Trybunał Konstytucyjny uznał w wyroku z 18 lipca 2013 r. (SK 18/19), że stawka 75 proc. podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodu nieujawnionego przez podatnika jest zgodna z konstytucją.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pozwalający na nałożenie 75 proc. stawki podatku na dochód z nieujawnionego źródła, nie przewiduje kary bądź środka karnego, w szczególności w postaci przepadku mienia. Podatek od dochodów nieujawnionych stanowi nadzwyczajną reakcję ustawodawcy na zjawisko zatajania uzyskiwanych przez podatnika przychodów, a wysoka stawka tego podatku umożliwia odzyskanie przez państwo nieuiszczonego podatku, należnych odsetek za zwłokę oraz pokrycie kosztów prowadzonych postępowań. Poza tym ma zniechęcać do oszustw podatkowych.
Za niezgodny z konstytucją uznał natomiast Trybunał przepis pozwalający urzędowi skarbowemu ustalić wysokość nieujawnionych przychodów na podstawie poniesionych przez podatnika wydatków i wartości zgromadzonego przez niego mienia i orzekł, że narusza on zasadę sprawiedliwości społecznej i prawo własności podatnika. Według Trybunału niezgodny z konstytucją jest także przepis dotyczący przedawnienia tego zobowiązania, wynikający z ordynacji podatkowej. TK uznał, że podatnik musi mieć prawo powoływania się na zarzut przedawnienia zobowiązania podatkowego. Przepis ten straci moc z upływem osiemnastu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw.
Stwierdzając naruszenie art. 2 w związku z art. 64 ust. 1 konstytucji przez te przepisy, Trybunał Konstytucyjny wskazał, że są one obarczone bardzo poważnymi wadami legislacyjnymi dotyczącymi ich konstrukcji i treści. Wprowadzając szczególnie restrykcyjną instytucję podatku od dochodów nieujawnionych, ustawodawca unormował ją w trzech lakonicznych przepisach, które w większości okazały się nieprecyzyjne i niejednoznaczne.
Podstawowy zarzut, jaki Trybunał postawił zaskarżonym regulacjom, dotyczy wyjątkowo niejasnego ukształtowania pojęcia przychodu nieznajdującego pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzącego ze źródeł nieujawnionych, niejednoznacznego określenia zasad dotyczących biegu terminu do ustalenia zobowiązania podatkowego w podatku od dochodów nieujawnionych oraz braku możliwości uwzględnienia zarzutu przedawnienia zobowiązania podatkowego powstałego na zasadach ogólnych.
Opracowanie: Jolanta Mazur, RPE WKP
Źródło: www.trybunal.gov.pl, stan z dnia 19 lipca 2013 r.