioskodawca nie może osobiście odebrać dokumentu. Sytuacja dotyczy tylko przypadku, gdy osoba przebywa na terenie tej samej gminy, co w dniu przyjmowania wniosku o wydanie dowodu.