W marcu 2015 r. do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji wpłynęło pismo Jana O. z prośbą o umorzenie zaległości w płatności opłat abonamentowych oraz wstrzymanie egzekucji. Wnioskodawca poinformował, iż Urząd Skarbowy w Grodzisku Mazowieckim dokonał zajęcia jego emerytury tytułem zaległości w płatności opłat abonamentowych RTV pozbawiając go potrzebnych na pokrycie bieżących kosztów utrzymania. Ponadto skarżący oświadczył, iż nie zawierał z Pocztą Polską S.A. pisemnej umowy na świadczenie usług abonamentowych. Nie może być zatem zmuszana do zapłaty zaległości, bez wyrażenia woli na piśmie, że za tę usługę zapłaci.

Czytaj też: Pobieranie opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych - uwagi na tle orzecznictwa sądów administracyjnych >

Czytaj też: RPO: Abonament rtv należy stworzyć od nowa>
Prośba o umorzenie zaległości

W kwietniu 2015 r. do KRRiT wpłynęło kolejne pismo strony z prośbą o umorzenie zaległości w płatności opłat abonamentowych RTV, a miesiąc później - prośba o zwrot dwóch rat potrąconych ze świadczenia emerytalnego w łącznej wysokości 1 121,56 złotych. Emeryt Jan O. wyjaśnił, iż Naczelnik Urzędu Skarbowego uchylił zajęcie prawa majątkowego.

Po kolejnej wymianie pism we wrześniu 2015 r. KRRiT wydała decyzję odmawiającą umorzenia zaległości w płatności opłat abonamentowych za okres od dnia 1 stycznia 2009 r. do dnia 31 sierpnia 2015 r.

WZORY DOKUMENTÓW:

 

 Organ odwoławczy wezwał stronę do uzupełnienia materiału dowodowego o dokumenty:

  • aktualną decyzję organu emerytalno-ramowego lub aktualny odcinek o wysokości pobieranej emerytury,
  • ewentualnie zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o osiąganych dochodach lub kopii rozliczenia podatkowego PIT za ostatni rok,
  • aktualne zaświadczenia o dochodach lub bezrobociu osób prowadzących z abonentem wspólne gospodarstwo domowe,
  • zaświadczenia potwierdzającego liczbę osób wchodzących w skład gospodarstwa domowego,
  • przedłożenie innych dokumentów potwierdzających szczególne względy społeczne lub przypadki losowe, w tym zdrowotne, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania.

Skarżący wyjaśnił iż ukończył 68 lat, a pogarszająca się sytuacja zdrowotna zmusiła się go do przejścia do rentę. Od trzech lat przebywa na emeryturze, która wynosi 1800 zł, a znaczną jej część przeznacza na pokrycie kosztów związanych z utrzymaniem gospodarstwa domowego oraz z zakupem lekarstw. We wspólnym gospodarstwie domowym przebywa żona, która otrzymuje emeryturę w wysokości 1560 zł. Małżonkowie zmagają się z licznymi chorobami przewlekłymi. Konieczność ciągłej diagnostyki oraz koszty związane z leczeniem znacząco obciążają domowy budżet. Skarżący wskazał, iż pomimo licznej korespondencji skierowanej do Poczty Polskiej SA. oraz KRRiT sprawa nie została ostatecznie zakończona.

Krajowa Rada nie przychyliła się do prośby emeryta. Stwierdziła bowiem, że okoliczności zdrowotne nie wpływają na decyzję o zaprzestaniu wnoszenia opłat. Z wystąpienia abonenta nie sposób wnioskować, że sytuacja zdrowotna miała wpływ na jego kondycję finansową w stopniu uniemożliwiającym realizację obowiązku uiszczania opłat oraz pozbawiła wnioskodawcę środków potrzebnych na pokrycie zaległości.

Czytaj też: Przesłanka wieku 75 lat jako okoliczność zwalniająca z obowiązku uiszczania opłaty abonamentowej >

WSA uchyla decyzję Rady

Decyzję tę Jan O. zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. WSA w Warszawie 19 grudnia 2017 roku uchylił tę decyzję.  W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego decyzja organu I instancji naruszała art. 107 par. 3 k.p.a., zgodnie z którym uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej.  

Natomiast uzasadnienie prawne - wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów prawa. W uzasadnieniu decyzji organ I instancji ograniczył się do przytoczenia treści art. 10 ustawy o opłatach abonamentowych. KRRiT pominęła przy tym zupełnie uzasadnienie faktyczne. Pominięcie tego elementu w decyzji przesądza o jej wadliwości.

Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji mogła umorzyć lub rozłożyć na raty zaległości w płatności opłat abonamentowych, a także - odsetki za zwłokę.

NSA nie zgadza się z sądem I instancji

Z wyrokiem WSA nie zgodziła się Rada i wniosła skargę kasacyjną. Po rozpoznaniu w 5 stycznia 2022 r. NSA uchylił zaskarżony wyrok w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie,

Według NSA błędem sądu I instancji było rozpoznanie decyzji wcześniejszej z września 2015 r. o odmowie umorzenia zaległości, która została uchylona przez decyzję ostateczną z grudnia 2016 r. - także odmowną.

Sąd I instancji najpierw winien był dokonać oceny legalności zaskarżonej decyzji ostatecznej, z uwzględnianiem regulacji z art. 134 § 1 p.p.s.a. W razie stwierdzenia zaistnienia przesłanek z art. 145 par. 1 pkt 1) p.p.s.a. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie winien był uwzględnić skargę uchylając decyzję ostateczną w całości albo w części. Dopiero w takiej sytuacji, mógł mieć zastosowanie art. 135 p.p.s.a. przez uchylenie decyzji KRRiT z września 2015 r., która ponownie zaistniałaby w obiegu prawnym.

Tymczasem, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził naruszenie przepisów postępowania badając w pierwszej kolejności nieistniejącą w obiegu prawnym decyzję z września 2015 r., a w konsekwencji nie przeprowadził kontroli legalności decyzji ostatecznej., wydanej w grudniu 2016 r. o odmowie umorzenia zaległości.

Wyrok NSA o sygnaturze I GSK 2121/18 z 5 stycznia 2022 r.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.