Nowe przepisy umożliwiają wybór prawa właściwego, które będzie miało zastosowanie do sprawy rozwodowej małżeństw, w których każde z małżonków posiada inne obywatelstwo lub mieszka w innym państwie albo małżeństw, w których oboje małżonkowie mieszkają w państwie niebędącym ich państwem ojczystym. Wejdą one w życie w ciągu 18 miesięcy.
Propozycję ułatwienia transgranicznych rozwodów poparło wcześniej 14 krajów: Austria, Belgia, Bułgaria, Francja, Hiszpania, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Portugalia, Rumunia, Słowenia, Węgry i Włochy. Pozostałe państwa mają możliwość dołączenia do tej grupy w każdej chwili.
Przepisy dotyczą par złożonych z osób różnych narodowości, żyjących oddzielnie w różnych krajach UE lub żyjących razem w kraju innym niż ich ojczysty. Będą one mogły wybrać kraj, w którym przeprowadzą rozwód zgodnie ze swoim miejscem zamieszkania lub narodowością. Nowe przepisy regulują również sytuację, w której małżonkowie nie dojdą do porozumienia w sprawie wyboru.
Nowe zasady mają zapobiec prześciganiu się małżonków we wnoszeniu sprawy do sądu. Mają też chronić osobę znajdującą się w gorszej sytuacji, w kontekście wspomnianej praktyki. Jednakże państwo członkowskie nie może być zobowiązane do uznania za małżeństwo, nawet wyłącznie w celu jego rozwiązania, aktu, który nie jest uznany za małżeństwo przez prawo tego państwa. W takim przypadku sprzeczne z zasadą pomocniczości byłoby zobowiązywać sąd w państwie członkowskim do orzeczenia rozwodu lub separacji prawnej na mocy niniejszego rozporządzenia.
Tekst rozporządzenia jasno stwierdza, że: "Żadne postanowienie niniejszego rozporządzenia nie zobowiązuje sądów uczestniczącego państwa członkowskiego, którego prawo nie przewiduje rozwodu lub nie uznaje danego małżeństwa za podlegające rozpatrzeniu w postępowaniu rozwodowym, do orzeczenia rozwodu na mocy przepisów niniejszego rozporządzenia".
Przegłosowane rozporządzenie powinno mieć zastosowanie jedynie do rozwiązania lub rozluźnienia związku małżeńskiego, a do przyczyn rozwodu i separacji prawnej zastosowanie powinno mieć prawo określone na podstawie norm kolizyjnych przewidzianych w niniejszej regulacji.
Rozporządzenie nie ma zastosowania do następujących spraw, nawet jeśli występują one jedynie jako kwestia wstępna w ramach postępowań rozwodowych lub o separację prawną: zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych osób fizycznych; istnienie, ważność lub uznanie związku małżeńskiego; unieważnienie małżeństwa; nazwisko małżonków; konsekwencje majątkowe wynikające z małżeństwa; odpowiedzialność rodzicielska; zobowiązania alimentacyjne; powiernictwo lub dziedziczenie.
Przypomnijmy, że Polska nie przystąpiła do grupy państw, które przyjęły tę procedurę, co oznacza, że para np. niemiecko-francuska mieszkająca w Polsce nie będzie mogła rozwieść się przed polskim sądem zgodnie z przepisami francuskimi, czy niemieckimi. W lepszej sytuacji są polscy obywatele mieszkający za granicą. Jeśli uzgodnią to ze współmałżonkiem będą mieli prawo rozwieść się np. przed sądem we Włoszech według polskich przepisów.
Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line
Źródło: http://www.europarl.europa.eu, stan z dnia 16 grudnia 2010 r.