Projekt nowelizacji ustawy o kuratorach sądowych budzi w środowisku kuratorskim mieszane uczucia, tym bardziej że obowiązków, także nowych im nie zabraknie. Od 1 września obowiązują m.in. przepisy ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, zmienia się również kodeks karny wykonawczy. - Nasz protest dotyczyć będzie zarówno tego co jest proponowane w noweli - bo nie ze wszystkim się zgadzamy, choć nie mówimy, że wszystko jest złymi rozwiązaniami, jak i podwyżek, mobbingu i przestrzegania podstawowych praw pracowniczych. Nadal mamy mocne poczucie, że kuratorów prawa pracownicze nie obejmują. I to widać np. w sprawie dojazdów do pracy. W opracowywanej noweli jest zapis o ryczałcie, ale w naszej ocenie przepis będzie martwy, bo trudno będzie spełnić wszystkie warunki - mówiła Prawo.pl zapowiadając wydarzenie Aleksandra Szewera-Nalewajek, przewodnicząca OZZKS.

Czytaj: Czarne chmury nad wymiarem sprawiedliwości - podwyżki dla kadry albo jesień protestów >>

 

 

Trochę dobrych rozwiązań, ale i te nie do zaakceptowania

Opinie do projektu noweli ustawy o kuratorach sądowych przygotowała także Krajowa Rada Kuratorów. Wskazała w niej, że zawiera on "część rozwiązań, która wychodzi naprzeciw oczekiwaniom środowiska".  Wśród nich wskazała: uregulowanie ustawowe kwestii finansowania ośrodków kuratorskich i zatrudnionych tam kuratorów, planowane obligatoryjne utworzenie sekretariatów we wszystkich zespołach kuratorskiej służby sadowej, wprowadzenie oczekiwanej ochrony prawnej i zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w odniesieniu zarówno do kuratorów zawodowych,  jak i kuratorów społecznych, wprowadzenie możliwości zapewnienia pomocy psychologicznej, ujednolicenie  procedury naboru na aplikację kuratorską, wprowadzenie czwartego stopnia awansowego, czy też ustanowienie Dnia Kuratora Sądowego.

- Jednocześnie Krajowa Rada Kuratorów odnosi się negatywnie do rozwiązań mających na celu odstąpienie od ustalania w drodze rozporządzenia standardów obciążenia obowiązkami, pominięcia udziału samorządu w wyborze czy chociażby opiniowaniu kandydata na stanowisko Kuratora Okręgowego, wyłączenia udziału okręgowego zgromadzenia kuratorów sądowych z wyboru rzecznika dyscyplinarnego oraz nieustanowienia zastępcy rzecznika dyscyplinarnego, jak również wyłączenia z kompetencji samorządu zawodowego sądownictwa dyscyplinarnego - wskazano.

Czytaj w LEX: Nawiązanie stosunku pracy z kuratorem sądowym >>>

Kuratorzy chcieliby również m.in., by uregulowano kwestie np. ich dojazdów do pracy, czy bezpieczeństwa. Projekt teoretycznie idzie w tym kierunku, problem w tym, że zdaniem samych kuratorów proponowane przepisy będą martwe. Zapisano to bowiem tak, że kuratorowi będzie mógł zostać przyznany ryczałt w związku z używaniem prywatnego samochodu do celów służbowych, ale w przypadkach wymagających ponadprzeciętnego używania auta. Wniosek ma kierować kierownik zespołu kuratorskiej służby sądowej, za pośrednictwem kuratora okręgowego, w ramach dostępnych środków finansowych w planie finansowym sądu, w dodatku na podstawie umowy o używanie samochodu prywatnego do celów służbowych, a kropkę nad "i", czyli decyzje ma wydawać prezes sądu okręgowego.

