System informowania recznika o wypadkach nadzwyczajnych w MOW wdrożono w 2009 r. Kuratorzy oświaty systematycznie przesyłali do Biura RPO informacje na ten temat. Sytuacja zmieniła się w związku z wejściem w życie rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z 11 sierpnia 2021 r., zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w MOW -  w miejsce dotychczasowego trybu, w którym właściwi kuratorzy oświaty przekazywali RPO informacje o zdarzeniu nadzwyczajnym, wprowadzono procedurę przekazywania RPO przez Ośrodek Rozwoju Edukacji informacji o wystąpieniu określonego w par. 6 rozporządzenia wydarzenia nadzwyczajnego za pośrednictwem ePUAP-u, bezpośrednio po zawiadomieniu od dyrektora MOW.

 

Coraz więcej niesamorządowych MOW, a kontrola szwankuje>>

 

Od roku system nie działa

Ten stan rzeczy funkcjonował do 20 czerwca 2023 r., kiedy ostatni raz Ośrodek Rozwoju Edukacji przekazał RPO taką informację. Trzykrotnie – pismami z 5 września 2023 r., 23 listopada 2023 r. oraz 17 stycznia 2024 r. – zwracano się do Dyrektora Ośrodka Rozwoju Edukacji o wyjaśnienie przyczyn tej sytuacji. Niestety, wszystkie pisma pozostały bez odpowiedzi. Rzecznikowi w dalszym ciągu nie są przekazywane informacje o wypadkach nadzwyczajnych.  Ponieważ wiedza ta jest niezbędna Rzecznikowi do realizacji jego zadań, ZRPO zwrócił się do  sekretarz stanu w  MEN Katarzyny Lubnauer o podjęcie działań, które doprowadziłyby do ponownego przekazywania tych informacji.

 

To nie pierwsze wystąpienie dotyczące MOW - na nieprawidłowości w tych ośrodkach RPO zwracał uwagę wielokrotnie, m.in. w pandemii koronawirusa, ponieważ placówki nie radziły sobie z zapewnieniem wychowankom bezpieczeństwa. W 2021 r. RPO wystąpił do kuratorium oraz starosty o wyjaśnienia dotyczące nadużyć, do jakich miało dochodzić w młodzieżowym ośrodku wychowawczym w Renicach. Z doniesień medialnych wynika, że miało tam dochodzić do zmuszania wychowanków do handlu narkotykami, wymuszania pieniędzy, kradzieży, molestowania seksualnego.