Nowy okres programowania UE oraz pogarszająca się sytuacja finansów samorządowych, to dwa główne tematy wrześniowego posiedzenia Konwentu Prezydentów, który zorganizował Śląski Związek Gmin i Powiatów.
Co będzie finansowała UE?
Jan Olbrycht, poseł do Parlamentu Europejskiego przedstawił aktualny stan negocjacji w zakresie nowego okresu programowania UE na lata 2021-2027. Jak podkreślił proces tworzenia budżetu unijnego dopiero się rozpoczął, a zgodnie z regulacjami jest na to czas do końca 2020 r. Dodał, że w tym czasie nastąpi kilka ważnych momentów, jednym z nich jest wyjście Wielkiej Brytanii z UE, które istotnie wpłynie na stan finansów unijnych i na całe funkcjonowanie wspólnoty. - Jeśli we wskazanym terminie nie uda się wypracować konsensusu w zakresie nowego budżetu, to zostanie wdrożony plan awaryjny. W jego ramach wydatkowanie środków unijnych w pierwszym roku nowej perspektywy będzie przebiegało na dotychczasowych zasadach – wyjaśnił.
Jan Olbrycht odniósł się także do kilku możliwych rozwiązań, które Unia Europejska może wprowadzić w przyszłości, chcąc poprawić stan swoich finansów. Zasygnalizował kwestie, które zdeterminują charakter finansowania UE w kolejnych latach. Będą to m.in. zmiany klimatyczne, polityka miejska czy powiązanie poziomu uzyskiwanych środków unijnych z rządami prawa.
Sytuacja finansowa samorządów
Według śląskich samorządowców ostatnie zmiany podatkowe oraz podwyższenia płacy minimalnej w perspektywie 2020 roku będą miały znaczny wpływ na budżety JST. Piotr Kuczera, Przewodniczący Śląskiego Związku Gmin i Powiatów, prezydent Rybnika podkreślił, że w trakcie dyskusji poruszonej podczas posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego kolejny raz wyartykułowano, że zmiany związane z podatkiem PIT czy wzrostem płacy minimalnej rodzą istotne skutki.
Czytaj w LEX: Niższy PIT i wyższe koszty podatkowe od 1 października 2019 r. >
- Jednocześnie chcę wyraźnie podkreślić, że samorządy popierają sam pomysł podwyższenia płacy minimalnej. Jednak proponujemy, aby nie następowało to kosztem finansów gmin i powiatów, które przeznaczane są na realizację szeregu inwestycji i usług publicznych – powiedział.
Krzysztof Matyjaszczyk, zastępca Przewodniczącego Śląskiego Związku Gmin i Powiatów, prezydent Częstochowy na przykładzie swojego miasta przedstawił skalę strat, które ponosi miasto ze względu na zmiany w systemie finansów jednostek samorządu terytorialnego. Jego zdaniem wydatki, które obciążają miasto i jego mieszkańców oraz przewidywane ubytki w dochodach to łącznie ponad 125 milionów złotych w skali rocznego budżetu miasta.
Czytaj w LEX: Ewidencja księgowa środków związanych z realizacją projektów współfinansowanych z funduszy unijnych >
Edukacja, energia, zmiany w PIT obciążają samorządowe budżety
Jak wyjaśnił, wynikają one ze wzrostu kosztów edukacji przy bardzo dużych brakach w subwencji oświatowej oraz obniżki dochodów, będących skutkiem zmian stawek PIT. To także konsekwencje wzrostu cen prądu, zmian w prawie wodnym czy ustawie dotyczącej przekształcenia prawa użytkowania wieczystego. - Na te zmiany samorządy lokalne nie mają właściwie żadnego wpływu. Ciągle pogarszająca się kondycja finansowa samorządów lokalnych to m.in. efekt stosowanej od dawna, ale obecnie bardzo nasilonej, praktyki przekazywania gminom i powiatom zadań bez zabezpieczenia adekwatnych środków – mówi Krzysztof Matyjaszczyk.
Grażyna Dziedzic, prezydent Rudy Śląskiej, Członek Zarządu Śląskiego Związku Gmin i Powiatów podkreśla też, że w gronie samorządowców powinny odbyć się rozmowy na temat tego, jak optymalnie stworzyć sieć szpitali i podzielić się tymi zadaniami. - Być może należy rozważyć też ponowne przygotowanie propozycji zmian prawnych w odpowiednich przepisach - powiedziała.
Posiedzenie Konwentu Prezydentów Miast na Prawach Powiatu Śląskiego Związku Gmin i Powiatów odbyło się 27 września 2019 r. w Sosnowcu.
ŚZGiP – jest największą regionalną organizacją samorządową w Polsce, zrzeszającą obecnie 137 jednostek samorządu terytorialnego z woj. śląskiego (w tym wszystkie miasta na prawach powiatu), jego misją jest służba na rzecz dobra publicznego w województwie śląskim poprzez wspieranie społeczności i samorządów lokalnych (www.silesia.org.pl).
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
