Przepisy ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli (Dz.U. poz. 1369) wskazują, że komputery dla uczniów kupi minister cyfryzacji - przekaże je na podstawie umowy organowi prowadzącemu szkołę, w terminie umożliwiającym ich przekazanie uczniom klasy objętej wsparciem (czyli czwartej klasy szkoły podstawowej). Komputery zostaną przekazane na własność rodzicom uczniów.
Bon na laptopa dla nauczycieli a dofinansowanie i raty>>
Odstąpienie od umowy mocno problematyczne
Nauczyciel nie dostanie laptopa, tylko bon, który zrealizuje w wybranym sklepie (wpisanym na listę prowadzoną przez resort cyfryzacji). Problemem może być natomiast skorzystanie z uprawnień, jakie przepisy dają konsumentom w przypadku, gdy sprzęt okaże się wadliwy.
Według przepisów kodeksu cywilnego sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną - niezgodność towaru z umową zachodzi, gdy:
- nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;
- nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;
- nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;
- została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.
W takiej sytuacji konsument może zażądać od sprzedawcy: naprawy rzeczy, wymiany lub odstąpić od umowy i otrzymać zwrot pieniędzy. Po zmianach w przepisach, które weszły w życie 1 stycznia 2023 r., w pierwszej reklamacji konsument może liczyć na naprawę towaru albo wymianę, a potem - dopiero gdy przedsiębiorca odmówi usunięcia wady albo wymiany - zyska możliwość odstąpienia od umowy.
Czytaj w LEX: Odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi - uprawnienia kupującego >
Pytanie, jak ma to wyglądać w przypadku komputerów wręczonym uczniom, skoro nie zostały przez nich kupione. Nie do końca wiadomo też, jak nauczyciel, który za zamówiony komputer zapłacił bonem, ma skorzystać z prawa do odstąpienia od umowy zawartej przez internet. Normalnie miałby na to czternaście dni i otrzymałby zwrot pieniędzy. Nie dookreślono jednak warunków przywrócenia bonu, który przeznaczył na zakup szkolnego komputera.
Zobacz procedurę w LEX: Odstąpienie od umowy zawartej na odległość >
Gwarancja jest, ale lepiej dopytać o paragon
Przepisy zawierają jedynie pewne wymogi dotyczące gwarancji, a właściwie odsyłają do rozporządzenia, które określają minimalne parametry, które muszą mieć komputery. Wśród nich jest obejmowanie co najmniej trzyletnim okresem gwarancji producenta, zaś serwis gwarancyjny zlokalizowany na terytorium Polski. Czas reakcji na zgłoszenie awarii lub usterki nie powinien być dłuższy niż jeden dzień roboczy, a naprawa zrealizowana w ciągu dni roboczych od momentu zgłoszenia (jeżeli to niemożliwe, użytkownik ma otrzymać urządzenie zastępcze).
- W przypadku laptopów przekazanych rodzicom przez organ prowadzący, sytuacja jest niejasna i może budzić zasadnicze wątpliwości - mówi serwisowi Prawo.pl Wojciech Wróbel, adwokat z kancelarii WLD Wróbel Lech – Drupka Dubis adwokaci i radcowie prawni. - Należy oczekiwać, że do sprzętu dołączone zostaną dokumenty w postaci deklaracji zgodności z normami i certyfikaty oraz poradniki obsługi. Tym samym zastosowanie powinny znaleźć przepisy Kodeksu cywilnego właściwe rękojmi, jako ustawowej odpowiedzialności sprzedawcy za wady fizyczne oraz prawne sprzedanego towaru. Z rękojmi będą mogli skorzystać właściciele, czyli rodzice ucznia - wskazuje.
