Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: Trybunał, TSUE) wydał wyrok w sprawie C-634/21 | SCHUFA Holding (Scoring) oraz w sprawach połączonych C-26/22 i C-64/22 | SCHUFA Holding (Zwolnienie z pozostałej części długu). Orzeczenie zapadło w czwartek, 7 grudnia 2023 r.

Czytaj również: Unijne rozporządzenie o sztucznej inteligencji nie wyeliminuje ryzyka nadużyć>>

Tło sprawy

Wiele osób zaskarżyło przed sądem administracyjnym w Wiesbaden (Niemcy) odmowę właściwego komisarza ds. ochrony danych podjęcia działań przeciwko niektórym rodzajom działalności SCHUFA, będącego prywatnym biurem informacji kredytowej, którego klientami są w szczególności banki. Sprzeciwiają się scoringowi oraz przechowywaniu informacji dotyczących zwolnienia z pozostałej części długu przejętej z rejestrów publicznych.

Scoring jest matematyczną metodą statystyczną umożliwiającą, oparte na prawdopodobieństwie, ustalenie przyszłego zachowania, takiego jak spłata kredytu. Informacje dotyczące zwolnienia z pozostałej części długu są przechowywane w niemieckim publicznym rejestrze upadłości przez sześć miesięcy, podczas gdy kodeks postępowania niemieckich biur informacji kredytowej przewiduje dla ich własnych baz danych okres przechowywania wynoszący trzy lata. Sąd administracyjny zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości o wyjaśnienie zakresu ochrony danych osobowych przewidzianej w ogólnym rozporządzeniu o ochronie danych (tj. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE, dalej: RODO).

 

Sprawdź również książkę: Instytucje gospodarki rynkowej >>


Zautomatyzowane podejmowanie decyzji w indywidualnych przypadkach co do zasady zakazane przez RODO

W odniesieniu do scoring Trybunał orzekł, że należy go uznać za „zautomatyzowane podejmowanie decyzji w indywidualnych przypadkach”, co do zasady zakazane przez RODO, o ile klienci SCHUFA, tacy jak banki, przypisują mu decydującą rolę przy udzielaniu kredytów. Według sądu administracyjnego w Wiesbaden sytuacja taka ma miejsce. Do sądu tego należy ocena, czy niemiecka federalna ustawa o ochronie danych zawiera, zgodnie z RODO, ważny wyjątek od tego zakazu. Jeżeli tak jest, sąd ten będzie musiał ponadto sprawdzić, czy spełnione są ogólne warunki przetwarzania danych przewidziane w RODO.

Odnosząc się zaś do informacji dotyczących zwolnienia z pozostałej części długu Trybunał uznał za sprzeczne z RODO to, że prywatne biura przechowują takie dane dłużej niż publiczny rejestr upadłości. Zwolnienie z pozostałej części długu ma bowiem na celu umożliwienie zainteresowanej osobie ponownego uczestnictwa w życiu gospodarczym, a zatem ma dla niej egzystencjalne znaczenie. Tymczasem informacje te są zawsze wykorzystywane jako czynnik negatywny przy ocenie zdolności kredytowej danej osoby. W niniejszym przypadku niemiecki ustawodawca przewidział przechowywanie danych przez okres sześciu miesięcy. W jego ocenie po upływie tego okresu prawa i interesy osoby, której dane dotyczą, mają zatem pierwszeństwo przed prawem i interesem ogółu w zakresie dysponowania tą informacją.

W zakresie, w jakim przechowywanie danych jest niezgodne z prawem, jak ma to miejsce po upływie sześciu miesięcy, osoba, której dane dotyczą, ma prawo do usunięcia tych danych, a biuro jest zobowiązane do ich usunięcia bez zbędnej zwłoki.

Co się tyczy równoległego przechowywania takich informacji przez SCHUFA przez okres tych sześciu miesięcy, do sądu administracyjnego należy wyważenie wchodzących w grę interesów w celu dokonania oceny ich zgodności z prawem. Jeżeli dojdzie do wniosku, że równoległe przechowywanie danych przez sześciu miesięcy jest zgodne z prawem, osoba, której dane dotyczą, będzie miała jednak prawo sprzeciwić się przetwarzaniu jej danych oraz prawo do ich usunięcia, chyba że SCHUFA wykaże istnienie nadrzędnych prawnie uzasadnionych podstaw.

Wreszcie Trybunał podkreślił, że sądy krajowe powinny mieć możliwość sprawowania pełnej kontroli nad każdą prawnie wiążącą decyzją organu nadzorczego.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.