Stanowisko Rzecznika Praw Pacjenta poprzedziły m.in wystąpienia Rzecznika Praw Obywatelskich do ministra sprawiedliwości i ministra zdrowia, a także raport Helsińskiej Funadacji Praw Człowieka, w którym opisano sytuacje w ośrodku i wskazywano na łamianie praw przebywających tam osób. Do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka - o czym informował LEX.pl - skierowana została skarga jednego z pacjentów, wskazano w niej naruszenie Konwencji Praw Człowieka m.in. w zakresie zakazu podwójnego karania za ten sam czyn.
Kary nie bardziej dotkliwe niż w innych placówkach
RPP podkreśla, że stopień przestrzegania praw pacjentów KOZZD-u kształtuje się na podobnym poziomie, jak w wielu innych psychiatrycznych podmiotach leczniczych, nie wykazując tendencji negatywnych. Dodaje, że obowiązujące obecnie przepisy zapewniają ochronę tych praw.
- Krótkotrwałe ograniczenie możliwości dokonywania zakupów przez osoby z zaburzeniami psychicznymi, będące skutkiem ich wulgarnego zachowania wobec personelu KOZZD, nie jest działaniem bardziej dotkliwym niż wielomiesięczne rozdzielenie małżonków w podeszłym wieku w zakładzie opiekuńczo-leczniczym czy dramat matki, która na przyjęcie swojego małego dziecka na oddział psychiatryczny musi oczekiwać nawet kilka miesięcy - dodaje.
RPP zarzuca RPO: ocena wizytacji raz do roku
Rzecznik podnosi też, że prezentowana w przestrzeni medialnej ocena funkcjonowania 60-łóżkowego ośrodka w Gostyninie opiera się na obserwacjach pracowników Biura Rzecznika Praw Obywatelskich "w czasie kilkunastogodzinnych wizytacji, przeprowadzanych raz w roku". Podkreśla, że ocena Biura RPP to efekt kompleksowej analizy przestrzegania praw pacjentów w placówkach o profilu psychiatrycznym, opartej na systematycznej, codziennej i wielopłaszczyznowej działalności Rzeczników Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego.
- Pacjentom ośrodka w Gostyninie należy się humanitarne traktowanie. Jednocześnie z uwagi na występowanie sytuacji wulgarnego i agresywnego traktowania personelu przez pacjentów, kierownik ośrodka powinien mieć prawo do podejmowania doraźnych decyzji przyczyniających się do zgodnego z normami funkcjonowania chorych z zaburzeniami psychicznymi jak i personelu KOZZD, z jednoczesnym poszanowaniem dóbr osobistych pacjentów - zaznacza.
Apel o odpowiedzialność
W ocenie RPP, działania na rzecz osób przebywających w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zaburzeniom Dyssocjalnym powinny cechować się wysokim stopniem odpowiedzialności i uwzględniać potencjalne zagrożenia destrukcyjne dla funkcjonowania społeczności ośrodka.
- Nie można formułować wniosków i zaleceń, które nie uwzględniają całościowo specyfiki tej placówki. Przestrzeganie praw osób przebywających w ośrodku w Gostyninie powinno być przedmiotem stałego zainteresowania powołanych do tego osób i instytucji - dodaje.
Zaznacza równocześnie, że ze strony RPP takie wsparcie było i jest zapewnione dzięki pracy i zaangażowaniu Rzecznika Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego, możliwości kontaktu z pracownikami Biura za pośrednictwem bezpłatnej, ogólnopolskiej infolinii - 800 190 590 oraz możliwość przekazywania skarg i wniosków do Rzecznika.