Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro skierował do Sądu Najwyższego kasację od tego wyroku, wnosi o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy o ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Koninie.
Czytaj: Trzy lata więcej na wniesienie skarg nadzwyczajnych w starych sprawach>>
Areszt za "wrogie" wydawnictwa
Mężczyzna odpowiadał za popełnienie przestępstwa z art. 48 ust. 2 i 3 dekretu z 12 grudnia 1982 roku o stanie wojennym, polegającego na rozpowszechnianiu wspólnie i w porozumieniu z inną sobą, na terenie zakładu pracy, nielegalnych wydawnictw niepodległościowych, uznawanych przez ówczesne władze za wrogie, fałszywe i mogące wywołać niepokój publiczny lub rozruchy. Areszt został uchylony 11 stycznia 1983 roku, a wyrokiem z 28 kwietnia 1983 roku sąd umorzył wobec niego postępowanie.
W wyniku rozpoznania rewizji nadzwyczajnej wniesionej na korzyść mężczyzny przez Naczelnego Prokuratora Wojskowego, Sąd Najwyższy zmienił zaskarżony wyrok i uniewinnił Henryka B.
Represjonowany mężczyzna dochodził przed Sądem Okręgowym w Koninie kwoty 16 tysięcy złotych tytułem zadośćuczynienia za krzywdy poniesione w związku z niesłusznym zatrzymaniem i aresztowaniem. Wyrokiem z dnia 1 czerwca 2009 roku sąd żądanie oddalił. Odmawiając uwzględnienia wniosku sąd stwierdził, że wobec mężczyzny nie zachodziły podstawy do unieważnienia wyroku z 28 kwietnia 1983 roku na podstawie ustawy z 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (zwanej też „ustawą lutową”), gdyż został już wcześniej uniewinniony przez Sąd Najwyższy. Wskazał również, że nie był on internowany w związku z wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego. Zdaniem sądu przyznania zadośćuczynienia nie uzasadniają również względy słuszności.
Orzeczenie nie zostało zaskarżone przez żaden uprawniony podmiot i uprawomocniło się w pierwszej instancji w dniu 15 lipca 2009 roku.
Wyrok wadliwy, naruszenie przepisów prawa
Prokurator Generalny nie zgodził się z rozstrzygnięciem Sądu Okręgowego w Koninie, wskazując że wyrok jest oczywiście wadliwy, gdyż zapadł z rażącym naruszeniem przepisów prawa.
- Nie budzi wątpliwości, że wnioskujący o zadośćuczynienie represjonowany mężczyzna został zatrzymany i tymczasowo aresztowany w związku z działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. Nie uzyskał również jakiegokolwiek odszkodowania ani zadośćuczynienia w związku z tą działalnością. Został nadto uniewinniony w wyniku wniesienia nadzwyczajnego środka zaskarżenia - wskazano w kasacji.
Podkreślono, że nie sposób doszukać się racjonalnych argumentów, które uzasadniałyby wyeliminowanie z kręgu osób uprawnionych do otrzymania rekompensaty na podstawie ustawy lutowej, tych niesłusznie represjonowanych, którzy zostali uniewinnieni, lub wobec których umorzono postępowanie na podstawie art. 17 par. 1 lub 2 Kodeksu postępowania karnego, w efekcie rozpoznania nadzwyczajnych środków zaskarżenia, zanim przepisy tej ustawy zaczęły obowiązywać.
- Przeciwnie, na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z 23 lutego 1991 r. możliwe jest uzyskanie odszkodowania i zadośćuczynienia, jeżeli w okresie od 1 stycznia 1944 r. do 31 grudnia 1989 r. zapadło orzeczenie - niezależnie od tego w jakim trybie je wydano: zwykłym czy w wyniku wniesienia nadzwyczajnych środków zaskarżenia - o uniewinnieniu lub umorzeniu postępowania z wymienionych wyżej powodów, a zarzucany czyn był związany z działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, zastosowano zatrzymanie lub tymczasowe aresztowanie i nie zapadało wcześniej prawomocne orzeczenie o zasądzeniu odszkodowania i zadośćuczynienia - wskazano.
W świetle powyższego zawarto w kasacji stanowisko, że wydając kwestionowane rozstrzygnięcie, Sąd Okręgowy w Koninie rażąco naruszył przepisy ustawy lutowej błędnie przyjmując, że uniewinnienie wnioskodawcy wskutek wniesienia nadzwyczajnego środka zaskarżenia tj. rewizji nadzwyczajnej, wyłącza możliwość zasądzenia zadośćuczynienia w trybie tej ustawy.
Prokurator Generalny wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy o ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Koninie.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.