Ustawa ma na celu dostosowanie polskiego prawa do unijnych rozporządzeń, które dotyczą Systemu Informacyjnego Schengen (SIS). W ramach modernizacji tego systemu wprowadzone zostaną nowe kategorie wpisów danych do SIS. Zmiany przyczynią się do utrzymania wysokiego poziomu bezpieczeństwa i sprawiedliwości w Unii Europejskiej. Będzie to możliwe dzięki współpracy operacyjnej między np. Strażą Graniczną, Policją, organami celnymi czy imigracyjnymi. Dotyczy to także organów, które odpowiadają za zapobieganie przestępstwom, ich wykrywanie, prowadzenie w ich sprawie postępowań przygotowawczych, a także ściganie przestępstw oraz wykonywanie kar.
Czytaj też: Zakaz środków o skutku równoważnym z odprawą graniczną a obowiązki przewoźników w strefie Schengen >
Nowe kategorie wpisów danych SIS
Dodane zostaną nowe kategorie wpisów danych do Systemu Informacji Schengen (SIS), m.in.:
- wprowadzenie do SIS danych daktyloskopijnych (odbitek linii papilarnych palców oraz odbitek linii papilarnych dłoni) znalezionych na miejscu poważnego przestępstwa, w tym o charakterze terrorystycznym i uznanych za należące do sprawcy, w celu poszukiwania osób podejrzanych w ramach prowadzonego postępowania przygotowawczego;
- wpisy tzw. prewencyjne o małoletnich zagrożonych uprowadzeniem przez rodzica, członka rodziny lub opiekuna oraz małoletnich, którym należy uniemożliwić podróżowanie ze względu na realne zagrożenie, iż staną się ofiarami przestępstw terrorystycznych lub wezmą udział w popełnianiu takich przestępstw bądź zostaną zwerbowane lub zaciągnięte do ugrupowań zbrojnych lub zmuszone do aktywnego udziału w działaniach wojennych;
- wpisy tzw. prewencyjne o małoletnich i osobach pełnoletnich, którym należy uniemożliwić podróżowanie dla ich własnej ochrony, ze względu na ryzyko bycia ofiarą handlu ludźmi, przymusowego małżeństwa lub zastosowania przemocy warunkowanej płcią;
- wpisy na potrzeby rozpytania kontrolnego pozwalającego na wstępne przesłuchanie osoby przez państwo członkowskie;
- wpisy dla celów powrotu dokonywane na podstawie decyzji wydanych przez państwa członkowskie o zobowiązaniu do powrotu cudzoziemców nielegalnie przebywających na terytorium UE.
Ustawa zmienia także zakres danych zamieszczanych w ramach poszczególnych kategorii wpisów, modyfikuje krąg organów uprawnionych do dokonywania wpisów danych SIS, jak również poszerza krąg organów uprawnionych do bezpośredniego dostępu do Krajowego Systemu Informatycznego w celu wglądu do poszczególnych rodzajów wpisów zamieszczonych w SIS.
Czytaj także: System Schengen bogatszy o dane dzieci ukrywających się lub zagrożonych>>
Skorelowaniu Krajowego Systemu Informatycznego z SIS
Ponadto celem ustawy jest wprowadzenie zmian służących skorelowaniu Krajowego Systemu Informatycznego (KSI) z SIS, gdyż rozporządzenia unijne wprowadziły zmiany, które służą zwiększeniu wydajności oraz skuteczności operacyjnej SIS.
Znaczna liczba zmian m.in. w słowniczku ustawy zmierza do uporządkowania pojęć w niej stosowanych ze względu na zmianę treści definicji wprowadzonych w rozporządzeniach unijnych. Jednocześnie zdefiniowaniu podlegają nowe pojęcia, takie jak:
- tożsamość przywłaszczona,
- dane biometryczne,
- dane daktyloskopijne,
- użytkownik instytucjonalny,
- użytkownik indywidualny
- użytkownik końcowy.
W konsekwencji zmian wprowadzonych w ustawie w zakresie nowych kategorii wpisów oraz nowej kategorii przedmiotów objętych wpisami do SIS, co wiązało się także ze zmianą kręgu podmiotów uprawnionych do dokonywania wpisów i wglądu do danych SIS, znowelizowano także:
- ustawę z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym,
- ustawę z 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej,
- ustawa z 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych,
- ustawę z 18 września 2001 r. – Kodeks morski,
- ustawę z 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze
- ustawę z 12 kwietnia 2018 r. o rejestracji jachtów i innych jednostek pływających o długości do 24 m.
Termin wejścia w życie przepisów
Ustawa wejdzie w życie z dniem określonym w decyzji Komisji Europejskiej, zgodnie z art. 66 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1861 z 28 listopada 2018 r. w sprawie utworzenia, funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen (SIS) w dziedzinie odpraw granicznych, zmiany konwencji wykonawczej do układu z Schengen oraz zmiany i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1987/2006 oraz art. 79 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1862 z 28 listopada 2018 r. w sprawie utworzenia, funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen (SIS) w dziedzinie współpracy policyjnej i współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych, zmiany i uchylenia decyzji Rady 2007/533/WSiSW oraz uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1986/2006 i decyzji Komisji 2010/261/UE, z wyjątkiem art. 1 pkt 1, 12, 14 i 15 oraz art. 8 ust. 2, które wejdą w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.