Burmistrz unieważnił konkurs na stanowisko dyrektora prowadzonej przez gminę szkoły podstawowej - zwycięzca posłużył się cudzą koncepcją funkcjonowania i rozwoju szkoły. Wojewoda, jako organ nadzoru stwierdził nieważność jego zarządzenia. Mimo że sprawa o uchylenie rozstrzygnięcia wojewody znalazła się w sądzie, a prokuratura prowadziła postępowanie w sprawie naruszenia praw autorskich, burmistrz powierzył stanowisko dyrektora szkoły zwycięzcy konkursu, ale tylko na okres jednego roku szkolnego.

 

WSA: Nie każde zaniedbanie uzasadnia natychmiastowe odwołanie dyrektora>>

 

Zdaniem burmistrza zachodził "uzasadniony przypadek", o którym mowa w art. 63 ust. 21 Prawa oświatowego, uzasadniający skrócenie kadencji nowego dyrektora. Brak było bowiem rozstrzygnięcia w przedmiocie unieważnienia konkursu, a jednocześnie nie została przesądzona kwestia odpowiedzialności karnej Janiny W. za przywłaszczenie sobie autorstwa cudzego utworu. Janina W. niezadowolona z "salomonowej decyzji" burmistrza złożyła skargę do sądu. Jej zdaniem skrócenie kadencji było nieuzasadnione. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu skargę uwzględnił.

Czytaj w LEX: Powołanie i odwołanie ze stanowiska dyrektora szkoły i przedszkola - aktualne regulacje prawne >

 

Można na krócej, ale trzeba uzasadnić przyczynę

Wyjaśnił, że powierzenia stanowiska dyrektora szkoły na krótszy okres, aniżeli wymagane ustawą 5 lat szkolnych, wymaga wyczerpującego wyjaśnienia "uzasadnionego przypadku. Wynika to nie tylko z art. 63 ust. 21 Prawa oświatowego, ale także z ogólnych zasad ustrojowych. Zawsze bowiem wtedy, gdy działanie organu administracji publicznej, mieści się w jego kompetencjach, ale nosi znamiona władczego, arbitralnego działania skierowanego do skonkretyzowanego podmiotu, musi być uzasadnione. Podanie przyczyn stanowi w tej sytuacji informację dla kandydata wyłonionego w konkursie, a ponadto - umożliwia kontrolę prawidłowości działania organu prowadzącego szkołę przez organ nadzoru bądź sąd administracyjny.

 

- Argumenty wskazywane przez organ nie mogą być ogólnikowe - podkreślił sąd. Organ musi je zindywidualizować, odnosząc się do sytuacji konkretnej osoby. Powyższe nie oznacza, że "uzasadnionymi przyczynami" nie mogą być okoliczności rzutujące na kompetencje, przygotowanie czy predyspozycje kandydata wyłonionego przez komisję. Co ważne, przyczyny odstąpienia przez organ od reguły 5-letniego okresu powierzenia stanowiska dyrektora szkoły powinny być wykazane wyczerpująco już w samym zarządzeniu o powierzeniu tej funkcji. Następcze uzupełnianie argumentacji lub wyjaśnianie swojego stanowiska w odpowiedzi na skargę nie spełnia tego wymogu - stwierdził sąd. Argumenty organu muszą ponadto odwoływać się do okoliczności aktualnych w dniu podejmowania zarządzenia o powierzeniu stanowiska dyrektora szkoły, a nie do okoliczności, które nastąpiły po powierzeniu takiego stanowiska albo które mogą nastąpić. Jeżeli przyczyny skrócenia kadencji nie zostały wyjaśnione, mamy do czynienia z istotnym naruszeniem prawa, które musi skutkować stwierdzeniem nieważności zarządzenia w zakresie określenia czasu, na który powierzono stanowisko.

Polecamy nagranie szkolenia: Konkursy na dyrektora szkoły i placówki w praktyce >

 

Nie było powodów by skracać kadencję

W tej sprawie, jako powody skrócenia kadencji organ wskazał fakt, iż toczy się postępowanie przygotowawcze w sprawie popełnienia przez Janinę W. przestępstwa z art. 115 ust. 1 Prawa autorskiego, a jednocześnie otwarte pozostaje pytanie o dopuszczalność unieważnienia konkursu na stanowisko dyrektora - sprawa nie została jeszcze prawomocnie rozstrzygnięta przez sądy administracyjne. Zdaniem burmistrza, Janina W. jako zwyciężczyni konkursu powinna zatem objąć stanowisko o które się ubiegała, ale na krótszy okres. Jednak, na co zwrócił uwagę sąd, w świetle prawa na dzień wydania zarządzenia o powierzeniu funkcji dyrektora szkoły, skarżąca, zgodnie z zasadą domniemania niewinności, była niewinna zarzucanego jej czynu. Samo zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa i wszczęcie dochodzenia nie stanowiło wystarczającej podstawy do skrócenia okresu powierzenia stanowiska dyrektora szkoły. Skrócenia tego okresu nie uzasadniała też okoliczność braku rozstrzygnięcia sądu administracyjnego. W dniu wydania zaskarżonego zarządzenia ciągle pozostawało w obrocie prawnym rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody stwierdzające nieważność zarządzenia o unieważnieniu konkursu. To oznaczało, że na dzień powierzenia skarżącej funkcji dyrektora szkoły konkurs na to stanowisko był ważny. Dlatego sąd stwierdził nieważność zaskarżonego zarządzenia w części określającej czas powierzenia stanowiska dyrektora szkoły, jako że kwestionowany był właśnie ten fakt, a nie powierzenie Janinie W. tego stanowiska w ogóle.

Wyrok WSA w Poznaniu z 1 sierpnia 2023 r., sygn. akt III SA/Po 300/2002

Sprawdź też w LEX:

Jakie dokumenty powinien przedstawić organ prowadzący celem uzgodnienia kandydata na dyrektora szkoły? > 

Czy istnieje ustawowy termin na wręczenie nauczycielowi aktu powierzenia stanowiska dyrektora szkoły? >

W jaki sposób powierzyć pełnienie obowiązków dyrektora przedszkola na okres 10 miesięcy dotychczasowemu dyrektorowi? >