Zmiany w ustawie o kosztach sądowych wprowadzono przy okazji dużej nowelizacji procedury cywilnej. Część zmian wejdzie w życie 14 dni od ogłoszenia, kolejne po trzech miesiącach.
Czytaj też: Duża reforma procedury cywilnej już opublikowana >
Czytaj w LEX: Reforma KPC - przepisy, które wchodzą w życie 21 sierpnia 2019 r. >
Wzrosty i tak nie tak drastyczne jak planowano
Eksperci, prawnicy już w czasie prac nad nowelą wskazywali, że jej dużym minusem jest wzrost opłat sądowych. W trakcie prac w Sejmie nieco obniżono te pierwotnie planowane. Wzrosty jednak są i to w wielu przypadkach o 100 procent.
I tak opłata stała w sprawach o prawa niemajątkowe, oraz we wskazanych w ustawie niektórych sprawach o prawa majątkowe ma nie być niższa niż 30 zł (tak samo jak obecnie) i nie może być wyższa niż 10 tys. złotych - obecnie górna granica to 5 tys. zł.
Zobacz nagranie szkolenia w LEX: Zmiany w opłatach sądowych w związku z reformą KPC >
W sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu przekraczającej 20 tys. złotych opłata stosunkowa wyniesie 5 proc., ale nie więcej niż 200 tys. złotych, czyli o 100 tys. zł więcej niż teraz. Mogło być jeszcze więcej, bo pierwotnie rząd chciał by maksymalna opłata wynosiła 500 tys. zł. W sporach poniżej 20 tys. zł opłaty będą wynosić od 30 do 1000 zł - zależnie od wartości sporu. Ponadto opłaty w sprawach o prawa majątkowe to:
- 30 zł - od wartość sporu do 500 złotych;
- 100 zł - w sporach o ponad 500 złotych do 1 500 złotych;
- 200 zł - w sporach o ponad 1 500 złotych do 4 000 złotych;
- 400 zł - w sporach o ponad 4 000 złotych do 7 500 złotych;
- 500 zł - w sporach o ponad 7 500 złotych do 10 000 złotych;
- 750 zł - w sporach o ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych;
- 1000 zł - w sporach o ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych.
Czytaj w LEX: Nowe obowiązki pełnomocników procesowych - reforma KPC >
Więcej za zażalenie, apelacje, skargi kasacyjne
Z 40 do 100 zł mają wzrosnąć między innymi opłaty od wniosku o wszczęcie postępowania nieprocesowego, lub samodzielnej jego części, apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej, skargi o wznowienie postępowania i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w sprawie, w której postępowania nieprocesowe zostało wszczęte z urzędu i wniosku o zabezpieczenie dowodu.
Zmiany nastąpią też w opłatach od konsumentów, w sprawach o roszczenia wynikające z czynności bankowych. Dotąd wynosiły one 5 proc. wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 1000 zł. Zapisano, że w przypadku wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej ponad 20 tys. pobiera się opłatę stałą w wysokości 1000 zł.
Stała będzie opłata od wniosku o zawezwanie do próby ugodowej - w regulacji zapisano, że ma wynieść 1/5 opłaty od pozwu.
Wzrastają opłaty za księgi wieczyste i sprawy spadkowe
Z 50 do 100 zł wzrośnie opłata od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku, zabezpieczenie spadku, sporządzenie spisu inwentarza lub odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.
Więcej zapłacimy też za wnioski o założenie księgi wieczystej - obecnie jest to 60 zł, po zmianach będzie 100 zł. Tyle samo trzeba będzie zapłacić za wniosek o połączenie nieruchomości w jednej księdze wieczystej, która jest już prowadzona, odłączenie nieruchomości lub jej części, wpis ostrzeżenia, sprostowanie działu I-O lub inne wpisy.
Zobacz nagranie szkolenia w LEX: Czynności stron i sądu w związku z reformą postępowania cywilnego >
Wprowadzona zostaje też opłata za usunięcie niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności czy zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji. Jeśli wartość przedmiotu sporu lub wartość przedmiotu zaskarżenia wyniesie ponad 40 tys. zł opłata ma być stała - 2 tys. zł.
Dwukrotnie więcej za pozew o rozwiązanie spółki
Wzrosną opłaty od pozwu w sprawie o rozwiązanie spółki lub wyłączenie wspólnika ze spółki. Dotychczas opłata wynosiła 2 tys. zł - po zmianach wyniesie 5 tys. zł. Tyle samo trzeba będzie zapłacić za pozew o uchylenie uchwały wspólników lub uchwały walnego zgromadzenie spółki, stwierdzenie nieważności uchwały wspólników lub walnego zgromadzenia spółki, ustalenie istnienia lub nieistnienia uchwały organu spółki, uchylenie uchwały zgromadzenia obligatariuszy lub stwierdzenie nieważności uchwały zgromadzenia obligatariuszy.
Bez kontrowersyjnej opłaty dodatkowej
Sejm ostatecznie przyjął poprawkę Senatu, która wykreśliła z noweli jeden z przepisów budzących duże kontrowersje, a dotyczący opłaty dodatkowej w razie nieprawidłowego opłacenia środka zaskarżenia. Zgodnie z nim "wniesiony przez adwokata, radcę prawnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorię Generalną RP środek zaskarżenia, który nie został należycie opłacony, sąd odrzuca bez wezwania do uiszczenia opłaty, jeżeli środek ten podlega opłacie w wysokości stałej lub stosunkowej obliczonej od wskazanej przez stronę wartości przedmiotu zaskarżenia".
Czytaj: Zmiany w kpc niepokoją prawników - opłaty będą barierą w dostępie do sądu?>>
Dodano, że "w terminie tygodnia od dnia doręczenia postanowienia o odrzuceniu środka zaskarżenia (...) strona może uiścić brakującą opłatę albo brakującą część opłaty, uiszczając jednocześnie opłatę dodatkową równą opłacie należnej od odrzuconego środka zaskarżenia". Zgodnie z przyjętą poprawką, zmiana ta została wykreślona.
Przepis ten krytykowały prawnicze samorządy zawodowe. - W procesie cywilnym nie chodzi o polepszenie statystyk rozpoznawania spraw, a usprawnienie procesu nie może polegać na ułatwieniu pracy sędziego kosztem praw obywatelskich - stwierdziła w swojej opinii Naczelna Rada Adwokacka.
Zobacz w LEX: Rewolucyjne zmiany w postępowaniu cywilnym - nagranie ze szkolenia >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
