Czy nauczyciel języka obcego może być wychowawcą w klasie "0", a następnie w klasie "I-III"? Sprawa dotyczy małej szkoły niepublicznej, w której nauczanie jest prowadzone w dwóch językach, a nauczyciel języka francuskiego ma z tą klasą 10 godz. zajęć tygodniowo.
Według mojej opinii, prawo oświatowe nie zakazuje nauczycielowi języka obcego pełnienia funkcji wychowawcy w klasach I-III szkoły podstawowej. Wychowawcą oddziału szkolnego nie może być jedynie nauczyciel religii. Przyjętą zasadą w systemie oświaty jest, że dla zapewnienia ciągłości i skuteczności pracy wychowawczej wskazane jest, aby nauczyciel wychowawca opiekował się danym oddziałem w ciągu całego etapu edukacyjnego. Prawdopodobnie rzadko się zdarza, że nauczyciel kształcenia zintegrowanego, który realizuje to kształcenie w danym oddziale nie jest jednocześnie wychowawcą tego oddziału, to być może zachodzą istotne okoliczności, aby obowiązki wychowy powierzyć innemu nauczycielowi, w tym przypadku nauczycielowi języka obcego, który również realizuje godziny dydaktyczne w tym oddziale. Należy jednak pamiętać, że przydzielanie wychowawstwa klasy w szkole odbywa się w specjalnym trybie przy bardzo istotnym udziale wszystkich nauczycieli, gdyż obowiązki związane z wychowawstwem klasy przydziela dyrektor szkoły, jednak po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej.
Prawo oświatowe nie zakazuje nauczycielowi języka obcego pełnienia funkcji wychowawcy w klasach I-III szkoły podstawowej. Wydaje się jednak, że powinny raczej zachodzić szczególne okoliczności, że nauczyciel kształcenia zintegrowanego, który realizuje to kształcenie w danym oddziale nie był jednocześnie wychowawcą tego oddziału. Być może zachodzą istotne okoliczności, o których autor pytania nie wspomina, aby obowiązki wychowawcy powierzyć innemu nauczycielowi, w tym przypadku nauczycielowi języka obcego, który również realizuje godziny dydaktyczne w tym oddziale.
Jedyna regulacja prawna dotycząca zasad powierzania w systemie oświaty funkcji wychowawcy oddziału została zawarta w § 15 załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 roku w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001 r. Nr 61, poz. 624 z późn. zm.), który określa, że dla zapewnienia ciągłości i skuteczności pracy wychowawczej wskazane jest, aby nauczyciel wychowawca opiekował się danym oddziałem w ciągu całego etapu edukacyjnego.
Formy spełniania zadań nauczyciela wychowawcy powinny być dostosowane do wieku uczniów, ich potrzeb oraz warunków środowiskowych szkoły. Wychowawca, oprócz sprawowanej opieki nad oddziałem w szkole, realizuje również zajęcia dydaktyczne w tej klasie oraz może realizować zajęcia w innych klasach.
Należy pamiętać, że przydzielanie wychowawstwa klasy odbywa się w specjalnym trybie przy bardzo istotnym udziale wszystkich nauczycieli. Stosownie bowiem do art. 41 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) rada pedagogiczna w szczególności opiniuje propozycje dyrektora szkoły lub placówki w sprawach przydziału nauczycielom stałych prac i zajęć w ramach wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatkowo płatnych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych.
Ponadto należy pamiętać, że zgodnie z § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 roku w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach (Dz. U. z 1992 r. Nr 36, poz. 155 z późn. zm.) nauczyciel religii wchodzi w skład rady pedagogicznej szkoły, nie przyjmuje jednak obowiązków wychowawcy klasy.