Według art. 288 kk § 1 kto cudzą rzecz niszczy, uszkadza lub czyni niezdatną do użytku, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Ściganie przestępstwa następuje na wniosek pokrzywdzonego.

 

TSUE: Konfiskata mienia możliwa bez wyroku karnego>>

 

Przestępstwo czy wykroczenie?

Wszystko zależeć będzie od wartości szkody - jeżeli nie przekracza ona 500 zł, mamy do czynienia z wykroczeniem, a nie z występkiem.  Według art.  124 KW za umyślne niszczenie, uszkadzanie lub czynienie cudzej rzeczy niezdatną do użytku grozi kara aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. Karalne są też usiłowanie, podżeganie i pomocnictwo są karalne. Jest to wykroczenie ścigane na wniosek pokrzywdzonego. W razie popełnienia wykroczenia można orzec obowiązek zapłaty równowartości wyrządzonej szkody lub obowiązek przywrócenia do stanu poprzedniego.

 

Przestępstwo umyślne i skutkowe

Strona przedmiotowa  przestępstwa polega na niszczeniu lub uszkodzeniu cudzej rzeczy lub uczynieniu jej niezdatną do użytku. Jest to przestępstwo skutkowe. Uszkodzenie rzeczy to sprawienie, że nie może ona służyć celom, do których była przeznaczona. Uczynienie niezdatnym do użytku oznacza ten sam skutek, ale bez zniszczenia - np. wykręcenie śruby lub zanieczyszczenie paliwa. Przestępstwo można popełnić wyłącznie umyślnie - z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym.

 

Występek chuligański

Do zniszczenia mienia często dochodzi w warunkach występku chuligańskiego. Według art. 115 § 21 takim czynem jest występek polegający na umyślnym zamachu na zdrowie, na wolność, na cześć lub nietykalność cielesną, na bezpieczeństwo powszechne, na działalność instytucji państwowych lub samorządu terytorialnego, na porządek publiczny, albo na umyślnym niszczeniu, uszkodzeniu lub czynieniu niezdatną do użytku cudzej rzeczy, jeżeli sprawca działa publicznie i bez powodu albo z oczywiście błahego powodu, okazując przez to rażące lekceważenie porządku prawnego.

Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Chuligański charakter występku popełnionego na tle rasistowskim >

W takiej sytuacji kara jest surowsza - skazując za występek o charakterze chuligańskim, sąd wymierza karę przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości nie niższej od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. Sąd orzeka nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, chyba że orzeka obowiązek naprawienia szkody, jeżeli pokrzywdzony nie został ustalony, sąd może orzec nawiązkę na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej (art. 57a §  2).

Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Przestępstwa rozbójnicze jako występki o charakterze chuligańskim >