Nowe kierownictwo Ministerstwa Sprawiedliwości zaczęło kontrolę wydatkowania środków z Funduszu Sprawiedliwości niemal zaraz po objęciu resortu. Pierwszym ruchem było też wstrzymanie wypłat. W sprawę została zaangażowana Prokuratoria Generalna, która - jak wyjaśniała dziennikarzom wiceministra sprawiedliwości Zuzanna Rudzińska-Bluszcz - przeanalizowała umowy. 40 proc. z nich budziło wątpliwości, 23 - po analizach - zostały objęte sankcją nieważności, w przypadku 25 zdecydowano, mimo pewnych nieprawidłowości formalnych, o wypłacie środków. Wiceministra wyjaśniała, że w przypadku nieważności podstawą są art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego - zgodnie z pierwszym przepisem czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy; drugi dotyczy nieważności oświadczenia woli złożonego drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru.

Czytaj: MS: Dotacje z Funduszu Sprawiedliwości miały związek z wyborami >>

105 mln zł do zwrotu?

Za nieważnością idą też konkretne kwoty. MS podliczyło, że 23 umowy opiewają w sumie na 105 mln zł. Ministerstwo Sprawiedliwości zamierza dochodzić ich zwrotu, choć jak mówił minister sprawiedliwości Adam Bodnar, jest przygotowane na to, że sprawy oprą się o sądy. Dlatego też - jak wyjaśnił - w analizę zaangażowana została Prokuratoria Generalna, która ma dbać o interesy Skarbu Państwa. Dodał, że opinie sporządzane przez Prokuratorię są obszerne, liczą po kilkadziesiąt stron.

Które umowy zakwestionowane?

MS będzie występować o zwrot wypłaconych dotacji (z powodu nieważnej umowy) od:

Fundacji Centrum Pomocy Pokrzywdzonym i Prewencji Przestępczości, Fundacji RTCK - Rób To co Kochasz, Fundacji Światło-Życie, Fundacji Altum, Stowarzyszenia Fidei Defensor, Fundacji Instytut Suwerenności i Dziedzictwa w Europie, Fundacji św. Benedykta, Stowarzyszenia Trampolina dla Polski Oddział w Zduńskiej Woli, Fundacji Centrum Pomocy Pokrzywdzonym i Prewencji Przestępczości, Fundacji Mocni w Duchu, Fundacji Pomost, Fundacji Instytut Praworządności, Fundacji Profeto.Pl - Sercański Sekretariat Na Rzecz Nowej Ewangelizacji, Szkoły Wyższej Wymiaru Sprawiedliwości.

Niezrealizowane zostaną umowy na 2024 r. z:

Stowarzyszeniem Trampolina dla Polski Oddział w Zduńskiej Woli, Fundacji Lux Veritatis, Fundacją Profeto.Pl, Stowarzyszeniem Akademia Sportu Artura Siódmiaka, Fundacją Św. Benedykta, Szkołą Wyższą Wymiaru Sprawiedliwości i Akademią Wymiaru Sprawiedliwości. 

Szykują się zmiany przepisów w zakresie funduszu

Jak mówiła wiceministra, szykują się też zmiany zarówno w kodeksie karnym wykonawczym, jak i - w pierwszej kolejności - w rozporządzeniu w sprawie Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej - Funduszu Sprawiedliwości.

- Chcemy ograniczyć działanie Funduszu Sprawiedliwości do tych dwóch pierwotnych obszarów - czyli wsparcia osób pokrzywdzonych przestępstwem i pomocy postpenitencjarnej. W mojej ocenie nie może być tak szerokiego zakresu, jak przeciwdziałanie przestępczości. Chcemy usunąć paragraf 11 rozporządzenia, żeby zwiększyć transparentność w wydatkowaniu tych środków publicznych, ale i zmniejszyć dyskrecjonalność dysponenta, czyli Ministerstwa Sprawiedliwości - mówiła.

Dodała, że zmiany nastąpią też w samym konkursach. Uszczegółowione będą treści ogłoszenia o konkursie, ofertach, ale też zostaną doprecyzowane zasady powoływania komisji konkursowych. - Chcemy wprowadzić obowiązek publikowania kwot przyznawanych w poszczególnych konkursach ofert i naboru wniosków - zaznaczała. Wskazała, że prace legislacyjne trwają, są zaawansowane, do Rady Ministrów założenia powinny trafić do końca czerwca.

Jak dodała, nowy konkurs na dotacje z Funduszu Sprawiedliwości będzie dotyczył sieci Centrów pomocy dzieciom.

- Czyli takich placówek, które całościowo, interdyscyplinarnie będą pomagać dzieciom, które są pokrzywdzone przestępstwem - wskazała.