Nieodpłatna pomoc prawna od stycznia z mediacją i z kontrolą starosty

Źródło: iStock

Od 1 stycznia 2020 roku starostów czekają nowe obowiązki kontrolne w związku ze zmianami w nieodpłatnej pomocy prawnej. Od nowego roku ma też funkcjonować darmowa mediacja, która będzie realizowana w punktach bezpłatnej pomocy prawnej i finansowana przez państwo.

Bezpłatna pomoc świadczona jest w punktach organizowanych przez starostwa powiatowe, które prowadzone są przez adwokatów, radców prawnych, a także przez organizacje pozarządowe. Obok punktów porad prawnych jest też usługa nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego. Polega na udzielaniu porad dostosowanych do indywidualnej sytuacji osoby uprawnionej, zamierzającej samodzielnie rozwiązać problem. W szczególności to porady dla osób zadłużonych, z zakresu spraw mieszkaniowych oraz zabezpieczenia społecznego. Od przyszłego roku wchodzą w życie kolejne rozwiązania ustawy.

Mediacje. Teoria i praktyka ebook

Rafał Morek, Ewa Gmurzyńska

Sprawdź

Cena promocyjna: 75.6 zł

Cena regularna: 84 zł

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł

Kontrola starosty

Mankamentem dotychczasowych rozwiązań był brak dostatecznej kontroli nad sposobem udzielania porad. Ustawa wprowadza więc elementy kontroli jakości.

Nowelizacja ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej wprowadziła zmiany od 1 stycznia 2020 roku. Zgodnie z nimi wprowadzona zostaje kontrola przez starostę wykonania umowy zgodnie z warunkami, na podstawie których organizacje pozarządowe zostały wpisane na listę wojewody oraz przepisów dotyczących uwzględniania w programie kursu doszkalającego wniosków o najczęściej zgłaszanych do nieodpłatnej pomocy problemach w roku poprzednim.

Opinia o udzielonej pomocy do starosty

Ustawa wprowadza oprócz elementów kontroli jakości również możliwość wyrażenia przez osobę uprawnioną anonimowej opinii o udzielonej pomocy. Opinia ta będzie przekazywana do starosty, który jest organizatorem systemu na poziomie lokalnym. Nałożono na niego wyraźny obowiązek analizowania przedstawionych opinii, mając na względzie potrzebę wprowadzenia usprawnień oraz podniesienia jakości nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego.

W ramach już sprawowanej przez starostę kontroli wykonania umowy przez organizację pozarządową, starosta będzie również sprawdzał, czy organizacja udziela nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczy nieodpłatne poradnictwo obywatelskie w punkcie, zgodnie z warunkami wymaganymi przy wpisie tej organizacji na listę podmiotów uprawnionych do prowadzenia punktów, prowadzonej przez wojewodę.

Czytaj też: Finansowe zachęty mają motywować do korzystania z mediacji

Mediacja od 1 stycznia 2020 roku

Kolejne rozwiązanie to finansowana przez państwo nieodpłatna mediacja. Chodzi tu przede wszystkim o sprawy rodzinnej i kwestie związane z opieką nad dziećmi.

Zgodnie z zawartymi w ustawie przepisami przejściowymi, mediacja w docelowym kształcie ma funkcjonować od 2020 r., chyba że podmioty prowadzące punkty - zarówno adwokaci, radcowie prawni, jak i organizacje pozarządowe, które w 2019 r. będą udzielały nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczyły nieodpłatne poradnictwo obywatelskie, zdecydują się na wzbogacenie swoich usług również o nieodpłatną mediację.

Od 1 stycznia tego roku z nieodpłatnej pomocy prawnej może skorzystać każdy, kogo nie stać na poniesienie kosztów takiej porady. Warunkiem jest złożenie takiego oświadczenia. Na terenie kraju funkcjonuje 1500 punktów darmowej pomocy i poradnictwa.

Mapa punktów dostępna jest na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości zobacz TUTAJ