Rzecznik informuje w swoim wystąpieniu, że z doniesień medialnych oraz skarg napływających do biura RPO wynika, że kolejne gminy wprowadzają lub rozważają wprowadzenie przepisów uzależniających przyjęcie dzieci do publicznych żłobków i przedszkoli od przedstawienia zaświadczenia o poddaniu dziecka obowiązkowym szczepieniom. Niektóre gminy rozważają wręcz ustanowienie regulacji całkowicie wykluczających możliwość przyjęcia do placówek oświatowych niezaszczepionego dziecka.
Rzecznik nie kwestionuje zasadności obowiązku szczepień i nie ma wątpliwości, że ich upowszechnienie znacząco ograniczyło liczbę zachorowań na wiele groźnych dla życia chorób zakaźnych. „Niemniej jednak należy pamiętać, że Konstytucja gwarantuje wszystkim równy i powszechny dostęp do nauki. Przepisy wskazujące grupę dzieci całkowicie pozbawionych prawa do ubiegania się o miejsce w publicznym przedszkolu wydają się naruszać istotę prawa do edukacji” – czytamy w wystąpieniu Rzecznika.
WSA: obowiązkowe szczepienie wyegzekwuje wojewoda>>
Rzecznik podkreśla także, że zgodnie z art. 31 ust. 3 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) ograniczenie w korzystaniu z konstytucyjnych wolności i praw może być ustanowione wyłącznie w ustawie, a nie w akcie prawa miejscowego. W związku z tym, dostęp do publicznych żłobków i przedszkoli nie powinien być uzależniony od „arbitralnych i dyskryminacyjnych kryteriów”.
Rzecznik przypomina też, że warunki rekrutacji do żłobków i przedszkoli zostały jasno określone w konkretnych przepisach ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.). Zgodnie z obecnym stanem prawnym wśród kryteriów naboru nie ma wymogu legitymowania się zaświadczeniem o odbyciu obowiązkowych szczepień.
Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do ministrów z prośbą o zajęcie stanowiska w opisywanej sprawie.
RPD: miejsca w przedszkolu nie można uzależniać od zaszczepienia dziecka>>