Sejm odrzucił w piątek niemal wszystkie senackie poprawki do obszernej nowelizacji Kodeksu karnego wykonawczego, która zmienia niektóre zasady wykonywania kar pozbawienia wolności.

Sejm uchwalił 7 lipca br. nowelizację zasad wykonywania kar więzienia, odrzucone zostały poprawki opozycji, przyjęto cztery poprawki PiS. Nowe przepisy mają służyć polepszeniu warunków bezpieczeństwa więzień i poszerzyć stosowanie systemu dozoru elektronicznego.

Za jej przyjęciem głosowało 258 posłów, 8 było przeciw, a 178 wstrzymało się od głosu. W głosowaniu odrzucone zostały wszystkie poprawki proponowane przez opozycję, przyjęto natomiast cztery poprawki zaproponowane przez PiS. 

Senat wniósł w czwartek ponad 20 poprawek do obszernej nowelizacji Kodeksu karnego wykonawczego, która zmienia niektóre zasady wykonywania kar więzienia. Nowela ze zmianami trafi teraz ponownie do Sejmu. Za nowelą wraz z 24 poprawkami opowiedziało się w czwartek 92 senatorów, 1 był przeciw, a 7 wstrzymało się od głosu.

Sejm odrzucił w piątek niemal wszystkie senackie poprawki do tej nowelizacji. Przyjęto tylko kilka poprawek redakcyjnych.

Cel zmian - to jak tłumaczy Ministerstwo Sprawiedliwości - "poszerzenie stosowania systemu dozoru elektronicznego (SDE) oraz usprawnienie postępowań w przedmiocie udzielenia skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w SDE, przy zachowaniu efektu jednoczesnego odciążania populacji więziennej oraz wysokiej efektywności SDE". Propozycje znalazły się w projekcie zmian Kodeksu karnego wykonawczego, który trafił już do Sejmu.

 

 

Przed pandemią przepis przewidywał możliwość udzielenia skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego w sytuacji, gdy orzeczona wobec niego karę pozbawienia wolności nie przekraczała jednego roku.

Czytaj: Dozór elektroniczny może być częściej stosowany, ale sam wymiar kary nie wystarczy >>

Szykuje się "przewietrzenie" zakładów karnych

Po pierwsze, w myśl uchwalonych przez Sejm zmian w sprawach dotyczących możliwości odbywania kary w systemie dozoru elektronicznego będzie mogła poza sądem penitencjarnym podejmować decyzje także komisja penitencjarna w zakładzie karnym, w którym skazany przebywa.  I tak komisja penitencjarna będzie mogła udzielić skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, jeżeli zostały spełnione łącznie następujące warunki:

  • po pierwsze kara - wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą 4 miesięcy, a nie zachodzą warunki przewidziane w art. 64 par. 2 Kodeksu karnego (recydywa);
  • skazany rozpoczął już odbywanie kary w zakładzie karnym;
  • odbywaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie stoją na przeszkodzie szczególne względy wskazujące, że w razie odbycia kary w tym
  • systemie nie zostaną osiągnięte cele kary;
  • za udzieleniem zezwolenia przemawiają dotychczasowa postawa i zachowanie skazanego w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności;
  • skazany posiada określone miejsce stałego pobytu;
  • osoby pełnoletnie zamieszkujące wspólnie ze skazanym wyraziły na to zgodę.

 

Czytaj też: Odpowiedzialność karna za uszkodzenie urządzeń służących do wykonywania dozoru elektronicznego >

Oczywiście ma się to odbywać pod kontrolą sądu. Tu warto przypomnieć, że komisja penitencjarna już obecnie na mocy art. 76 par. 1 k.k.w. posiada kompetencje do kierowania skazanego do określonego systemu odbywania kary pozbawienia wolności. A jak wyjaśnia projektodawca "stacjonarny dozór elektroniczny również jest sposobem odbywania kary pozbawienia wolności".

