Prof. Zbigniew Lasocik, z Wydziału Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji UW, kierownik Ośrodka Badań Handlu Ludźmi, wiele argumentów przemawia za tym, aby system wymiaru sprawiedliwości skonstruować na nowo. Dlatego należałoby stworzyć w Polsce wyspecjalizowaną profesjonalną instytucję wykonywania środków karnych. Taka instytucja powinna być centralnym organem administracji. Najlepiej by było, aby budżet tej instytucji był określany przez parlament.
Podstawowymi elementami takiego systemu ma być więziennictwo i kuratela, które pozwoliłyby stworzyć koherentny system wykonywania kar. Ta nowa instytucja powinny być obudowane placówkami, które podniosłyby efektywność tego systemu.
Prof. Lasocik podał przykład. Nowy urząd musi mieć bezpośredni kontakt z ministerstwem Finansów i urzędami skarbowymi, aby skutecznie egzekwować kary grzywny. Chodzi o to, aby była możliwość weryfikowania sytuacji finansowej podejrzanego. Także sędziowie i prokuratorzy mieli dostęp do innej karalności podejrzanych.
W obecnych strukturach nie da się wprowadzić tych nowych elementów – uważa prof. Lasocik.
Więziennictwo i kuratela są słabe. To czego brakuje tym formacjom to dobre placówki analityczne, czyli takiej, która by odpowiadała na aktualne problemy – uważa prof. Lasocik. Kuratela powinna podlegać bezpośrednio premierowi, a nie tak jak obecnie znajdować się w jednym z departamentów Ministerstwa Sprawiedliwości.
Kuratorów w sprawach dorosłych jest 3 tys.200 i 18 tys. kuratorów społecznych, mamy 30 tys. funkcjonariuszy w służbie więziennej.
Kuratorzy jako korporacja zawodowa boją się połączenia ze służbą więzienną i metody pracy, którą reprezentuje więziennictwo. Kuratela rodzinna ma inne cele np. niż wykonywanie kary. Jej zadania należą do sfery socjalnej.- w niektórych krajach. Nasza kuratela jest bardzo związana z sadami rodzinnymi i trzeba by zrobić radykalne kroki, aby zintegrowała się ze służba więzienną. Musielibyśmy narzucić kuratorom pewne rozwiązania.
Obecnie w MS funkcjonuje departament wykonania orzeczeń probacji, jest to departament czysto sądowy. Zreformowanie systemu wykonywania kary wymagałby zmiany wielu ustaw i wydania kilkunastu rozporządzeń.
- Chcemy poprawić mechanizmy związane z wymiarami kar ze sposobem orzekania – podkreśla prof. Lasocik. – Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego intensywnie pracuje, aby kary pozbawienia wolności w zawieszeniu ograniczyć.
W trybie dozoru elektronicznego pozostaje obecnie 4, 5 tys. złotych i to jest duża liczba w porównaniu z innymi krajami europejskimi. Dozór elektroniczny przyczynia się do ograniczania liczby więźniów.
Prof. Lasocik: połączyć kuratelę z więziennictwem
Należałoby stworzyć w Polsce wyspecjalizowaną profesjonalną instytucję do wykonywania środków karnych. Taka instytucja powinna być centralnym organem administracji uważa prof. Zbigniew Lasocik.