Zauważa jednak, że sam projekt rozporządzenia określający wzór „umowy przekazania komputerów przenośnych typu laptop organom prowadzącym szkołę” nie obejmuje informacji o udzieleniu ewentualnych gwarancji producenta sprzętu, które mogłyby dodatkowo zabezpieczać urządzenia. Z informacji dostępnych publicznie, przetarg wygrał podmiot (X-KOM sp. z o.o.) posiadający salony sprzedaży na terenie całej Polski (z wyjątkiem województwa Lubuskiego), tym samym w pewnym stopniu ułatwiony powinien być dostęp do sprzedawcy produktu. Radzi, by zadbać o to, by działający w imieniu organu prowadzącego dyrektor placówki, przekazał wraz z urządzeniem dowód zakupu lub inny dokument potwierdzający zakup urządzenia oraz zarejestrować urządzenie na stronie producenta.
- Jeśli właściciel nie będzie mógł przedstawić skutecznej faktury zakupu produktu, gwarancja na produkt może rozpocząć się od daty dostarczenia urządzenia zgodnie z numerem seryjnym produktu – dostarczenia urządzenia przez dostawcę sprzętu. Wydaje się natomiast, że nie będzie możliwości reklamacji sprzętu poprzez przedstawiciela organu prowadzącego. Ustawa wyraźnie stanowi bowiem, że własność sprzętu przechodzi na rodziców z chwilą jego przekazania. Oczywiście urządzenia użyczone, niestanowiące własności rodziców (z powodu odmowy zawarcia umowy) będą podlegały reklamacjom składanym przez organ prowadzący - wskazuje mec. Wróbel.
Czytaj w LEX: Rękojmia i gwarancja konsumencka >
Rękojmia dla konsumenta, a nie dla Skarbu Państwa
A co z roszczeniem do sprzedawcy za niezgodność towaru z umową? Według dr. hab. Marcina Dziurdy z Katedry Postępowania Cywilnego Uniwersytetu Warszawskiego, w ustawie jest luka. - Nauczyciel nie będzie miał z tym problemu, ale laptopy dla uczniów nabywa Skarb Państwa, który konsumentem nie jest. Więc nie widać podstaw, żeby stosować bardziej korzystne przepisy o rękojmi przysługującej konsumentowi. Być może coś wynika z umowy w sprawie zakupu tych laptopów w zamówieniach publicznych np. jakaś przedłużona gwarancja. I być może, jak rodzic zgłosi wadę laptopa, Skarb Państwa będzie wykonywał uprawnienia (ze zwykłej, niekonsumenckiej rękojmi albo z gwarancji) - wskazuje.
![Dyrektor Szkoły - Nr 8/2023 [356]](/gfx/prawopl/_thumbs/produkty_foto/65676/1230-9508_371,mXqL62OeqFTLkrXdmIyYmw.jpg)
Cena promocyjna: 41 zł
|Cena regularna: 41 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 0 zł
Również mec. Wróbel wskazuje, że nauczyciel ma tu więcej szczęścia niż rodzic lub rodzice ucznia. - Roszczenia z rękojmi i gwarancji zgłaszane będą przez nauczyciela w miejscu zakupu lub u producenta. Sposób reklamacji i terminy zależne będą zatem od miejsca zakupu urządzenia, sklep stacjonarny czy internetowy - tłumaczy.
"Przywrócenie" zainwestowanego bonu może potrwać
Tyle że nie do końca wiadomo, jak ma wyglądać zwrot wykorzystanego przez nauczyciela bonu, np. po skutecznej reklamacji sprzętu. Art. 23 ust. 3 ustawy przewiduje, że w przypadku skutecznego skorzystania przez uprawnionego nauczyciela z prawa do odstąpienia od umowy przedsiębiorca prowadzący sprzedaż laptopów lub laptopów przeglądarkowych ma wprowadzić do systemu informację o anulowaniu płatności.
- Czynność ta ma uprawniać nauczyciela do ponownego skorzystania z bonu. Brak jest jednak informacji w jaki sposób, na jakich warunkach i w jakim czasie nauczyciel będzie mógł ponownie skorzystać z bonu. Sytuacja przypomina w pewnym zakresie mechanizm „bonu turystycznego”, który również nie zawierał szczegółowych regulacji i dopiero praktyka korzystania z bonu pozwoliła wypracować mechanizmy służące rozwiązaniu problemów - podsumowuje mec. Wróbel.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.