Po przeprowadzeniu się w 2008 r. do Zjednoczonego Królestwa nabył on obywatelstwo brytyjskie, zachowując przy tym obywatelstwo rumuńskie. W tym właśnie państwie – w którym zamieszkuje – w 2017 r. zmienił imię i tytuł grzecznościowy z form żeńskich na męskie, a w 2020 r. uzyskał prawne uznanie swojej męskiej tożsamości płciowej.
W maju 2021 r., na podstawie dwóch dokumentów wydanych w Zjednoczonym Królestwie, poświadczających te zmiany, obywatel ten zwrócił się do rumuńskich organów administracyjnych o zamieszczenie w jego akcie urodzenia wzmianek o zmianie imienia, płci i osobistego numeru identyfikacyjnego, tak aby akt ten odpowiadał płci męskiej. Ponadto wniósł o wydanie nowego aktu urodzenia zawierającego te nowe adnotacje.
Postępowanie w sprawie zmiany tożsamości płciowej
Organy rumuńskie oddaliły jednak te wnioski i wezwały go do wszczęcia nowego postępowania w sprawie zmiany tożsamości płciowej przed sądami rumuńskimi. Opierając się na prawie do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium Unii, zainteresowany obywatel zwrócił się do sądu w Bukareszcie o nakazanie dostosowania jego aktu urodzenia do nowego imienia i tożsamości płciowej prawomocnie uznanej w Zjednoczonym Królestwie.
Sąd ten zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniem, czy uregulowanie krajowe stanowiące podstawę odmownej decyzji organów rumuńskich jest zgodne z prawem Unii i czy brexit2 ma wpływ na rozpatrywany spór.
Odmowa sprzeczna z prawem Unii
Trybunał odpowiedział, że uregulowanie państwa członkowskiego odmawiające uznania i wpisania w akcie urodzenia obywatela zmiany imienia i tożsamości płciowej uzyskanej zgodnie z prawem w innym państwie członkowskim, w niniejszym przypadku w Zjednoczonym Królestwie, jest sprzeczne z prawem Unii. Odnosi się to również do przypadku, gdy wniosek o uznanie tej zmiany złożono po wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa z Unii.
Na wstępie Trybunał zauważył, że do leżącej u podstaw sporu zmiany imienia i tożsamości płciowej doszło, odpowiednio, przed brexitem i w następującym po nim okresie przejściowym. Zmianę tę należy zatem uznać za uzyskaną w państwie członkowskim Unii. Okoliczność, że Zjednoczone Królestwo nie jest już państwem członkowskim Unii, nie wpływa na stosowanie prawa Unii w tym przypadku.
Zobacz również: Rodzic, który zmienia płeć, dzieci pozywać nie musi
Prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu
Trybunał wyjaśnił następnie, że odmowa uznania przez państwo członkowskie zmiany tożsamości płciowej uzyskanej zgodnie z prawem w innym państwie członkowskim stanowi przeszkodę w wykonywaniu prawa do swobodnego przemieszczania się i pobytu. Podkreślił, że tożsamość płciowa, podobnie jak imię, jest podstawowym elementem tożsamości osobistej. Wynikająca z takiej odmowy rozbieżność w odniesieniu do tożsamości stwarza
trudności w wykazaniu swojej tożsamości w życiu codziennym, a także poważne niedogodności zawodowe, administracyjne i prywatne.
Wreszcie Trybunał orzekł, że brak jest uzasadnienia dla tej odmowy uznania i dla wymuszenia na zainteresowanym wszczęcia nowego postępowania w sprawie zmiany tożsamości płciowej w państwie członkowskim pochodzenia, narażającego go na ryzyko, iż zakończy się ono wynikiem innym niż przyjęty przez organy państwa członkowskiego, które zgodnie z prawem zezwoliły na zmianę imienia i tożsamości płciowej. W tym kontekście przypomniał również, że z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wynika, iż państwa są zobowiązane wprowadzić jasną i przewidywalną procedurę prawnego uznania tożsamości płciowej umożliwiającą zmianę płci.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