- Obserwacja praktyki wykonawczej pozwala na wnioskowanie, że krótkoterminowe kary pozbawienia wolności (do 4 miesięcy), których odbywanie skazani rozpoczęli w jednostkach penitencjarnych, mogłyby być wykonywane w SDE w znacznie większym wymiarze przy założeniu sprawniejszego procedowania wniosków w tym zakresie. Populacja tej grupy skazanych na dzień 30 marca 2021 r. wynosiła 3091 osób, a zarejestrowane orzeczenia oczekujące w tym wymiarze kary posiada 6733 skazanych - czytamy w uzasadnieniu.

WZORY DOKUMENTÓW:

 

Kara ważna, ale nie przesądzająca

Ustawa przewiduje również (art. 43la par. 1 k.k.w.) modyfikację materialnoprawnych przesłanek stosowania SDE przez:

  • wprowadzenie w pkt 1 rozwiązania, w myśl którego udzielenie zezwolenia na odbywanie kary w SDE będzie możliwe również wobec skazanego, wobec którego orzeczono karę pozbawienia wolności w wymiarze niższym niż 3 lata i któremu do odbycia w zakładzie karnym pozostała część tej kary w wymiarze nie większym niż 6 miesięcy, a nie zachodzą warunki przewidziane w art. 64 par. 2 k.k.;
  • zamianę w pkt 2 przesłanki pozytywnej („jest to wystarczające do osiągnięcia celów kary”) na określenie przesłanki negatywnej („odbywaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie stoją na przeszkodzie szczególne względy wskazujące, że w razie odbycia kary w tym systemie nie zostaną osiągnięte cele kary”).

- Pierwsze z wymienionych rozwiązań pozwoli na poszerzenie liczby skazanych objętych SDE i będzie swoistym uzupełnieniem lub alternatywą dla instytucji warunkowego przedterminowego zwolnienia, pozwalającą na resocjalizację skazanego poza jednostką penitencjarną, w jego własnym środowisku, w warunkach kontroli elektronicznej - uzasadnia resort sprawiedliwości. Drugą zmianę tłumaczy tym, że to sąd penitencjarny, odmawiający zezwolenia na odbycie kary w SDE, powinien być zobowiązany do wskazania i uzasadnienia przyczyn takiej odmowy. - W obowiązującym stanie prawnym to skazany winien uzasadnić, że cele kary zostaną osiągnięte „pomimo” zastosowania SDE, a sąd penitencjarny może podjąć decyzję arbitralnie - wskazano.

Ustawa przewiduje też wyjątek od zasady wykonalności postanowień z chwilą ich wydania w odniesieniu do postanowienia o udzieleniu zezwolenia na odbycie kary w SDE. Kiedy? Kiedy prokurator przed zakończeniem posiedzenia sądu oświadczy, że sprzeciwia się udzieleniu skazanemu takiego zezwolenia. Wtedy decyzja jest wstrzymana do uprawomocnienia.  

Senat za ułatwieniami w korespondencji

Wniesione przez Senat poprawki dotyczą m.in. dostępu więźniów do możliwości nadawania korespondencji. Zgodnie z jedną z nich skazany, który nie posiada środków pieniężnych będzie otrzymywał od administracji zakładu karnego papier, koperty oraz co najmniej dwa znaczki pocztowe na dwie przesyłki listowe ekonomiczne w miesiącu.

Czytaj: Za list do RPO skazany zapłaci sam, o telefon też będzie trudniej>>

Inna z poprawek usuwa dodatkowe podstawy do orzekania świadczeń pieniężnych na rzecz Funduszu Sprawiedliwości. Poprawki Senatu likwidują też penalizację publicznego nawoływanie do udostępnienia informacji prywatnych dotyczących funkcjonariuszy SW, które może spowodować zagrożenie bezpieczeństwa danego funkcjonariusza.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.