Stowarzyszenie uzasadnia swoją decyzję tym, że osoby starające się o udzielenie ochrony międzynarodowej w Polsce są często skazane na życie poniżej poziomu egzystencji. Skrajnym ubóstwem zagrożone są zwłaszcza rodziny trzy lub więcej osobowe. Polska tym samym nie przestrzega zobowiązań ciążących na niej na mocy prawa Unii Europejskiej – Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/33/UE z dnia 26 czerwca 2013 w sprawie ustanowienia norm dotyczących przyjmowania wnioskodawców ubiegających się o ochronę międzynarodową.
Biologiczne zagrożenie życia
Powołana dyrektywa nakłada na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia osobom ubiegającym się o udzielenie ochrony międzynarodowej świadczeń materialnych pozwalających wnioskodawcom na odpowiedni poziom życia, gwarantujący utrzymanie oraz ochronę zdrowia fizycznego i psychicznego.
- Środki przyznawane przez Polskę osobom ubiegającym się o udzielenie ochrony międzynarodowej nie są wystarczające do zaspokojenia ich podstawowych potrzeb życiowych, co może prowadzić nawet do biologicznego zagrożenia życia - mówi mec. Małgorzata Jaźwińska, członkini zarządu SIP, która z ramienia organizacji wystąpiła ze skargą do Komisji Europejskiej.
W opinii Stowarzyszenia, przyznawane przez władze polskie świadczenia pieniężne na pokrycie we własnym zakresie kosztów pobytu poza ośrodkiem dla cudzoziemców są rażąco niskie, i jako takie nie są zgodne z postanowieniami dyrektywy. - Stoimy na stanowisku, że granica odpowiedniego poziomu życia w Polsce określona została w ustawie o pomocy społecznej, poprzez wskazanie kryteriów dochodowych, których przekroczenie pozbawia prawa do wsparcia ze strony państwa (obecnie jest to 701 zł miesięcznie w przypadku osoby samotnej i 528 zł miesięcznie na osobę w rodzinie, w przypadku gospodarstw wieloosobowych) – wyjaśnia mec. Jaźwińska.
Czytaj w LEX: Obsługa prawna obcokrajowców zamierzających wykonywać pracę w Polsce >
Minimum egzystencji
Stowarzyszenie wskazało w skardze, że w przypadku gospodarstw trzyosobowych lub większych, kwota przyznawanego cudzoziemcom wsparcia finansowego jest znacznie niższa od kryterium socjalnego (w przypadku gospodarstwa trzyosobowego wynosi 450 zł miesięcznie na osobę i jest o 78 zł niższa na osobę niż kryterium socjalne, a w przypadku gospodarstw czteroosobowych i więcej – wynosi 375 zł miesięcznie na osobę, co daje miesięczną kwotę na osobę aż o 158 zł niższą niż minimum socjalne).
Wysokość wsparcia finansowego udzielanego cudzoziemcom w gospodarstwach trzy lub więcej osobowych jest też niższa niż minimum egzystencji, czyli miary ubóstwa wyznaczającej poziom potrzeb, poniżej którego występuje biologiczne zagrożenie życia oraz rozwoju psychofizycznego człowieka. W przypadku gospodarstw trzyosobowych świadczenia przyznawane przez Polskę są niższe niż minimum egzystencji aż o 56,96 zł na osobę w rodzinie trzyosobowej i aż o 158,67 zł mniej na osobę w gospodarstwie czteroosobowym. Może stanowić to zagrożenie dla zdrowia i prawidłowego rozwoju dzieci i ich rodziców ubiegających się w Polsce o status uchodźcy.