Czytaj: Kurator może dostać zwrot za przejazdy swoim autem, ale droga do niego będzie wyboista >>

WZORY DOKUMENTÓW:

 

Sporo emocji budzi także to, że w myśl nowej regulacji kuratora okręgowego będzie powoływał minister sprawiedliwości także spośród kandydatów spoza okręgu. Co więcej, bez obligu konsultacji z kuratorami, może to konsultować ze zgromadzeniem okręgowym kuratorów, ale nie musi.
Kolejna kwestia to dyscyplinarki. - Dla nas te zmiany to sygnał, że nam się nie ufa, że resort uważa, że robimy błędy, nie pracujemy. Nie wiadomo na jakiej zasadzie mają być wybierane te osoby, ani minister, ani prezesi sądów nie znają wszystkich kuratorów, ich kompetencji. Kto ma oceniać, kto będzie dobrym kandydatem? - mówiła na etapie konsultacji Szewera-Nalewajek. I przypominała, że obecnie rzecznik jest wybierany przez zgromadzenie kuratorów okręgowych.

Przy okazji protestu wraca również sprawa odzieży służbowej, lub ekwiwalentu za zniszczoną odzież prywatną i generalnie bezpieczeństwa kuratorów.

Czytaj w LEX: Czy kuratorowi sądowemu potrzebna jest mediacja? >>>

 

Poparcie z różnych stron - także od sędziów rodzinnych

Protest kuratorów popiera m.in.  Międzyzakładowa Organizacja Związkowa NSZZ „Solidarność” Pracowników Sądownictwa i Prokuratury, Stowarzyszenie Adwokackie Defensor Iuris, ale też Stowarzyszenie Sędziów Rodzinnych w Polsce.

Sędziowie w swoim stanowisku wskazali, że "kurator sądowy to niezwykle ważny organ pomocniczy sądu". - Dzięki wizytom kuratorów w środowisku rodzinnym i stałym nadzorom nad rodziną, sędzia ma bezpośrednią wiedzę o aktualnej sytuacji, dzięki czemu może podjąć najlepszą decyzję w sprawach między innymi pozbawienia, ograniczenia lub zawieszenia władzy rodzicielskiej, ustalenia miejsca pobytu dzieci, o kontaktach rodzica z dziećmi. W bardzo trudnych przypadkach, gdy dobro dziecka jest zagrożone kurator uczestniczy w kontaktach rodzica z dzieckiem czy wykonuje orzeczenia sądu opiekuńczego związane z odebraniem dziecka - podkreślają.

Dodają, że kurator nie tylko kontroluje poczynania członków rodziny, ale również służy pomocą ofiarom przemocy w rodzinie poprzez pokierowanie do odpowiednich służb pomocowych, złożenie zawiadomienia o przestępstwie, branie udziału w grupach roboczych Zespołów Interdyscyplinarnych w ramach Niebieskiej Karty. - Kurator sprawuje również nadzór nad osobami nieletnimi, uzależnionymi od alkoholu i środków odurzających, kontroluje opiekę nad osobami ubezwłasnowolnionymi. Wykonuje także wywiady w miejscu zamieszkania osób chorych psychicznie i wymagających umieszczenia w domach pomocy społecznej na podstawie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Kuratorzy w sprawach karnych wykonują liczne dozory, w szczególności skazanych na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem i skazanych na warunkowym zwolnieniu. Wszystkie wykonywane czynności i płynące z nich wnioski kuratorzy muszą należycie udokumentować w sprawozdaniach z dozoru i nadzoru lub wywiadach środowiskowych - czytamy w stanowisku sędziów.

Czytaj też: Penologia jako podstawa polityki karnej. Wybrane teoretyczne kwestie prawne związane z pracą kuratora sądowego >>>

Stowarzyszenie dodaje, że z tych wszystkich względów zawód kuratora musi być właściwie uregulowany prawnie i doceniony finansowo. - Braki kadrowe kuratorów prowadzą bowiem do znacznego wydłużenia procedur w sprawach rodzinnych, które wymagają podejmowania sprawnych decyzji w reakcji na dynamiczne zmiany sytuacji rodzinnej wymagających natychmiastowej interwencji. W sprawach karnych zaś uniemożliwiają należyte sprawowanie kontroli nad wykonaniem kar, co niweczy podstawowy cel wymiaru sprawiedliwości, jakim jest prawidłowe wykonanie wydanego przez sąd wyroku i resocjalizacja skazanych. Braki sprzętowe utrudniają kuratorom prowadzenie dokumentacji ich czynności - podkreślono.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.