Sprawa budziła ogromne emocje już podczas ustalania tegorocznego budżetu. Zgodnie z art. 91 Prawa o ustroju sądów powszechnych wysokość wynagrodzenia sędziów, zajmujących równorzędne stanowiska sędziowskie, różnicuje staż pracy lub pełnione funkcje. Z kolei podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego w danym roku stanowi przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszane w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Możliwe jest inne wyliczenie ale "jeżeli przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w par. 1c (przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego), jest niższe od przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za drugi kwartał roku poprzedzającego - wtedy przyjmuje się podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego w dotychczasowej wysokości.
Czytaj też: Wynagrodzenia ławników i biegłych sądowych >>>
Tymczasem - przypomnijmy - w 2022 r. wysokości wynagrodzeń sędziów, prokuratorów i innych pracowników, których wynagrodzenia są kształtowane w relacji do ich wynagrodzeń (m.in. referendarzy, asesorów) w odniesieniu do przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2020 r. ogłoszonego w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Krytycznie odnosiło się wobec tego m.in. Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia, podnosząc, że to uderzenie we władzę sądowniczą. Z kolei Stowarzyszenie Referendarzy Sądowych LEX IUSTA w niedawnym stanowisku wskazało, że "ustalanie wynagrodzeń sędziów i referendarzy sądowych z naruszeniem przepisów u.s.p doprowadziło do realnego obniżenia tych wynagrodzeń względem przeciętnego wynagrodzenia, ale także względem minimalnego wynagrodzenia". Referendarze nie kryją też obaw, że w związku z sytuacją ekonomiczną, może się to powtórzyć.
Czytaj: Jesień w sądach pod znakiem protestów - związkowcy już się szykują >>
MS zapewnia - prace oparte na obowiązujących przepisach
Zapytane o to przez Prawo.pl Ministerstwo Sprawiedliwości zapewnia, że podczas opracowywania projektu budżetu na kolejny rok - na etapie resortu - "naliczanie wynagrodzeń dla sędziów, referendarzy, asesorów oraz uposażeń sędziów w stanie spoczynku i ich rodzin obywa się zgodnie z obowiązującymi uregulowaniami".
Trzeba przy tym zastrzec, że i w ubiegłym roku MS chciało, by wynagrodzenia na 2022 r. ustalane były zgodnie z u.s.p Rząd zdecydował jednak inaczej.
Wynagrodzenie zasadnicze referendarza sądowego - określone jest art. 151b. u.s.p i wynosi 75 proc. wynagrodzenia zasadniczego w stawce pierwszej sędziego sądu rejonowego, powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego. Po siedmiu latach pracy na stanowisku referendarza sądowego wynagrodzenie zasadnicze podwyższa się do wysokości 75 proc. wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce drugiej, powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego, a po dalszych siedmiu latach pracy - do wysokości 75 proc. wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce trzeciej, powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego. Z kolei wynagrodzenie zasadnicze starszego referendarza sądowego wynosi 85 proc. wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce drugiej, po kolejnych siedmiu latach pracy podnosi się je do wysokości 85 proc. wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce trzeciej.
Czytaj też: Tylko obiektywne względy uzasadniają wyłączenie referendarza sądowego od rozpoznania sprawy >>>
Wynagrodzenie zasadnicze asesora sądowego wynosi natomiast 80 proc. wynagrodzenia zasadniczego w stawce pierwszej sędziego sądu rejonowego, powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego.
Czytaj: Inflacja szaleje - referendarze i kuratorzy wracają do kwestii wynagrodzeń >>
Bez uprawnień do dodatkowego urlopu i słabsza pozycja - nowe przepisy uderzą w referendarzy>>
Na sędziach się nie kończy, pracownicy sądów chcą podwyżek
Ministerstwo Sprawiedliwości przypomina równocześnie, że w obecnym roku nastąpiło zwiększenie wynagrodzenia zasadniczego (łącznie z dodatkiem stażowym) dla wszystkich pracowników w grupach: urzędników, innych pracowników, asystentów sędziego i specjalistów OZSS - w równej wysokości, tj. o około 230 zł miesięcznie na 1 etat - założone 4,4 proc.
- Podwyższone wynagrodzenia, w grupach asystentów sędziego, specjalistów OZSS, urzędników i innych pracowników wypłacono w kwietniu br., z wyrównaniem od 1 stycznia br. Podwyższone wynagrodzenia kuratorów zawodowych wypłacono po wejściu w życie rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 12 maja 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wynagrodzeń kuratorów zawodowych oraz aplikantów kuratorskich, które zwiększyło mnożnik kwoty bazowej. Zwiększenie wynagrodzeń objęło wyrównanie od 1 stycznia br. - wskazuje resort.
Czytaj też: Ochrona socjalna sędziów sądów powszechnych >>>
Tyle, że pracownicy sądów, ale i prokuratury, podkreślają, że przy rosnącej inflacji i obecnej sytuacji ekonomicznej to kropla w morzu potrzeb. Zresztą już w ubiegłym roku część związków zawodowych domagała się 12 proc. wzrostu płac. Od początku lipca 2021 r. organizowano m.in. "środowe śniadania" - czyli cykliczne akcje protestacyjne w sądach przeciw zamrożeniu płac pracowników wymiaru sprawiedliwości i mobbingowi. Stały za nimi Krajowy Zarząd KNSZZ Ad Rem, włączyły się w nie Związek Zawodowy Prokuratorów i Pracowników Prokuratury, NZZ Pracowników Okręgu Piotrkowskiego i NZZ Pracowników Sądów Rejonowych w Łodzi. Potem związki te protestowały przed Kancelarią Prezesa Rady Ministrów w Warszawie w "czerwonym miasteczku".
Krajowa Rada Związku Zawodowego Pracowników Wymiaru Sprawiedliwości RP, Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Pracowników Wymiaru Sprawiedliwości RP oraz Międzyzakładowa Organizacja Związkowa NSZZ „Solidarność” Pracowników Sądownictwa i Prokuratury wystosował w ostatnim czasie pismo do Ministerstwo Sprawiedliwości, w którym postuluje obligatoryjny wzrost wynagrodzeń zasadniczych we wszystkich grupach zawodowych nieorzeczniczych w sądach powszechnych, prokuraturze i Instytucie Ekspertyz Sądowych dodatkowo o 12 proc. w bieżącym roku - z uwagi na postępującą inflację, oraz od stycznia 2023 roku o co najmniej 20 proc.
- Przy obecnej wysokiej inflacji brak podwyżek oznacza realne obniżenie wynagrodzeń, tym bardziej że wzrost wynagrodzeń w bieżącym roku został ustalony na poziomie dużo niższym od rzeczywistego poziomu inflacji. Stale rosnące koszty utrzymania i dramatyczny wzrost kosztów zaciągniętych w latach ubiegłych kredytów w połączeniu ze znacznym ograniczeniem możliwości podjęcia dodatkowego zatrudnienia powoduje gwałtowne realne zubożenie pracowników, a w konsekwencji znaczne pogorszenie warunków życia - wskazują.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
