Czy osoba, która ukończyła 18 lat może wystąpić do dyrektora szkoły z wnioskiem o uniedostępnianie danych o sobie (w tym na temat frekwencji i ocen) osobom trzecim (w tym rodzicom)?


Według mojej opinii, generalnie szkoła nie powinna udostępniać danych osobowych uczniów pełnoletnich (w tym na temat frekwencji i ocen) osobom trzecim (w tym rodzicom). Pod władzą rodzicielską dziecko pozostaje aż do pełnoletniości, a z chwilą uzyskania pełnoletniości nabywa pełną zdolność do czynności prawnych. Jeżeli statut szkoły stanowi inaczej, to uczeń, który jest osobą pełnoletnią może takie zapisy zakwestionować, np. do Rzecznika Praw Obywatelskich. Ucznia pełnoletniego w szkole należy traktować jak pełnoprawnego obywatela, a szkoła nie stoi ani ponad ani poza prawem. Szkoła powinna bardzo uważać na prośby i życzenia ucznia pełnoletniego, np. aby nie przekazywać żadnych o nim informacji jego rodzicom, jeżeli jest taka jego wola.

Zgodnie z § 23 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.) do słuchaczy szkół dla dorosłych stosuje się, m.in. przepisy § 5 i 11 ust. 9 tego rozporządzenia. Z § 5 wynika, że oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców (prawnych opiekunów). Na wniosek ucznia lub jego rodziców (prawnych opiekunów) nauczyciel uzasadnia ustaloną ocenę w sposób określony w statucie szkoły. Na wniosek ucznia lub jego rodziców (prawnych opiekunów) sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne oraz inna dokumentacja dotycząca oceniania ucznia są udostępniane do wglądu uczniowi lub jego rodzicom (prawnym opiekunom). Natomiast w § 11 ust. 9 zostało określone, że przed rocznym (semestralnym) klasyfikacyjnym zebraniem plenarnym rady pedagogicznej nauczyciele prowadzący poszczególne zajęcia edukacyjne oraz wychowawca klasy są obowiązani poinformować ucznia i jego rodziców (prawnych opiekunów) o przewidywanych dla niego rocznych (semestralnych) ocenach klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych i przewidywanej rocznej ocenie klasyfikacyjnej zachowania, w terminie i formie określonych w statucie szkoły. Z zastrzeżeniem jednak, że w szkole dla dorosłych zachowania nie ocenia się (§ 23 ust. 3). Proszę jednak pamiętać, że zapisy w tych paragrafach w stosunku do szkół dla dorosłych, czy też uczniów szkół ponadgimnazjalnych, którzy ukończyli osiemnaście lat, nie mają zastosowania do rodziców (prawnych opiekunów). Według mojej opinii, wynika to z art. 98 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.), który określa, że rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jest to bardzo istotne, gdyż w art. 92 tej samej ustawy zostało określone, że pod władzą rodzicielską dziecko pozostaje aż do pełnoletności. Ponadto należy pamiętać, że osoba, która ukończyła osiemnaście lat jest osobę pełnoletnią. Wynika to z art. 10 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), który określa, że za osobę pełnoletnią uważa się osobę, która ukończyła lat osiemnaście. Jednocześnie w art. 11 tej samej ustawy zostało określone, że z chwilą uzyskania pełnoletniości nabywa się pełną zdolność do czynności prawnych. Uważam, że ucznia pełnoletniego w szkole należy traktować jak pełnoprawnego obywatela, a szkoła nie stoi ani ponad ani poza prawem. Szkoła powinna bardzo uważać na jego prośby i życzenia, np. aby nie przekazywać żadnych o nim informacji jego rodzicom, jeżeli jest taka jego wola. W przeciwnym wypadku szkoła może zostać oskarżona, np. o naruszenie przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 z późn. zm.).