Nowelizacja rozporządzenia Ministra Edukacji w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach to pierwszy krok w kierunku polepszenia standardów higienicznych w szkołach. Dotychczasowy obowiązek zapewnienia w pomieszczeniach sanitarnohigienicznych ciepłej i zimnej bieżącej wody oraz środków higieny osobistej nie precyzował, jakiego rodzaju mają to być środki higieny osobistej.

Do MEN i kuratoriów oświaty w całej Polsce wpływały od uczniów i rodziców liczne skargi na brak podstawowych środków higienicznych w wielu szkołach. Braki były wykazywane również podczas przeprowadzanych regularnych kontroli w szkołach i placówkach.

Jak podkreślał MEN w uzasadnieniu nowelizacji, higiena osobista nie tylko wpływa na komfort nauki w szkole i placówce, ale i na bezpieczeństwo uczniów i pracowników szkoły i placówki. Zarówno urządzenia, jak i środki czystości, mają za zadanie zapewnić przebywającym w szkole i placówce osobom wysoki poziom czystości, co bezpośrednio wpływa na zmniejszenie liczby zakażeń i redukcję ryzyka infekcji. Dlatego m.in. MEN zdecydował się na uszczegółowienie katalogu środków higieny osobistej zapewnianych w szkołach i placówkach.

Zmiany wprowadza rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 13 czerwca 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach, które obowiązuje od 11 lipca br. Nowelizacja jest krótka i konkretna:

W pomieszczeniach sanitarnohigienicznych zapewnia się ciepłą i zimną bieżącą wodę oraz środki higieny osobistej, w szczególności:

  1. mydło do rąk;
  2. ręczniki papierowe lub suszarki do rąk;
  3. papier toaletowy.

MEN podkreśla, że katalog pozostanie otwarty tj. nie zamknie możliwości zabezpieczania i finansowania przez organy prowadzące szkoły i placówki innych środków higieny osobistej.

 

Kolejny krok: Środki higieny menstruacyjnej dla dziewcząt

Drugim krokiem zmian w zakresie higieny w szkole będzie ustanowienie w nowym roku szkolnym 2024/2025 programu Ministra Edukacji dotyczącego pilotażu wyposażenia szkół i placówek w środki higieny menstruacyjnej dla dziewcząt. Czytaj więcej: Będzie pilotaż wyposażenia szkół w środki higieny menstruacyjnej dla dziewcząt >

 

Ruszają obowiązkowe testy sprawnościowe dla uczniów>>

 

Nie wszystkie szkoły z niezbędnym wyposażeniem

W 2022 r. organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej, w ramach przeprowadzonych czynności kontrolnych w placówkach nauczania i wychowania dzieci i młodzieży, stwierdziły nieprawidłowości natury sanitarnej ogółem: w 1162 placówkach, które stanowiły 4,75 proc. spośród 24 455 skontrolowanych placówek, wykazując uchybienia w następujących trzech zakresach (w 2021 r. nieprawidłowości stwierdzono w 621 placówkach, które stanowiły 3,9 proc. spośród 15 983 skontrolowanych placówek):

  •     Sanitarno-higienicznym i technicznym, występujących jednocześnie – w 2,08 proc. skontrolowanych placówek (w 2021 r. – 1,6 proc. skontrolowanych placówek),
  •     Wyłącznie sanitarno-higienicznym – w 1,01 proc. skontrolowanych placówek (w 2021 r. – 0,8 proc. skontrolowanych placówek),
  •     Wyłącznie technicznym – w 1,67 proc. skontrolowanych placówek (w 2021 r. – 1,5 proc. skontrolowanych placówek).

Sprawdź w LEX: Czy z dotacji oświatowej dyrektor szkoły niepublicznej może sfinansować remont łazienek szkolnych w wynajmowanym budynku? >

Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w przypadku ujawnienia nieprawidłowości w trakcie kontroli podejmowały następujące działania zmierzające do wyeliminowania wykazanych uchybień natury sanitarnej:

  • w odniesieniu do uchybień wymagających nakładu sił i środków (np. remont, wymiana urządzeń) nakładano obowiązek usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w drodze decyzji administracyjnej,
  • egzekwowano wykonanie obowiązku poprzez kontrole sprawdzające, a w sytuacji niewykonania decyzji wdrażano postępowanie egzekucyjne w administracji,
  • w odniesieniu do uchybień, które można było usunąć na bieżąco lub małym nakładem środków w krótkim czasie, odnotowywano w protokole warunki i termin usunięcia nieprawidłowości, a tam gdzie przepisy prawa to przewidują, nakładano grzywnę w drodze mandatu.

 

Zaplecze sanitarne placówek dla dzieci i młodzieży oraz warunki do utrzymania higieny osobistej - zapewnienie w placówkach prawidłowych warunków higieniczno-sanitarnych zaplecza sanitarnego i jego wyposażenia jest jednym z elementów profilaktyki. Bieżąca czystość, dobry stan techniczny powierzchni, instalacji, wentylacja, podłączenie do instalacji wodociągowej i kanalizacyjnej, wyposażenie w wystarczającą liczbę urządzeń sanitarnych w odniesieniu do liczby osób korzystających oraz zapewnienie środków higieny osobistej składają się na podstawowe standardy higieniczne.

Spośród 23 738 placówek skontrolowanych w 2022 r. (w roku 2021 r. skontrolowano 14 946 placówek) pod kątem gospodarki wodno-ściekowej:

  •     23 211 (97,78 proc.) placówek było podłączonych do wodociągu miejskiego/gminnego (w 2021 r. było to 14 567 placówek – 97,5 proc.),
  •     527 placówek korzystało z własnego ujęcia wody, co stanowiło 2,22 proc. skontrolowanych placówek (w 2021 r. było to 287 placówek – 2,6 proc.),

Sprawdź też w LEX: Czy na czas trwania remontów dyrektor szkoły może zawiesić zajęcia i odpracować je w soboty? >