We wtorek 2 czerwca br. Sejm zakończył prace nad Ustawą o szczególnych zasadach organizacji wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. z możliwością głosowania korespondencyjnego. Tego samego dnia ustawa została podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę. We wtorek wieczorem została opublikowana w Dzienniku Ustaw i weszła w życie z dniem ogłoszenia.
Część poprawek Senatu została przyjęta, wśród najważniejszych jest wprowadzająca kompetencję Państwowej Komisji Wyborczej do zarządzenia wyborów wyłącznie korespondencyjnych na określonym terenie, jeśli nastąpi tam znaczące pogorszenie sytuacji epidemicznej.
Posłowie poparli też poprawkę, zgodnie z którą doprecyzowane zostaje głosowanie osób na kwarantannie i przywrócone kodeksowe reguły głosowania na podstawie paszportu lub dowodu osobistego dla wyborców za granicą.
Wśród przyjętych propozycji Senatu jest też uniemożliwienie marszałkowi Sejmu zmiany terminów kalendarza wyborczego w trakcie kampanii wyborczej - terminu na zgłoszenie kandydata na prezydenta.
Sejm nie poparł wielu postulatów Senatu
Wśród najważniejszych poprawek proponowanych przez senatorów był obowiązek potwierdzenia odebrania pakietu wyborczego podpisem przez odbiorcę. Sejm odrzucił ją, podobnie jak skrócenie czasu na rozpatrzenie przez Sąd Najwyższy protestów wyborczych i stwierdzenie ważności wyborów.
Posłowie nie zgodzili się także na dwie poprawki usprawniające zdobycie podpisów przez nowych kandydatów w wyborach. Jedna z nich gwarantowała termin 10 dni na zbieranie podpisów poparcia dla kandydatów, druga umożliwiała zbieranie ich przez internet.
Lokale wyborcze nie będą czynne od 6 do 22 jak chciał Senat, ale tak jak stanowi Kodeks wyborczy – od 7 do 21.
Senat chciał też zwiększenia minimalnej liczby członków obwodowych komisji wyborczych z 3 do 5, co odrzucił Sejm.
Co zakłada nowa ustawa wyborcza?
Uchwalona przez Sejm 12 maja br. ustawa przewiduje możliwość przeprowadzenia wyborów prezydenckich zarówno w sposób tradycyjny, tj. poprzez możliwość oddania głosu w lokalach wyborczych, ale zakłada też możliwość głosowania korespondencyjnego, z wyłączeniem obwodów utworzonych m.in. w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, domach studenckich, zakładach karnych, na polskich statkach morskich, a także w razie udzielenia przez wyborcę niepełnosprawnego pełnomocnictwa do głosowania.
Zakłada możliwość ponownej rejestracji kandydatów, którzy mieli wziąć udział w wyborach prezydenckich 10 maja, bez konieczności ponownego zbierania podpisów poparcia, ale daje też prawo startu nowym kandydatom.
Wyborca, który zgłosi zamiar głosowania korespondencyjnego w kraju, ma otrzymać z urzędu gminy, w której jest wpisany do spisu wyborców (przyjęta poprawka Senatu, było "urzędu gminy") do 12 dnia przed dniem wyborów, a wyborca podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych, który zamiar głosowania korespondencyjnego zgłosił w okresie od 12 dnia przed dniem wyborów, – do 5 dnia przed dniem wyborów (przyjęta poprawka Senatu - było do 2 dni), pakiet wyborczy.
Pakiet wyborczy - zgodnie z ustawą - będzie mógł być doręczony do wyborcy na trzy sposoby: przez upoważnionego pracownika urzędu gminy. Wyborca będzie mógł osobiście odebrać pakiet wyborczy w urzędzie gminy, jeżeli zadeklarował to w zgłoszeniu zamiaru głosowania korespondencyjnego. Urząd gminy będzie wysyłał pakiety wyborcze w formie przesyłki poleconej.
Wyborca głosujący korespondencyjnie po wypełnieniu karty do głosowania będzie musiał włożyć ją do koperty na kartę do głosowania, zakleić i włożyć do koperty zwrotnej łącznie z podpisanym oświadczeniem o osobistym o tajnym oddaniu głosu. W przypadku głosowania w kraju wyborca musi - zgodnie z ustawą - najpóźniej 2 dnia przed dniem wyborów wrzucić kopertę do skrzynki nadawczej, a w przypadku głosowania za granicą - na własny koszt przesłać do właściwego konsula.
Dwie ważne poprawki
Jedna z popartych poprawek zakłada, że wyborca głosujący w kraju podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych niezwłocznie po doręczeniu pakietu wyborczego wypełnia kartę do głosowania wkłada ją do koperty na kartę do głosowania, którą zakleja, a następnie kopertę tę wkłada do koperty zwrotnej łącznie z podpisanym oświadczeniem o osobistym i tajnym oddaniu głosu. Adresuje kopertę zwrotną wskazując adres właściwej obwodowej komisji wyborczej i oddaje kopertę zwrotną odpowiednio upoważnionemu pracownikowi Poczty Polskiej albo upoważnionemu pracownikowi urzędu gminy.
Główny Inspektor Sanitarny lub działający z jego upoważnienia inny organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej przekazuje właściwemu organowi gminy w okresie pomiędzy 12 a 2 dniem przed dniem wyborów informację o wyborcach podlegających w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych.
Wyborów 10 maja nie było, termin nowych nieznany
Uchwałę Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie stwierdzenia braku możliwości głosowania na kandydatów w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej opublikowano w Dzienniku Ustaw 1 czerwca. Wynika z niej, że w wyborach prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r. brak było możliwości głosowania na kandydatów. Fakt ten jest równoważny w skutkach z brakiem możliwości głosowania ze względu na brak kandydatów.
Wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki powiedział we wtorek, że marszałek Sejmu Elżbieta Witek ogłosi datę wyborów prezydenckich jeszcze we wtorek lub w środę. Politycy wymieniają najczęściej termin 28 czerwca, jako ostatni, w którym mogą odbyć się wybory tak, aby została utrzymana ciągłość na urzędzie prezydenta RP. Kadencja Andrzeja Dudy kończy się 6 sierpnia.
Zobacz też: Gowin: Termin wyborów - 28 czerwca albo 5 lipca
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
